Đề xuất bỏ cấp bằng tốt nghiệp Trung học cơ sở, xóa bỏ hệ trung cấp
Đó là những nội dung đáng chú ý trong Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đang được Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) lấy ý kiến góp ý từ nay đến hết ngày 09/7/2025.

Bộ GDĐT đề xuất nhiều điểm mới trong Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục. Ảnh: ST
Bổ sung trung học nghề là cấp học, xóa bỏ hệ trung cấp
Dự thảo đề xuất sửa đổi, bổ sung Điều 6, Luật Giáo dục quy định về hệ thống giáo dục quốc dân. Bộ GDĐT cho biết, hướng sửa đổi này tiếp cận theo Phân loại chuẩn quốc tế về giáo dục (ISCED 2011), phù hợp với thông lệ quốc tế.
Điểm mới trong Dự thảo Luật là xác lập giáo dục nghề nghiệp là một cấp học, gồm hai bậc: Trung học nghề và cao đẳng. Trong cấp học này, người học được đào tạo ở ba trình độ: Sơ cấp, trung cấp và cao đẳng.
Cụ thể: Trung học nghề dành cho học sinh sau trung học cơ sở (THCS), tích hợp kiến thức văn hóa phổ thông nền tảng và kỹ năng nghề, hướng tới đạt trình độ sơ cấp hoặc trung cấp; Cao đẳng dành cho người học sau trung học phổ thông (THPT) hoặc tương đương, đào tạo ở trình độ cao đẳng. Cách thiết kế này bảo đảm cấu trúc hệ thống giáo dục quốc dân theo hướng phân rõ cấp học, phân loại rõ trình độ đào tạo và tăng cường tính mở, liên thông, phù hợp với Khung trình độ quốc gia và thông lệ quốc tế.
Đề xuất bỏ bằng tốt nghiệp Trung học cơ sở
Tại Dự thảo Luật, Bộ GDĐT đề xuất bỏ bằng tốt nghiệp THCS thông qua việc sửa đổi, bổ sung Điều 12 của Luật Giáo dục; đồng thời giao thẩm quyền cho hiệu trưởng trường THCS/người đứng đầu cơ sở giáo dục thực hiện chương trình giáo dục THCS xác nhận hoàn thành chương trình THCS thay cho việc Trưởng phòng GDĐT cấp huyện cấp bằng tốt nghiệp THCS. Hiệu trưởng trường THPT/người đứng đầu cơ sở giáo dục thực hiện chương trình giáo dục THPT cấp bằng tốt nghiệp THPT thay cho việc Giám đốc Sở GDĐT cấp bằng tốt nghiệp THPT.
Bỏ Hội đồng trường ở cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập
Trong báo cáo tổng kết việc thi hành Luật Giáo dục năm 2019, nhiều địa phương đã phản ánh thực trạng Hội đồng trường ở các trường mầm non và phổ thông công lập hoạt động hình thức, thiếu thực quyền, trùng vai và không tạo ra giá trị quản trị thực chất.
Hệ thống trường mầm non, phổ thông công lập hiện nay chưa được giao quyền tự chủ về tài chính, nhân sự hay tổ chức bộ máy, nên vai trò của Hội đồng trường không được thiết kế gắn với chức năng thực tiễn. Hơn nữa, trong phần lớn nhà trường, Hiệu trưởng đồng thời làm Chủ tịch Hội đồng trường và là Bí thư chi bộ/đảng bộ, dẫn đến trùng lặp vai trò và làm mờ nhạt chức năng giám sát, phản biện của Hội đồng trường. Việc duy trì Hội đồng trường trong bối cảnh đó không những không mang lại hiệu quả mà còn tăng gánh nặng hành chính.
Vì vậy, trên tinh thần tinh giản tổ chức và tăng tính tự chịu trách nhiệm của Hiệu trưởng đối với trường công lập, việc bỏ quy định Hội đồng trường ở trường mầm non, phổ thông công lập là một bước đi cần thiết nhằm làm gọn bộ máy, tăng hiệu lực thực thi, tạo điều kiện để đổi mới thực chất hoạt động nhà trường dựa trên các thiết chế dân chủ sẵn có như: Cấp ủy, công đoàn, Ban đại diện cha mẹ học sinh, Hội đồng Sư phạm...
Bên cạnh đó, Dự thảo Luật đã sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ nhiều quy định có liên quan đến thủ tục hành chính. Bộ GDĐT đặt trọng tâm cắt giảm, đơn giản hóa trên 50% các thủ tục hành chính nhằm tạo thuận lợi tối đa cho người học, cơ sở giáo dục và nhà đầu tư. Các quy định được sửa đổi, bổ sung dự kiến có tác động trực tiếp đến 69 thủ tục hành chính thuộc phạm vi quản lý của Bộ GDĐT.
Ngoài ra, về thẩm quyền thành lập, sáp nhập, chia tách nhà trường, để phù hợp với chủ trương tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, Dự thảo Luật sửa đổi theo hướng: Giao Ủy ban nhân dân cấp xã quản lý cơ sở giáo dục mầm non, tiểu học, trung học cơ sở; Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hoặc Giám đốc Sở GDĐT quản lý cơ sở giáo dục ở các cấp học còn lại, trừ những trường hợp thuộc thẩm quyền của Bộ trưởng Bộ GDĐT./.