Đề xuất gộp tiền cấp quyền khai thác khoáng sản và thuế tài nguyên
Việc cùng lúc áp dụng hai cơ chế tài chính đánh vào cùng một đối tượng đã và đang làm tăng chi phí, giảm sức cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam, đồng thời tạo ra những rủi ro pháp lý...
Quang cảnh hội thảo
Sáng 15-10, tại Hà Nội, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Hội Khoa học và Công nghệ Mỏ Việt Nam tổ chức hội thảo “Chính sách tài chính cho ngành công nghiệp khoáng sản” nhằm tháo gỡ khó khăn và tăng cường đầu tư trong ngành.
Phát biểu tại hội thảo, ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký, Trưởng Ban Pháp chế VCCI cho biết, các doanh nghiệp trong lĩnh vực khai khoáng hiện đang phải thực hiện đồng thời hai nghĩa vụ tài chính lớn, gồm: thuế tài nguyên theo Luật Thuế tài nguyên 2009 và tiền cấp quyền khai thác khoáng sản theo Luật Khoáng sản 2010, tiếp tục được kế thừa trong Luật Địa chất và khoáng sản 2024.
Tuy nhiên, việc cùng lúc áp dụng hai cơ chế tài chính đánh vào cùng một đối tượng đã và đang làm tăng chi phí, giảm sức cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam, đồng thời tạo ra những rủi ro pháp lý và làm méo mó các động lực đầu tư vào khai thác hiệu quả và chế biến sâu theo định hướng trong nghị quyết của Bộ Chính trị.
Theo phản ánh từ cộng đồng doanh nghiệp khoáng sản, tổng mức nghĩa vụ tài chính hiện nay đang cao vượt trội so với thông lệ quốc tế, có thể chiếm tới 30-40% doanh thu. Trong khi đó, các quốc gia có ngành khai khoáng phát triển như Australia, Canada, Indonesia thường chỉ áp dụng một cơ chế thuế tài nguyên linh hoạt, kết hợp với thuế thu nhập doanh nghiệp, với tổng mức thu thấp hơn đáng kể.
Theo ông Nguyễn Văn Phụng, chuyên gia cấp cao về thuế và quản trị doanh nghiệp, 2 khoản thu cấp quyền khai thác khoáng sản và thuế tài nguyên có cùng cơ sở tính, cách tính (khác về phương thức quản lý, cơ quan quản lý, thời gian, phân cấp…) đang tạo cảm giác thu trùng lắp trên cùng một nghĩa vụ.
Về phía doanh nghiệp, ông Phan Chiến Thắng, Phó Tổng Giám đốc Masan High-tech Materials đề xuất gộp tiền cấp quyền và thuế tài nguyên, mức thuế suất nên được tham chiếu thông lệ quốc tế khoảng 3-8% doanh thu tổng tất cả các loại thuế để tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp khai thác và chế biến khoáng sản theo cái định hướng chế biến sâu.
TS Nguyễn Tiến Chỉnh, Trưởng ban Khoa học và Công nghệ, Hội Khoa học và Công nghệ Mỏ Việt Nam cũng cho rằng, cần nghiên cứu gộp thuế tài nguyên và tiền cấp quyền khai thác mỏ khoáng sản thành một loại thuế tài nguyên do Bộ Tài chính thống nhất quản lý và tính đúng, tính đủ thuế suất thuế thu nhập.
