Đề xuất kiểm soát chặt chẽ hơn việc phát hành và sử dụng thẻ ngân hàng

Xác thực sinh trắc học, minh bạch đối tượng sử dụng thẻ

Tại khoản 15 Điều 3, Dự thảo làm rõ khái niệm "chủ thẻ phụ", quy định rõ trách nhiệm của chủ thẻ chính, đặc biệt trong trường hợp tổ chức ủy quyền cho cá nhân sử dụng thẻ. Việc bổ sung này nhằm tạo cơ sở pháp lý rõ ràng để kiểm soát chặt chẽ hoạt động xác thực, nhất là khi phát hành và sử dụng thẻ trong môi trường điện tử.

Một điểm nhấn lớn là sửa đổi khoản 2 và bổ sung khoản 2a, 2b Điều 9, yêu cầu các tổ chức phát hành thẻ (TCPHT) phải kiểm tra khớp đúng thông tin sinh trắc học (vân tay, khuôn mặt) khi mở thẻ, bao gồm xác minh trực tiếp người đại diện hợp pháp của tổ chức (trừ một số trường hợp như cơ quan nhà nước, doanh nghiệp nhà nước, công ty niêm yết, tổ chức trong danh sách Fortune Global 500). Thẻ phụ cho người dưới 14 tuổi cũng được bổ sung giấy khai sinh làm giấy tờ nhận dạng hợp lệ.

Dự kiến ban hành nhiều quy định kiểm soát chặt chẽ hơn việc mở thẻ ngân hàng

Đáng ý, tại khoản 3 Điều 10, Dự thảo quy định việc phát hành thẻ bằng phương tiện điện tử không áp dụng đối với hai nhóm đối tượng cụ thể: Người chưa đủ 14 tuổi được phép sử dụng thẻ phụ theo ủy quyền của cha mẹ hoặc người giám hộ (điểm b khoản 1 Điều 15); người nước ngoài, người gốc Việt Nam chưa xác định quốc tịch sử dụng thẻ theo hình thức ghi nợ hoặc trả trước định danh (điểm b, điểm c khoản 3 Điều 15).

Song song đó, các Điều 11 và 12 được sửa đổi để cập nhật thông tin cần in trên thẻ và ghi rõ trong hợp đồng, đảm bảo ghi nhận đầy đủ tên tổ chức, người đại diện hợp pháp và chủ thẻ phụ trong trường hợp tổ chức phát hành thẻ.

Sửa đổi quy định rút tiền từ thẻ tín dụng, mở rộng cảnh báo rủi ro

Tại Điều 13, khoản 3 được sửa đổi để làm rõ hạn mức rút tiền mặt từ thẻ tín dụng vẫn là 100 triệu đồng/tháng nhưng được phân biệt riêng: áp dụng cho cá nhân (điểm a) và cho chủ thẻ phụ trong trường hợp tổ chức (điểm b).

Điều 16 cũng được sửa đổi toàn diện: khoản 2 bổ sung quy định không được sử dụng thẻ tín dụng để chuyển tiền vào ví điện tử, bên cạnh các kênh khác như tài khoản thanh toán hay thẻ ghi nợ. Khoản 6 yêu cầu khớp đúng sinh trắc học trước khi thực hiện giao dịch điện tử, trong khi khoản 7 liệt kê các ngoại lệ như giao dịch tại ATM, POS, trích nợ tự động và một số tổ chức được miễn xác minh trực tiếp.

Trong khi đó, điều 17 bổ sung quy định cho phép tạm dừng giao dịch điện tử nếu không thể liên hệ được với khách hàng và yêu cầu các biện pháp xác nhận giao dịch điện tử theo quy định của NHNN. Ngoài ra, chủ thẻ cũng được yêu cầu bảo mật toàn bộ thông tin liên quan đến thẻ.

Tại Điều 27, khoản 5 được sửa đổi để tăng cường trách nhiệm báo cáo. Theo đó, các tổ chức phải thường xuyên cập nhật danh sách thẻ nghi ngờ gian lận, trong đó có cả trường hợp "có giao dịch nhưng không liên hệ được với chủ thẻ". Danh sách này sẽ được gửi cho NHNN theo hướng dẫn kỹ thuật.

Dự kiến cho phép lắp đặt thiết bị chấp nhận thẻ POS tại các điểm đại lý thanh toán

Ngoài những sửa đổi về kỹ thuật và quy trình xác thực, qua dự thảo Thông tư, cơ quan quản lý còn thể hiện xu hướng thúc đẩy sử dụng công nghệ mới trong hoạt động phát hành và sử dụng thẻ. NHNN dự kiến bổ sung khoản 24 Điều 3, cho phép lắp đặt thiết bị chấp nhận thẻ POS tại các điểm đại lý thanh toán, cũng là bước đi phù hợp với Thông tư 07/2024/TT-NHNN. Quy định này không chỉ mở rộng tiện ích cho người dân, mà còn giúp các tổ chức tín dụng tận dụng hạ tầng sẵn có để cung ứng dịch vụ tài chính đến vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa, nơi ATM và chi nhánh ngân hàng còn hạn chế.

Một thay đổi đáng chú ý trong Dự thảo là việc bỏ yêu cầu người nước ngoài phải có thời hạn cư trú tại Việt Nam từ 12 tháng trở lên, vốn là quy định trước đây tại khoản 4 Điều 15 Thông tư 18/2024/TT-NHNN. Thay vào đó, Dự thảo giữ lại nguyên tắc giới hạn thời hạn hiệu lực của thẻ không vượt quá thời gian cư trú còn lại tại Việt Nam. Việc sửa đổi này được lý giải là nhằm tăng tính linh hoạt trong việc phát hành thẻ, trong khi vẫn bảo đảm yêu cầu kiểm soát đối tượng sử dụng thẻ là người nước ngoài.

Ngoài ra, các điều khoản như Điều 19, 26 và 30 được chỉnh sửa để cập nhật tên gọi đơn vị đúng với Nghị định 26/2025/NĐ-CP (“Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, thành phố” đổi thành “chi nhánh tại các khu vực”; “Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng” đổi thành “Cục Quản lý, giám sát tổ chức tín dụng”)...

Hồng Quang