Đề xuất gần 1.300 tỷ đồng đầu tư hoàn thiện, tăng năng lực khai thác hầm Cù Mông

Nguy cơ mãn tải hiện hữu

Ban QLDA 85 vừa có tờ trình báo cáo Bộ Xây dựng về chủ trương đầu tư dự án hầm Cù Mông và đường dẫn hai đầu hầm thuộc tuyến đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông.

Bên trong hầm Cù Mông.

Nội dung tờ trình cho biết, dự án cao tốc Bắc - Nam đoạn Quy Nhơn - Chí Thạnh có hướng tuyến đi qua hầm Cù Mông.

Theo kế hoạch đoạn tuyến sẽ hoàn thành đưa vào khai thác trên toàn tuyến với quy mô giai đoạn phân kỳ 4 làn xe, bề rộng nền đường 17,5m. Hướng tuyến dự án Quy Nhơn - Chí Thạnh ngắt quãng, kết nối trực tiếp với hầm Cù Mông (từ Km 19+800 - Km 24+900). Trong đó, hầm Cù Mông dài 2,6km đang được khai thác với quy mô 2 làn xe.

Vị trí tuyến cao tốc đoạn qua hầm Cù Mông được đánh giá là một trong những điểm thắt của toàn tuyến cao tốc, ảnh hưởng đến khả năng khai thác, năng lực vận hành và hiệu quả của tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông.

Theo số liệu khảo sát của tư vấn lập dự án thành Quy Nhơn - Chí Thạnh thực hiện từ 21-27/2/2022 trên QL1 tại xã Xuân Lộc, thị xã Sông Cầu lưu lượng là 13.595 PCU/ngày đêm. Tại xã Xuân Phương, thị xã Sông Cầu lưu lượng là 20.594 PCU/ngày đêm.

Tốc độ tăng trưởng lưu lượng trước đại dịch Covid-19 trên luồng tuyến QL1 vào khoảng 7 - 10%. Dự báo lưu lượng xe trên luồng tuyến QL1 (bao gồm cả cao tốc) đến năm 2025 vào khoảng 25.000 - 27.000 PCU/ngày đêm. Lưu lượng này sẽ dẫn tới khả năng mãn tải khai thác đối với quy mô 2 làn xe qua khu vực hầm Cù Mông.

Trong bước lập báo cáo nghiên cứu khả thi dự đoạn Quy Nhơn - Chí Thạnh, Ban QLDA 85 đã thực hiện rà soát, nghiên cứu việc bổ sung hạng mục hoàn thiện hầm Cù Mông vào dự án thành phần đoạn Quy Nhơn - Chí Thạnh và báo cáo cấp có thẩm quyền.

Việc mở rộng hầm Cù Mông sẽ giúp khai thác tối đa hiệu suất của hệ thống giao thông trong khu vực, giảm tải cho QL1, tăng cường kết nối giữa các khu kinh tế, khu công nghiệp và cảng biển, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội cho Bình Định, Phú Yên và các vùng lân cận.

"Tại các văn bản, thông báo cuộc họp và thông báo kết quả kiểm tra hiện trường, Bộ GTVT (nay là Bộ Xây dựng) cũng đã đánh giá việc đầu tư hoàn thiện hầm Cù Mông theo quy mô 4 làn xe là cần thiết", Ban QLDA 85 thông tin.

Hoàn thiện ống hầm còn lại ở giai đoạn trước mắt

Về phương án đầu tư, Ban QLDA 85 cho biết, hầm Cù Mông hiện tại đang khai thác 2 chiều xe chạy trên ống hầm phía Tây với tốc độ hạn chế 60 km/h.

Ống hầm trái với chiều dài hơn 2.572m (từ lý trình Km 2+002,81 - Km 4+575,18 - lý trình dự án hầm Cù Mông), chiều rộng ống hầm 9,75m đã được xây dựng nhưng chưa hoàn chỉnh (không có phần mặt đường Bê tông xi măng và các trang thiết bị điện, chiếu sáng, thông gió...).

Bảo đảm khai thác đồng bộ tuyến cao tốc Bắc - Nam theo quy mô giai đoạn 1 có 4 làn xe chạy, đơn vị quản lý dự án đề xuất tiếp tục đầu tư hoàn thiện ống hầm thứ 2 với các hạng mục: Xây dựng phần vỏ hầm còn lại, mặt đường trong hầm, ngoài hầm, hệ thống thiết bị phục vụ vận hành khai thác (thông gió, chiếu sáng, phòng cháy chữa cháy...).

Phần đường dẫn hầm Cù Mông được đầu tư mở rộng theo quy mô 4 làn xe; Hạng mục cầu sẽ hoàn thiện 2 cầu theo quy mô 6 làn xe.

Với phương án trên, tổng mức đầu tư dự kiến khoảng gần 1.300 tỷ đồng, gồm: chi phí xây dựng gần 876 tỷ đồng; Chi phí thiết bị hơn 179 tỷ đồng; Chi phí quản lý dự án, tư vấn đầu tư xây dựng và chi phí khác hơn 126 tỷ đồng; Chi phí dự phòng hơn 188 tỷ đồng.

Nếu được chấp thuận, dự án dự kiến thực hiện từ năm 2025, hoàn thành, đưa vào sử dụng năm 2027.

Ở giai đoạn đầu tư hầm Cù Mông theo quy mô quy hoạch, 3 phương án được Ban QLDA 85 xem xét.

Phương án 1, xây dựng thêm 1 ống hầm về phía trái của 2 ống hầm hiện trạng, khai thác ống hầm mới quy mô 3 làn xe với bề rộng mỗi làn xe chạy 3,5m với vận tốc thiết kế 80km/h. Với 2 ống hầm hiện trạng, khai thác mỗi ống hầm 2 làn xe.

Phương án 2, xây dựng thêm 1 ống hầm mới về phía phải của 2 ống hầm hiện trạng, qua phạm vi thung lũng, nằm ở phía núi đối diện với ngọn núi hiện trạng, nằm cách xa 2 ống hầm hiện trạng, khai thác ống hầm mới quy mô 3 làn hoàn thiện (vận tốc thiết kế 100km/h). Với 2 ống hầm hiện trạng, khai thác mỗi ống hầm 2 làn xe.

Phương án 3, đào mở rộng cả 2 ống hầm, đảm bảo khai thác với quy mô 3 làn xe mỗi ống hầm với vận tốc thiết kế 80Km/h. Đào mở rộng ống hầm trái trước, thi công hệ thống chống đỡ, hoàn thiện ống hầm trái, để đảm bảo giao thông khi thi công ống hầm phải.

Qua so sánh các phương án trong giai đoạn hoàn thiện với quy mô 6 làn xe về các mặt kinh tế kỹ thuật, theo đánh giá, phương án 3 không tận dụng được các ống hầm đã thi công, gần như phải phá bỏ phần hầm hiện trạng, thi công lại toàn bộ hệ thống kết cấu chống đỡ, vỏ hầm...

"Phương án 1 và 2 đều tận dụng triệt để 2 ống hầm hiện trạng, góp phần sớm đưa công trình vào sử dụng.

Với phương án 2, ống hầm làm mới có thể khai thác với tốc độ 100km/h. Song, ở phạm vi hầm, việc khai thác với vận tốc 100km/h và 80km/h, chênh lệch thời gian qua hầm không đáng kể (<1 phút).

Trong khi đó phương án 2 có nhiều hạn chế như: chi phí xây dựng tăng cao, phương án xây dựng hầm mới ở triền núi phía trái cách xa hầm hiện hữu nên phải bổ sung thêm 1 hầm lánh nạn. Vì vậy, phương án 1 được đánh giá là phù hợp với chi phí xây dựng thấp, hạn chế mở rộng chiếm dụng mặt bằng", Ban QLDA 85 đánh giá.

Nam Khánh