Để quy định bỏ khung giá, xác định giá đất theo giá thị trường là bước đột phá cần làm rõ thế nào là giá thị trường
'Bỏ khung giá đất, xác định theo giá thị trường' đây là một trong những nội dung được các chuyên gia, cơ quan quản lý nhà nước đánh giá là bước đột phá trong dự thảo Luật Đất đai sửa đổi. Điều này phù hợp với thực tiễn khi giá đất đền bù của nhà nước chênh lệch quá lớn so với giá thị trường khiến cho việc khiếu nại của người dân về đất đai ngày càng gia tăng.
Do nằm trong dự án đường liên kết vùng nên gia đình anh Toản bị thu hồi 1.200m2. Trong đó có 290m đất ở trên ngôi nhà khang trang vừa mới xây. Theo quy định của Luật Đất đai 2013, giá đất đền bù lại quá thấp so với giá thị trường. Vì thế, gia đình anh chưa nhận tiền đền bù.
Anh NGUYỄN VĂN TOẢN, Xóm Hạ Vụ 2, xã Vạn Phái, thành phố Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên: “Thực ra đền bù mức giá giờ nó rẻ quá. Vì thường mức đền bù so với đất ở đây bán ra khoảng 2,5-3 triệu đồng/m2 nhưng mà mức đến bù giờ có 484.000 đồng/m2 đất ở và 242.000 đồng/m2 đất vườn tạp. Như thế chúng tôi thiệt thòi quá. Chúng tôi cũng không chống chế gì nhưng mong muốn làm sao Nhà nước điều chỉnh giá hỗ trợ cho chúng tôi được thêm ít nào hay ít ấy chứ rẻ quá cũng thiệt thòi.”
Dự án tuyến đường liên kết vùng đi qua 8 xã. Trong đó, xã Vạn Thành có chiều 3,9km. Diện tích đất phải thu hồi 6,2 ha với 324 hộ là đất nông nghiệp và 77 hộ là đất thổ cư. Đến nay, đất nông nghiệp đã giải phóng mặt bằng đạt 100%, đất thổ cư mới chỉ giải phóng được khoảng 10%. Nguyên nhân vẫn được xác định là do giá đất thấp nên người dân chưa đồng thuận.
Ông LÊ TRỌNG TUYẾN, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Vạn Phái, thành phố Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên:“Giá rất thấp so với giá bằng của thị trường. Ví dụ mặt bằng đường trực xã bây giờ có những chỗ 10 triệu/1m2 nhưng nhà nước trả có 484.000 đồng/1m2 rất bất cập và thiệt thòi cho nhân dân. Thứ hai là tái định cư với giá của UBND thành phố khung giá là 1triệu mà bồi thường 484.000 đồng cái này bất cập vì chênh lệch so với giá khu tái định cư.”
Trong giai đoạn từ năm 2016 đến nay trên địa bàn Phổ Yên đã triển khai công tác thu hồi đất, giải phóng mặt bằng đối với 97 công trình, dự án với diện tích gần 400 ha. Tuy nhiên, việc thực thi Luật Đất đai năm 2013 vẫn còn bộc lộ một số nội dung liên quan đến giá đất, tái định cư chưa phù hợp với thực tiễn. Vì vậy, trong dự thảo Luật Đất đai sửa đổi lần này, có nội dung “bỏ khung giá, xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường” được xem là bước đột phá. Tuy nhiên, việc xác định đơn giá thị trường cần cụ thể hơn nữa.
Ông TRẦN XUÂN TRƯỜNG, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên: “Giá thị trường ở đây là giá theo như thế nào? Theo Luật Kinh doanh bất động sản hay giao dịch qua sàn hay như thế nào để xác định là giá của thị trường. Thành phố Phổ Yên có đề nghị chúng ta bỏ khung giá đất thì nên quy định giá bình quân giao dịch ở trong khu vực, có thể là khu vực theo địa giới hành chính đó là xã, phường, trên địa bàn Thành phố Phổ Yên có những khu vực tương tự để quy định giá bình quân chứ. Còn giá giao dịch thị trường chúng ta khó xác định gây mâu thuẫn, hiểu khác nhau giữa Nhà nước và người dân.”
Theo các chuyên gia, việc bỏ khung giá đất sẽ góp phần đảm bảo lợi ích của người dân trong thu hồi đất đai, giảm đơn thư, khiếu nại kéo dài. Tuy nhiên, dự thảo Luật Đất đai sửa đổi cần phải thiết kế được cơ chế định giá đất khách quan, hiệu quả, khả thi. Nếu không có cách làm phù hợp sẽ khó thu hẹp khoảng cách giữa hai loại giá đất; không loại bỏ được các hệ lụy vốn có mà thậm chí còn làm phát sinh thêm nhiều vấn đề phức tạp.
Thực hiện : Phạm Cường Anh khoa