Đề xuất hỗ trợ tài chính cho tất cả phụ nữ sinh đủ 2 con
Theo đại biểu Quốc hội, Luật Dân số quy định 'phụ nữ sinh đủ 2 con trước 35 tuổi' sẽ được hỗ trợ tài chính tính công bằng chưa hợp lý, tạo ra sự phân biệt đối với những người sinh đủ 2 con sau tuổi 35.
Thảo luận ở hội trường về Dự án Luật Dân số chiều 10/11, các đại biểu Quốc hội cho rằng việc ban hành luật lần này là vô cùng cần thiết, bởi các chính sách dân số hiện hành đã bộc lộ nhiều hạn chế, không còn phù hợp với thực trạng dân số Việt Nam hiện nay. Quy mô dân số đang tăng chậm, mức sinh có xu hướng suy giảm tại nhiều địa phương, trong khi mất cân bằng giới tính khi sinh vẫn ở mức đáng báo động và tình trạng già hóa dân số diễn ra nhanh hơn dự báo.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga, đoàn Hải Phòng (Ảnh: Quốc hội)
Tăng thời gian nghỉ thai sản có thể vô tình thành rào cản
Theo đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga, đoàn Hải Phòng, về quy định tăng thời gian nghỉ thai sản khi sinh con thứ hai (Điểm a khoản 1 Điều 13) là phụ nữ được nghỉ thêm 1 tháng”. Đây là quy định sẽ nhận được sự đồng tình của khá nhiều những người đã, đang và sẽ làm mẹ. Tuy nhiên, theo đại biểu, cần được cân nhắc kỹ lưỡng.
“Khi kéo dài thời gian nghỉ thai sản đối với lao động nữ, doanh nghiệp sẽ có xu hướng e ngại tuyển hoặc bố trí lao động nữ vào các vị trí quan trọng do lo ngại gián đoạn công việc và chi phí phát sinh. Quy định này có thể vô tình trở thành rào cản đối với lao động nữ và làm gia tăng nguy cơ phân biệt đối xử về giới trong tuyển dụng và sử dụng lao động nữ”, nữ đại biểu phân tích.
Bên cạnh đó, đối với nhóm phụ nữ hiện nay có xu hướng coi trọng sự nghiệp, đặc biệt là nhóm lao động trẻ, lao động chất lượng cao, chính sách tăng thời gian nghỉ thai sản có thể tạo tâm lý e ngại sinh con thứ hai. Do sự lo lắng rằng việc vắng mặt dài hơn sẽ ảnh hưởng đến cơ hội thăng tiến, đánh giá hiệu quả công việc hoặc vị trí trong cơ quan, doanh nghiệp.
Vì vậy, đại biểu đoàn Hải Phòng đề nghị đối với biện pháp này, nên có quy định mở, có sự phân biệt giữa các nhóm nghề, ngành, khu vực trước khi áp dụng. Đồng thời, cần song song bổ sung các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp, giảm chi phí sử dụng lao động nữ, cũng như có chính sách bảo đảm cơ hội thăng tiến bình đẳng cho phụ nữ sau khi nghỉ thai sản.
“Mặt khác, thay vì chỉ tập trung kéo dài thời gian nghỉ thai sản cho phụ nữ, cần mở rộng các chính sách hỗ trợ thực chất hơn để giảm gánh nặng cho phụ nữ trong việc sinh con và chăm sóc con. Ví như phát triển hệ thống nhà trẻ, cơ sở trông giữ trẻ từ 6 tháng tuổi, tạo điều kiện để phụ nữ quay trở lại công việc sớm hơn nếu họ có nhu cầu; Nên quy định vợ hoặc chồng đều có thể nghỉ dài ngày để chăm sóc con mới sinh, thay vì chỉ quy định phụ nữ nghỉ dài như hiện nay…”, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga nhấn mạnh.

Đại biểu Nguyễn Hoàng Uyên, đoàn Tây Ninh (Ảnh: Quốc hội)
Cần quy định đồng bộ, hỗ trợ cho tất cả phụ nữ sinh đủ 2 con
Đồng quan điểm đại biểu Nguyễn Hoàng Uyên, đoàn Tây Ninh cũng cho rằng các chính sách chưa thực sự gắn kết mạnh mẽ vai trò của nam giới trong việc chia sẻ chăm sóc con cái. Nữ đại biểu đề nghị ban soạn thảo rà soát quy định theo hướng linh hoạt, phù hợp với thực tiễn, đảm bảo tính khả thi. Đồng thời bổ sung một số chính sách mang tính bền vững, thiết thực như là hỗ trợ phát triển hệ thống dịch vụ trông giữ trẻ, giáo dục mầm non công lập và ngoài công lập đảm bảo chất lượng.
“Chính sách giảm thuế thu nhập cá nhân cho gia đình sinh đủ hai con là hình thức hỗ trợ trực tiếp, có tính khuyến khích cao và phù hợp với xu hướng chính sách tại một số quốc gia đang đối mặt với tỉ suất sinh thấp. Chính sách này không chỉ hỗ trợ tài chính mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho phụ nữ yên tâm sinh và nuôi dạy con, góp phần thực hiện hiệu quả mục tiêu dân số”, bà Uyên phân tích.
Đại biểu Tô Văn Tám, đoàn Quảng Ngãi thì cho rằng, quy định “phụ nữ sinh đủ 2 con trước 35 tuổi” được hiểu là chỉ những người này mới được hỗ trợ tài chính, còn lại không được. Đại biểu đề nghị cần làm rõ cơ sở của quy định này.

Đại biểu Tô Văn Tám, đoàn Quảng Ngãi (Ảnh: Quốc hội)
“Có thể quy định này nhằm khuyến khích người trong độ tuổi sinh đẻ để đảm bảo nguồn nhân lực cho tương lai, nhưng tôi thấy chưa ổn. Nếu nhìn ở góc độ tính hợp lý, tính công bằng thì chưa hợp lý, đó là tạo ra sự phân biệt đối với những người sinh đủ 2 con sau tuổi 35”, đại biểu đoàn Quảng Ngãi nêu ý kiến.
Đại biểu nhìn nhận đề xuất trong dự luật chưa tính đến hoàn cảnh cá nhân của người phụ nữ mà sinh con sau tuổi 35, những người có thể muốn sinh trước 35 tuổi nhưng vì nhiều điều kiện do sự nghiệp, áp lực công việc, điều kiện kinh tế, tìm kiếm việc làm, tìm kiếm bạn đời phù hợp, các yếu tố khách quan khác mà họ chưa sinh con trước 35 tuổi.
Sau đó họ sinh đủ 2 con sau 35 tuổi thì không được hỗ trợ, điều này chưa công bằng và cũng tội nghiệp cho họ.
“Họ cũng sinh đủ con, chỉ vì yếu tố tuổi tác mà không được hỗ trợ, cho nên chưa công bằng và thiếu tính toàn diện. Do vậy cần quy định đồng bộ hơn theo hướng hỗ trợ cho các phụ nữ sinh hai con ở tất cả các độ tuổi”, đại biểu Tô Văn Tám đề xuất.













