Những dự án đầu tư bết bát, 'chìm xuồng' trong cuộc chơi của các 'cá mập' Việt

Shark Tank Việt Nam trong nhiều mùa phát sóng đã khiến công chúng hào hứng với những startup đầy hứa hẹn và những khoản đầu tư “khủng”. Tuy nhiên, không ít dự án sau khi nhận vốn từ các Shark đã gặp khó khăn, bị đình trệ, hoặc thậm chí đóng cửa “chìm xuồng” theo nghĩa đen. Gần đây, vụ án tài chính của ông Nguyễn Hòa Bình (Shark Bình) liên quan tới dự án AntEx lại càng khiến câu chuyện đầu tư được nhìn nhận nghiêm túc hơn.

THẤT BẠI TRONG CHÍNH DỰ ÁN CỦA MÌNH

Vụ án liên quan đến ông Nguyễn Hòa Bình (thường được biết đến với tên gọi Shark Bình) và dự án tiền số AntEx đang trở thành tâm điểm chú ý lớn nhất của giới đầu tư khởi nghiệp và cộng đồng công nghệ Việt Nam. Đây không chỉ là cú “vỡ bong bóng” của một dự án crypto từng được quảng bá rầm rộ, mà còn là cú sốc lớn đối với hình ảnh của một trong những “cá mập” đình đám nhất từng ngồi ghế nóng chương trình Shark Tank Việt Nam.

Ông Nguyễn Hòa Bình là Chủ tịch HĐQT Tập đoàn NextTech, người từng được xem là biểu tượng của giới công nghệ Việt, với hàng loạt startup được đầu tư và cố vấn thông qua hệ sinh thái công ty con. Năm 2021, Shark Bình xuất hiện với vai trò cố vấn và nhà đầu tư chiến lược của dự án AntEx – một nền tảng blockchain được giới thiệu là “hệ sinh thái tài chính phi tập trung” (DeFi) gồm token ANTEX, stablecoin VNDT, ví điện tử, sàn giao dịch và nhiều dịch vụ tài chính số.

Theo các bài đăng quảng bá, AntEx được cho là một dự án có tiềm năng đưa công nghệ Việt vươn ra toàn cầu, thu hút vốn đầu tư từ Quỹ Next100 Blockchain, quỹ đầu tư thuộc hệ sinh thái của NextTech. Ông Bình từng công khai thông tin rằng quỹ của ông đã đầu tư khoảng 2,5 triệu USD vào dự án này.

Tuy nhiên, sau giai đoạn ra mắt hoành tráng, AntEx nhanh chóng rơi vào khủng hoảng. giá token ANTEX lao dốc không phanh ngay sau khi lên sàn, khiến nhiều nhà đầu tư gần như “mất trắng”. Trước phản ứng gay gắt của cộng đồng, đội ngũ điều hành AntEx đã tiến hành động thái được gọi là “vẽ lại biểu đồ”, tức đổi token ANTEX cũ sang token mới RAB với tỷ lệ 1.000:1 nhằm làm “sạch” dữ liệu giá cũ. Thế nhưng, sau khi đổi, đồng RAB cũng tiếp tục giảm mạnh và không thể phục hồi, khiến nhiều nhà đầu tư cáo buộc đây là chiêu “xóa dấu vết” để thoát trách nhiệm. Sau thời gian ngắn, các kênh truyền thông chính thức của AntEx gần như ngừng hoạt động, website ít cập nhật, và dự án dần rơi vào trạng thái “mất tích” trên thị trường blockchain Việt Nam.

Đến giữa tháng 10/2025, vụ việc chính thức chuyển sang giai đoạn điều tra hình sự. Ngày 14/10/2025, Công an TP Hà Nội ra quyết định khởi tố bị can và bắt tạm giam ông Nguyễn Hòa Bình cùng 9 người khác để điều tra về hai tội danh: Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng. Kết quả khám xét và điều tra ban đầu cho thấy cơ quan chức năng đã phong tỏa, tạm giữ khối tài sản khoảng 900 tỷ đồng, bao gồm gần 600 cây vàng, 18 sổ đỏ, 2 ô tô, nhiều tài khoản chứng khoán và tài sản khác.

Trước AntEx, “Shark Bình” cũng không mấy thành công với các dự án đầu tư khác. Ông Nguyễn Hòa Bình từng sáng lập Chợ Điện Tử (chodientu.vn) sàn thương mại điện tử đầu tiên tại Việt Nam, thuộc Công ty PeaceSoft (tiền thân của Tập đoàn NextTech). Ra đời từ sớm, Chợ Điện Tử từng là biểu tượng của thương mại điện tử nội địa, đạt đỉnh cao năm 2011 khi bắt tay hợp tác chiến lược với eBay. Khi đó, nhiều người tin dự án sẽ trở thành nền tảng mua bán trực tuyến số một Việt Nam.

Tuy nhiên, trước làn sóng đầu tư ồ ạt từ Lazada và Shopee, cùng cuộc đua khốc liệt về vốn và công nghệ, mô hình nội địa dần thất thế. eBay rút khỏi Việt Nam, và năm 2019, Chợ Điện Tử chính thức ngừng hoạt động, khép lại hành trình 14 năm.

Sau đó, ông phát triển dự án ShipChung.vn (2012), kết nối người bán online với đơn vị vận chuyển. Nhưng khi Viettel Post, GHTK, Giao Hàng Nhanh xây dựng hệ thống riêng, mô hình trung gian của ShipChung trở nên lỗi thời. Đến 2018, ShipChung được sáp nhập vào Boxme, đánh dấu thêm một dự án không trọn vẹn.

Năm 2018, Shark Bình tiếp tục ra mắt FastGo, ứng dụng gọi xe Việt với tuyên bố “không đốt tiền, không khuyến mãi ảo, không tăng giá giờ cao điểm”. Tuy nhiên, trước sức ép của Grab và Be, FastGo nhanh chóng hụt hơi, lượng người dùng sụt giảm mạnh. Sau ba năm hoạt động, ứng dụng âm thầm dừng cập nhật vào 2021, khép lại thêm một nỗ lực không thành của Shark Bình trên đường đua công nghệ.

VŨNG XOÁY ĐẦU TƯ

Vụ án AntEx đánh dấu lần đầu tiên một “Shark Tank” Việt Nam bị khởi tố hình sự, trong lĩnh vực đầu tư mạo hiểm và huy động vốn trái phép trong lĩnh vực công nghệ tài chính. Từ một dự án được kỳ vọng mở ra kỷ nguyên blockchain “Make in Vietnam”, AntEx đã trở thành biểu tượng của sự sụp đổ, kéo theo hàng chục nghìn nhà đầu tư lâm vào cảnh trắng tay và mở ra một chương mới đầy tranh cãi trong lịch sử các “cá mập” Shark Tank Việt Nam.

Nhìn nhận vào một thực tế, không ít startup từng được các Shark rót vốn trên sóng Shark Tank Việt Nam cũng rơi vào tình cảnh tương tự: thất bại, rút lui hoặc “chìm xuồng” lặng lẽ.

Soya Garden từng được xem là một trong những thương vụ thành công nhất của Shark Tank Việt Nam. Startup này nhận được cam kết đầu tư khoảng 15 tỷ đồng từ Shark Thủy (chủ tịch Egroup, tập đoàn giáo dục sở hữu Apax Leaders) để đổi lấy 45% cổ phần. Sau chương trình, chuỗi cửa hàng Soya Garden phát triển nhanh chóng, mở hàng chục điểm bán tại Hà Nội, TP.HCM và nhiều tỉnh thành.

Tuy nhiên, chỉ sau vài năm, “đế chế sữa đậu nành hữu cơ” này bắt đầu lao dốc. Chi phí mặt bằng và vận hành cao, cộng với ảnh hưởng nặng nề từ đại dịch COVID-19 khiến Soya Garden phải thu hẹp quy mô. Đến năm 2023, hầu hết các cửa hàng đã ngừng hoạt động, website và fanpage không còn cập nhật – đánh dấu sự thoái trào của một thương vụ từng được kỳ vọng “thay đổi thói quen tiêu dùng Việt”.

We Escape, mô hình trò chơi thực tế (escape room) từng được Shark Thủy đầu tư khoảng 5 tỷ đồng cho 36% cổ phần. Startup này từng có tới 8 chi nhánh tại các thành phố lớn, thu hút giới trẻ bởi hình thức giải trí mới lạ.

Thế nhưng, khi dịch bệnh bùng phát, hoạt động kinh doanh dựa vào trải nghiệm trực tiếp gần như bị “đóng băng”. Chi phí thuê mặt bằng lớn, cộng thêm lượng khách giảm mạnh, khiến We Escape không thể duy trì. Đến nay, phần lớn các cơ sở đã đóng cửa, mạng xã hội không còn hoạt động.

Dự án Nhà hàng chay Pema từng nhận đầu tư khoảng 3 tỷ đồng (80% cổ phần) từ Shark Thủy. Dù nhận được sự ủng hộ của cộng đồng ăn chay, Pema vẫn không thể vượt qua giai đoạn khó khăn do chi phí cao và quy mô nhỏ. Hiện dự án đã ngừng hoạt động, website, fanpage đều ngưng cập nhật – minh chứng cho việc “vốn không cứu được mô hình không bền vững”.

Từng được mệnh danh là “Airbnb Việt Nam”, Luxstay là một trong những startup công nghệ gây tiếng vang nhất từng xuất hiện trên Shark Tank. Dự án nhận cam kết đầu tư lên đến 6 triệu USD từ các Shark Việt, Thủy và Hưng.

Luxstay nhanh chóng mở rộng, gọi vốn liên tục, và từng được định giá hàng trăm triệu USD. Tuy nhiên, đại dịch COVID-19 khiến thị trường du lịch “đóng băng”, mô hình cho thuê lưu trú ngắn hạn bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Đến nay, nhiều dữ liệu cho thấy Luxstay đã giải thể hoặc không còn hoạt động độc lập, đánh dấu sự kết thúc của một “giấc mơ kỳ lân Việt”.

“Vua Cua” từng được Shark Liên đầu tư 3,5 tỷ đồng cho 10% cổ phần trong mùa 4 Shark Tank Việt Nam. Startup này có thời gian phát triển nhanh, mở nhiều chi nhánh và nhượng quyền. Tuy nhiên, mô hình mở rộng quá nóng, thiếu kiểm soát chất lượng, cộng với sức ép dòng tiền khiến Vua Cua lâm vào khó khăn.

Đến năm 2025, thương hiệu này chính thức tuyên bố dừng hoạt động tại Việt Nam và hoàn vốn cho nhà đầu tư, kết thúc hành trình ấn tượng nhưng ngắn ngủi của một thương hiệu từng được đánh giá là tiềm năng trong lĩnh vực F&B.

Dù mang danh “Shark Tank” hay là nhà đầu tư có tiếng, không ai miễn nhiễm với thất bại. Thực tế cho thấy, uy tín không thể thay thế cho minh bạch, quản trị và trách nhiệm, đặc biệt trong trường hợp như AntEx, khi dự án từ một thương vụ đầu tư đã biến thành án hình sự vì thiếu kiểm soát và minh bạch tài chính.

Phần lớn startup “chết yểu” không hẳn vì ý tưởng tệ, mà vì quản trị yếu, mở rộng nóng, thiếu kế hoạch tài chính và đánh giá rủi ro, nhất là trong bối cảnh thị trường biến động mạnh như bất động sản, F&B hay công nghệ chia sẻ. Với nhà đầu tư, đặc biệt là cá nhân, việc tìm hiểu kỹ mô hình, quyền lợi và rủi ro trước khi rót vốn là điều tối quan trọng. Những lĩnh vực mới như crypto hay token càng đòi hỏi startup phải minh bạch tuyệt đối trong báo cáo và sử dụng vốn.

Bảo An