Đề xuất hộ kinh doanh tự kê khai và tự tính thuế theo doanh thu thực tế

Đề xuất hộ kinh doanh tự kê khai và tự tính thuế theo doanh thu thực tế

Để thực hiện chủ trương xóa bỏ hình thức khoán thuế theo Nghị quyết 68-NQ/TW, Cục Thuế đã ban hành kế hoạch hành động triển khai nghị quyết và đồng thời xây dựng Đề án “Hoàn thiện chính sách, phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ hình thức thuế khoán”.

Trên cơ sở nghiên cứu từ Đề án, Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi nội dung chính sách kê khai, tính thuế đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh.

Cụ thể, tại Điều 13 Dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) quy định, các chủ thể trên sẽ phải thực hiện khai thuế theo tháng, quý, năm hoặc theo từng lần phát sinh nghĩa vụ thuế và khi quyết toán thuế.

Theo Bộ Tài chính, việc kê khai và tính thuế sẽ được thực hiện căn cứ theo loại thuế cụ thể như thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân hoặc các khoản thu khác theo quy định của pháp luật. Điểm nhấn quan trọng là cơ quan thuế sẽ sử dụng cơ sở dữ liệu quản lý để hỗ trợ người nộp thuế, giúp việc kê khai và tính toán nghĩa vụ thuế trở nên chính xác và minh bạch hơn.

Thứ nhất, nếu mức doanh thu hằng năm thuộc trường hợp không chịu thuế thì hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh phải kê khai doanh thu thực tế phát sinh với cơ quan thuế theo quy định.

Thứ hai, nếu có mức doanh thu hằng năm thuộc ngưỡng chịu thuế thì căn cứ vào mức doanh thu thực tế phát sinh, hộ và cá nhân kinh doanh tự xác định phương pháp tính thuế, số thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân phải nộp theo quy định.

Dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi)

Nội dung Dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) nêu rõ, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh căn cứ mức doanh thu hằng năm từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ tự xác định thuộc đối tượng không chịu thuế, đối tượng chịu thuế để thực hiện kê khai, tính thuế giá trị gia tăng, thu nhập cá nhân.

Đáng chú ý, đây là lần đầu tiên hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh được chủ động kê khai doanh thu và tự tính số thuế phải nộp theo doanh thu thực tế, thay vì bị áp mức thuế cố định theo phương pháp khoán như trước đây.

Trước đây, theo Điều 51 Luật Quản lý thuế hiện hành quy định, cơ quan thuế căn cứ vào tài liệu kê khai của hộ và cá nhân kinh doanh, cơ sở dữ liệu của cơ quan thuế để xác định số tiền thuế phải nộp theo phương pháp khoán đối với hộ vàcá nhân kinh doanh không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ.

Theo quy định, mức thuế khoán được tính theo năm dương lịch hoặc theo tháng đối với kinh doanh theo thời vụ và phải công khai tại địa bàn xã, phường, thị trấn. Khi có thay đổi ngành nghề, quy mô kinh doanh, hay ngừng tạm ngừng kinh doanh, người nộp thuế phải khai báo để điều chỉnh mức thuế khoán.

Như vậy, so với quy định trước đây, việc chuyển từ phương pháp khoán sang kê khai tự động mang lại nhiều lợi ích rõ rệt.

Theo đó, người nộp thuế có quyền xác định nghĩa vụ thuế dựa trên doanh thu thực tế, giảm rủi ro bị áp mức thuế không hợp lý. Đồng thời, việc áp dụng công nghệ số và hóa đơn điện tử giúp đơn giản hóa thủ tục, tiết kiệm thời gian cho cả người nộp thuế lẫn cơ quan thuế, đồng thời tăng cường tính minh bạch và dễ dàng kiểm soát nguồn thu.

Ngoài ra, thay đổi này cũng khuyến khích hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh tuân thủ pháp luật, nâng cao chất lượng dữ liệu thuế, từ đó góp phần cải thiện hiệu quả quản lý ngân sách nhà nước.

Đáng chú ý, tại Dự thảo cũng quy định kê khai thuế, tính thuế, khấu trừ thuế đối với hộ và cá nhân có hoạt động kinh doanh qua nền tảng thương mại điện tử.

Trong trường hợp hoạt động trên các nền tảng có chức năng thanh toán thì đơn vị vận hành nền tảng (trong nước hoặc nước ngoài) sẽ có trách khấu trừ và kê khai, nộp thay số thuế mà cá nhân kinh doanh phải nộp.

Ngược lại, nếu nền tảng không tích hợp chức năng thanh toán, cá nhân kinh doanh sẽ phải trực tiếp thực hiện khai thuế, tính thuế và nộp thuế theo quy định của pháp luật thuế.

Để đảm bảo việc triển khai thống nhất và hiệu quả, Bộ Tài chính đề xuất giao Chính phủ quy định chi tiết về phương pháp tính thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân, cũng như hồ sơ, thủ tục kê khai và nộp thuế. Đồng thời, Bộ Tài chính sẽ ban hành chế độ kế toán áp dụng riêng cho hộ và cá nhân kinh doanh, giúp đơn giản hóa thủ tục nhưng vẫn đảm bảo minh bạch và kiểm soát được nguồn thu.

(Dự thảo Luật Quản lý thuế sửa đổi)

Phương Linh