Đề xuất bỏ phạt tử hình đối với 8 tội danh

Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang.

Sáng 20/5, tiếp chương trình Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang, thừa ủy quyền của Thủ tướng trình Quốc hội tờ trình dự án Bộ luật Hình sự (sửa đổi).

Luật này sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự, Luật Thi hành án hình sự, Luật Đặc xá, Luật Phòng, chống mua bán người, Luật Công an nhân dân.

Dự thảo Luật gồm 4 Điều:

Điều 1. Sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự (gồm sửa đổi, bổ sung 52 điều, trong đó, 18 điều luật liên quan đến việc thu hẹp hình phạt tử hình);

4 điều luật sửa đổi về nội dung; 2 điều luật để phù hợp với cơ cấu, tổ chức bộ máy mới sau khi không tổ chức Công an cấp huyện và tên gọi của các bộ sau khi thực hiện phương án sáp nhập;

Các điều luật khác sửa đổi, điều chỉnh mức hình phạt tiền lên gấp đôi để phù hợp với tình hình kinh tế, xã hội), một số tội danh về môi trường, an toàn thực phẩm, ma túy nâng mức hình phạt tù để bảo đảm tính răn đe.

Điều 2. Sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật có liên quan; Điều 3. Hiệu lực thi hành; Điều 4. Điều khoản chuyển tiếp.

Về nội dung sửa đổi liên quan đến hình phạt tử hình, Chính phủ dự kiến bỏ hình phạt tử hình tại 8/18 tội danh (44,44%) có khung hình phạt tử hình ở Bộ luật Hình sự hiện hành.

Thay thế cho hình phạt tử hình là hình phạt tù chung thân không xét giảm án, vẫn bảo đảm cách ly người phạm tội ra khỏi đời sống xã hội, theo đề xuất của Chính phủ.

Dự kiến bổ sung hình phạt tù chung thân không xét giảm án đối với 10/18 tội danh còn duy trì hình phạt tử hình; sửa đổi một số quy định khác liên quan đến hình phạt tử hình:

Bổ sung trường hợp không thi hành án tử hình đối với người mắc bệnh ung thư giai đoạn cuối, người nhiễm HIV đã chuyển giai đoạn AIDS, đang có nhiễm trùng cơ hội…

Trình bày Báo cáo thẩm tra dự án Luật này, ông Hoàng Thanh Tùng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội đề nghị tiếp tục rà soát kỹ các quy định của dự thảo Luật với các luật có liên quan đang trong quá trình sửa đổi, bổ sung, trình Quốc hội xem xét, dự kiến thông qua tại Kỳ họp thứ 9.

Qua đó, nhằm tránh chồng chéo, mâu thuẫn trong xử lý hành vi vi phạm pháp luật, bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật.

Ông Hoàng Thanh Tùng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội.

Về dự kiến bỏ hình phạt tử hình tại một số tội danh, đa số ý kiến tại Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cho rằng, cần tiếp tục xem xét bỏ tử hình đối với cả các tội danh còn lại đang áp dụng tử hình tại Bộ luật Hình sự hiện hành.

Tuy nhiên, cân nhắc bỏ tử hình đối với tội tham ô, nhận hối lộ và vận chuyển trái phép chất ma túy.

Về bổ sung hình phạt tù chung thân không xét giảm án là hình phạt chính (khoản 4 Điều 1), đa số ý kiến tại Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành việc bổ sung hình phạt tù chung thân không xét giảm án đối với 18 tội danh như quy định của dự thảo Luật.

Một số ý kiến đề nghị rà soát tất cả các tội đặc biệt nghiêm trọng. Trong đó, có các tội có quy định hình phạt tử hình trước thời điểm năm 2015 để quy định bổ sung hình phạt tù chung thân không xét giảm án, bảo đảm tính đồng bộ trong chính sách hình sự.

Tại dự thảo luật sửa đổi, Chính phủ đề xuất nâng mức hình phạt tù, hình phạt tiền với một số tội danh như tội phạm về môi trường, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng giả là lương thực, thực phẩm, thuốc chữa bệnh…

Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cơ bản tán thành việc nâng mức hình phạt tù đối với một số tội phạm về môi trường, về ma túy và vi phạm quy định về an toàn thực phẩm nhằm nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng, chống tội phạm.

Tuy nhiên, Ủy ban này đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo thuyết minh, làm rõ hơn căn cứ để tăng mức hình phạt tù của các tội danh này để tăng tính thuyết phục.

Vân Huyền