Đề xuất mới về quản lý thuế: Hộ kinh doanh doanh thu trên 1 tỷ đồng bắt buộc dùng hóa đơn điện tử

Quy định về áp dụng hóa đơn điện tử và phân loại theo ngưỡng doanh thu

Dự thảo Nghị định được xây dựng độc lập nhằm chuyên biệt hóa công tác quản lý thuế đối với nhóm hộ kinh doanh, tách biệt khỏi các quy định chung trong Luật Quản lý thuế hiện hành. Theo nội dung dự thảo, nhóm hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh có doanh thu hàng năm từ 1 tỷ đồng trở lên thuộc diện bắt buộc phải sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế, hoặc hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối dữ liệu trực tiếp với cơ quan quản lý. Quy định này được đánh giá là bước đi cần thiết để minh bạch hóa dòng tiền và doanh thu thực tế của các hộ kinh doanh quy mô lớn.

Đối với nhóm hộ và cá nhân kinh doanh có doanh thu dưới mức 1 tỷ đồng/năm, cơ quan soạn thảo không đặt ra yêu cầu bắt buộc. Tuy nhiên, nếu nhóm đối tượng này đáp ứng đủ điều kiện về hạ tầng công nghệ thông tin và có nhu cầu, cơ quan thuế vẫn khuyến khích và hỗ trợ việc đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử. Trong trường hợp hộ kinh doanh không đăng ký sử dụng thường xuyên nhưng phát sinh nhu cầu xuất hóa đơn cho khách hàng, người nộp thuế cần thực hiện thủ tục khai, nộp thuế theo từng lần phát sinh để được cơ quan thuế cấp hóa đơn điện tử có mã cho từng giao dịch cụ thể.

Cơ chế tự khai, tự nộp thay thế hình thức thuế khoán từ năm 2026

Dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, dự thảo Nghị định đánh dấu sự thay đổi căn bản trong phương thức quản lý thuế khi chuyển từ hình thức thuế khoán sang cơ chế tự khai, tự nộp. Hộ và cá nhân kinh doanh sẽ căn cứ vào mức doanh thu thực tế hàng năm từ hoạt động sản xuất, kinh doanh để tự xác định nghĩa vụ thuế của mình. Các đối tượng thuộc diện chịu thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân sẽ phải tự tính toán và thực hiện kê khai theo quy định của pháp luật về thuế.

Về kỳ hạn kê khai, nếu người nộp thuế thuộc đối tượng chịu thuế giá trị gia tăng, việc kê khai và nộp thuế sẽ được thực hiện theo tháng hoặc quý. Đối với thuế thu nhập cá nhân áp dụng phương pháp doanh thu nhân với thuế suất, kỳ kê khai và nộp thuế cũng được thực hiện theo quý, trùng với thời hạn của thuế giá trị gia tăng. Riêng trường hợp nộp thuế thu nhập cá nhân theo phương pháp thu nhập tính thuế (doanh thu trừ chi phí), người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ theo năm, với thời hạn chậm nhất là ngày 21/1 của năm tiếp theo.

Hệ thống công nghệ thông tin của ngành thuế sẽ đóng vai trò hỗ trợ đắc lực trong quy trình mới này. Đối với các hộ kinh doanh đã sử dụng hóa đơn điện tử, hệ thống sẽ tự động tổng hợp dữ liệu từ hóa đơn và các nguồn thông tin quản lý khác để tạo lập tờ khai thuế gợi ý, giúp người nộp thuế giảm thiểu sai sót trong quá trình kê khai. Ngược lại, nếu không sử dụng hóa đơn điện tử, người nộp thuế hoàn toàn chịu trách nhiệm trong việc tự xác định số thuế phải nộp đối với các sắc thuế như giá trị gia tăng, thu nhập cá nhân và tiêu thụ đặc biệt. Thời hạn nộp thuế được quy định là ngày cuối cùng của thời hạn nộp hồ sơ khai thuế, đảm bảo tính thống nhất trong quy trình quản lý thu ngân sách nhà nước.

Tùng Linh