Đề xuất thêm giải pháp xử lý ùn tắc hàng hóa tại cảng Cát Lái

Tình trạng ùn tắc tại cảng Cát Lái nếu tiếp diễn sẽ tác động tiêu cực đến hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa của cả nước. Ảnh minh họa

Đến nay, với việc các bộ, ngành cùng thực hiện đồng bộ các giải pháp, hàng tồn tại cảng Cát Lái đã giảm. Lượng hàng giảm này đã được chuyển từ Cát Lái về các cảng lân cận và khu vực Cái Mép.

Bộ Công Thương đề xuất nhiều nhóm giải pháp

Bộ Công Thương nhìn nhận, tình hình ùn tắc hàng hóa tại cảng Cát Lái hiện nay nếu không khẩn trương xử lý còn có thể kéo dài và lan sang các cảng khác như Cái Mép, Hải Phòng, tác động tiêu cực đến hoạt động xuất nhập khẩu.

Bộ Công Thương đề xuất Bộ GTVT chủ trì, làm việc với cảng Cát Lái nói riêng và các cảng biển lớn khác trên cả nước nói chung để khẩn trương đưa ra giải pháp để nâng cao năng lực giải phóng hàng hóa ra khỏi cảng, rà soát và làm việc cụ thể với từng chủ hàng có hàng tồn tại cảng để đưa ra phương án thống nhất tháo gỡ vướng mắc sớm nhận hàng; nâng cao năng lực khai thác của bãi cảng, chủ động điều chỉnh xếp container từng khu vực để tăng khả năng tiếp nhận hàng nhập khẩu, đồng thời nâng tối đa khả năng xếp dỡ container trên bãi, điều chuyển bớt các container rỗng ra ngoài phạm vi cảng, điều chỉnh thời gian tiếp nhận container hàng xuất phù hợp.

Đồng thời, phối hợp với các bên điều tiết lượng hàng nhập về cảng Cát Lái, tạm thời ngưng chuyển container hàng nhập từ các cảng khu vực Cái Mép, Hiệp Phước về Cát Lái mà các chủ hàng cần nhận trực tiếp ở khu vực Cái Mép hoặc Hiệp Phước, các cảng khu vực Đồng bằng sông Cửu Long nơi gần nhà máy, doanh nghiệp của mình. Các chủ hàng, hãng tàu cần hạn chế số chuyến tàu hoặc giãn tiến độ nhập container với hàng nhập của các doanh nghiệp, nhà máy đang giảm quy mô và sản lượng sản xuất.

Bộ Công Thương đề xuất Bộ Tài chính chỉ đạo Tổng cục Hải quan nghiên cứu cơ chế cho phép cảng Cát Lái vận chuyển container hàng nhập khẩu nói chung, trong đó có cả loại container tồn đọng trên 90 ngày từ cảng Cát Lái về lưu giữ, thông quan, giao cho khách hàng tại các cơ sở của Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn là cảng Tân Cảng Hiệp Phước (TPHCM), các ICD Tân Cảng Long Bình, ICD Tân Cảng Nhơn Trạch (Đồng Nai), ICD Tân Cảng Sóng Thần (Bình Dương). Qua đó giảm tải và tăng năng lực chứa tại cảng Cát Lái, giảm tình trạng ùn tắc hiện nay.

Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn cam kết chịu trách nhiệm bảo đảm nguyên trạng hàng hóa, nguyên container khi vận chuyển và lưu trữ.

Bộ cũng đề nghị UBND TPHCM và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có cảng biển ưu tiên tiêm vaccine chống dịch COVID-19 cho những người công tác tại cảng, kể cả các nhân viên giao nhận, lái xe.

Do tính chất đặc thù của hoạt động tại cảng biển nói chung, Bộ Công Thương kiến nghị xem xét phương án khi có ca nhiễm COVID-19 thì một mặt cách ly những đối tượng liên quan, mặt khác vẫn cho phép cảng hoạt động nhằm bảo đảm mục tiêu kép của Chính phủ đã đặt ra “vừa chống dịch, vừa phát triển kinh tế”.

Bộ Công Thương cũng kiến nghị giao Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn xem xét giảm giá lưu container, lưu bãi cho hàng hóa ở cảng Cát Lái của các doanh nghiệp đang bị dừng sản xuất do tác động của dịch COVID-19.

"Bộ Công Thương hy vọng với 6 giải pháp nêu trên, tình trạng ùn tắc hàng hóa ở cảng Cát Lái cũng như một số cảng biển khác sẽ được cải thiện, tránh tác động tiêu cực đến hoạt động xuất nhập khẩu, tạo luồng hàng thông thoáng cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu trong bối cảnh khó khăn bởi dịch bệnh như hiện nay", Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết.

Bộ Tài chính tháo gỡ về thủ tục

Nhằm giải quyết tình trạng ùn tắc hàng hóa tại cảng Cát Lái diễn ra trong thời gian qua, Bộ Tài chính vừa có văn bản gửi Bộ GTVT về việc tham gia xử lý khó khăn để giải phóng hàng ở cảng Cát Lái. Bộ Tài chính khẳng định, hiện nay đã có đầy đủ các quy định về việc nộp chứng từ điện tử (bản scan) cho cơ quan hải quan khi làm thủ tục, hầu hết các doanh nghiệp không cần xuất trình hồ sơ giấy.

Giải đáp khúc mắc về vấn đề hồ sơ hải quan, văn bản Bộ Tài chính cho hay: Khi khai hải quan, người khai hải quan phải khai đầy đủ các thông tin trên tờ khai hải quan theo các chỉ tiêu thông tin quy định tại mẫu số 01 hoặc mẫu số 02 Phụ lục I ban hành kèm Thông tư 39/2018/TT-BTC và gửi các chứng từ thuộc hồ sơ hải quan theo quy định tại Điều 16 Thông tư số 38/2015/TT-BTC được sửa đổi, bổ sung tại Khoản 5 Điều 1 Thông tư số 39/2018/TT-BTC của Bộ Tài chính cho cơ quan Hải quan thông qua Hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan.

Bộ Tài chính cho biết các loại chứng từ như: Chứng từ thuộc hồ sơ hải quan; hồ sơ khai bổ sung; hồ sơ xác định trước mã số, xuất xứ, trị giá hải quan; thông báo danh mục hàng hóa miễn thuế; báo cáo sử dụng hàng hóa miễn thuế; hồ sơ miễn thuế, giảm thuế, hoàn thuế, không thu thuế; hồ sơ đề nghị xử lý tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt nộp thừa; hồ sơ đề nghị gia hạn nộp thuế; hồ sơ nộp dần tiền thuế nợ; hồ sơ xác nhận hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế; hồ sơ đề nghị xóa nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt thì phải nộp cho cơ quan hải quan thông qua Hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan.

Các chứng từ thuộc hồ sơ hải quan có thể ở dạng dữ liệu điện tử hoặc chứng từ giấy được chuyển đổi sang chứng từ điện tử (bản scan có xác nhận bằng chữ ký số). Trường hợp theo quy định phải nộp bản chính các chứng từ dưới dạng giấy thì bản chính đó phải được nộp trực tiếp hoặc gửi qua đường bưu chính cho cơ quan hải quan.

“Như vậy, quy định pháp luật hiện nay đã có đầy đủ các quy định về việc nộp chứng từ điện tử (bản scan) cho cơ quan hải quan khi làm thủ tục. Trường hợp các chứng từ được cấp trên Cổng thông tin một cửa Quốc gia, cơ quan hải quan sẽ căn cứ chứng từ trên Cổng thông tin một cửa Quốc gia để giải quyết thủ tục cho doanh nghiệp và không yêu cầu xuất trình hồ sơ giấy”, Bộ Tài chính khẳng định.

Trong trường hợp theo quy định phải nộp bản chính các chứng từ dưới dạng giấy thì người khai hải quan có thể lựa chọn gửi qua đường bưu chính cho cơ quan hải quan để giải quyết thủ tục hải quan.

Đối với việc nộp chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa trong giai đoạn dịch bệnh COVID-19, Bộ Tài chính cho biết đã ban hành Thông tư số 47/2020/TT-BTC ngày 27/5/2020 để hướng dẫn thực hiện. Theo đó, đối với trường hợp phải nộp bản C/O chính cho cơ quan hải quan, trường hợp chưa có bản chính tại thời điểm làm thủ tục hải quan, người khai hải quan được nộp bản chụp/bản scan C/O cho cơ quan hải quan và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác, hợp lệ của bản chụp/bản scan C/O.

Cơ quan hải quan căn cứ bản chụp/bản scan C/O, hồ sơ hải quan, thực tế hàng hóa, hành trình lô hàng và những thông tin khác có liên quan để kiểm tra xác định xuất xứ hàng hóa và quyết định thông quan hàng hóa. Người khai hải quan chịu trách nhiệm nộp lại 1 bản chính C/O trong thời hạn 180 ngày kể từ ngày đăng ký tờ khai hải quan nhập khẩu.

“Để tiếp tục giải quyết tình trạng hàng hóa nhập khẩu ùn tắc tại cảng Cát Lái, Bộ GTVT cần chỉ đạo Cục Hàng hải Việt Nam chỉ đạo Cảng vụ Hàng hải có kế hoạch điều tiết các hãng tàu/đại lý hãng tàu, hàng hóa vận chuyển đến cảng Cát Lái và các cảng biển khác tại Việt Nam phù hợp để giải quyết tình trạng hàng hóa ùn tắc tại cảng Cát Lái”, Bộ Tài chính đề nghị.

Phan Trang - Huy Thắng