Đề xuất áp thuế nhập khẩu 50% với thiết bị điện tử dùng cho thuốc lá điện tử để hạn chế người dùng
Theo Bộ Tài chính, cần áp thuế nhập khẩu 50% với thiết bị điện tử dùng cho thuốc lá điện tử để hạn chế người dùng. Mặt khác, việc quy định mức thuế suất như vậy cũng nhằm hạn chế gian lận khi mặt hàng này được cho phép nhập khẩu trong thời gian tới.
Bộ Tài chính cho biết, thuốc lá là mặt hàng nhạy cảm cao và thuộc diện quản lý chuyên biệt nên từ khi gia nhập WTO cũng như quá trình đàm phán các FTA, quan điểm của Việt Nam là giữ mức cam kết thuế tối đa. Do đó, Việt Nam không cắt giảm thuế suất nhập khẩu, hoặc nếu phải giảm sẽ kéo dài thời gian cắt giảm nhất có thể. Nguyên nhân do đây là mặt hàng gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người, cần hạn chế.
Trong dự thảo Nghị định về biểu thuế xuất, nhập khẩu ưu đãi, Danh mục hàng hóa và mức thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp, thuế nhập khẩu ngoài hạn ngạch thuế quan, Bộ Tài chính đề nghị nên áp thêm thuế với thiết bị điện tử dùng cho thuốc lá điện tử.
Thuốc lá điện tử gồm 2 bộ phận chính là dung dịch (chứa nicotin hoặc nguyên liệu thay thế lá thuốc lá) và phần thiết bị dùng để đốt cháy, tạo khói. Hiện nay, thị trường có hai dạng thuốc lá điện tử gồm: thiết bị điện tử gắn liền với dung dịch hóa hơi; và thiết bị điện tử, dung dịch hóa hơi tách rời.
Dạng thứ nhất đã bị áp thuế MFN (thuế nhập khẩu Việt Nam áp dụng cho hàng hóa từ các nước thành viên WTO và phải tuân thủ cam kết WTO của Việt Nam) 50%. Và dạng thứ hai, chỉ mới áp thuế 50% với dung dịch hóa hơi.
Để đảm bảo người dân hạn chế sử dụng thuốc lá điện tử, Bộ Tài chính cho rằng nên áp mức thuế suất tương tự, tức 50%, với thiết bị điện tử dùng trong thuốc lá điện tử.
Ngoài ra, hiện nay chưa có chính sách mặt hàng đối với các sản phẩm thuốc lá điện tử nên mặt hàng này chưa được chính thức nhập khẩu và lưu hành tại Việt Nam. Đồng thời, mặt hàng thuốc lá thế hệ mới (thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng) chưa được định danh cụ thể tại danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo giấy phép, điều kiện như mặt hàng thuốc lá truyền thống.
Đánh giá tác động, Bộ Tài chính cho biết, do thuốc lá điện tử chưa được chính thức nhập khẩu vào Việt Nam, quy định mức thuế suất MNF 50% không tác động đến thu ngân sách.
Mặt khác, việc quy định mức thuế suất MFN 50% cũng để hạn chế gian lận khi mặt hàng này được cho phép nhập khẩu trong thời gian tới, thống nhất về chính sách thuế đối với mặt hàng thuốc lá, góp phần hạn chế tiêu dùng tại Việt Nam.
Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ người hút thuốc lá nhiều nhất thế giới. Gần đây, sự xuất hiện của thuốc lá thế hệ mới (thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng ) đã làm thay đổi cục diện của thị trường. Theo đánh giá của VCCI, các mặt hàng này tại Việt Nam hiện nay đa phần là nhập lậu.
Trước đó, trong phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Công Thương tại Quốc hội vào sáng 7/11, đại biểu Châu Quỳnh Dao (Kiên Giang) cho biết, hiện nay trên thị trường có khoảng 20.000 loại hương liệu để sản xuất thuốc lá điện tử, trong đó có nhiều loại hương liệu chưa được đánh giá toàn diện về mức độ ảnh hưởng tới sức khỏe. Loại thuốc lá điện tử này được bày bán công khai như các loại thuốc lá thông thường tại các tiệm tạp hóa, quán giải khát, cổng trường… Giới trẻ và các em học sinh rất dễ mua, sử dụng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ.
Đại biểu Châu Quỳnh Dao chất vấn trách nhiệm quản lý của Bộ Công Thương và biện pháp khắc phục trong thời gian tới.
Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Công Thương đã có 2 tờ trình báo cáo Thủ tướng về chính sách thí điểm đối với các loại hình thuốc lá thế hệ mới, chủ yếu là thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng có hương liệu.
Tuy nhiên, trước đề xuất thí điểm kinh doanh thuốc lá mới, quan điểm của Bộ Y tế là không thí điểm các sản phẩm có hại cho sức khỏe. Bộ Y tế đề nghị cấm toàn bộ các sản phẩm thuốc lá mới (bao gồm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng) vì đều là các sản phẩm có hại cho sức khỏe.
Trong khi đó, Bộ Tư pháp có ý kiến cần đánh giá sự tương thích của thuốc lá thế hệ mới với định nghĩa của thuốc lá hiện nay. Nếu có sản phẩm thuốc lá thế hệ mới nào thuộc phạm trù thuốc lá thì đề xuất đưa thuốc lá thế hệ mới vào Nghị định.
Theo đó, Bộ Công Thương dự kiến sẽ đưa sản phẩm thuốc lá thế hệ mới vào đối tượng điều chỉnh của Nghị định thay thế Nghị định số 67 về kinh doanh thuốc lá để có hình thức quản lý phù hợp, dự kiến sẽ trình Thủ tướng vào quý IV.