Đêm không ngủ ở Nigeria sau đòn không kích của Mỹ

Người dân đọc báo đưa tin về các cuộc không kích của Mỹ nhằm vào IS ở Nigeria tại Lagos, Nigeria, ngày 26/12. Ảnh: Reuters

Musa Dandare, một cư dân lớn tuổi trong làng, cho biết ông nhìn thấy một vật thể giống máy bay lao xuống khu vực này trước khi phát nổ. “Đây là lần đầu tiên chúng tôi nghe thấy âm thanh của bom ở cộng đồng này. Rất nhiều người đã mất ngủ cả đêm”, ông Musa nói.

Abdulrahman Mainasara cùng hàng chục người dân khác đã kéo đến hiện trường để tìm hiểu chuyện gì xảy ra. Nhiều người ban đầu nghĩ rằng đó là một vụ rơi máy bay. Mainasara cho biết cuộc tấn công đánh trúng một khu đất canh tác phía sau một trường tiểu học, nằm ở rìa làng.

“Lần đầu nghe tiếng bom”

“Quả bom rơi xuống rồi nổ tung thành nhiều mảnh. Có hai mảnh vỡ lớn, phải hai người mới khiêng được”, anh Abdulrahman cho hay.

Một cư dân khác là Ismail Umar cho biết người dân nơi này không phải hứng chịu bất kỳ cuộc tấn công vũ trang nào trong hơn hai năm qua. Theo ông Umar, phạm vi hoạt động của các tay súng vũ trang chủ yếu nằm ở phía đông bang Sokoto, chứ không phải khu vực phía nam của bang - nơi Mỹ tiến hành không kích.

Người dân làng Jabo cho biết cuộc không kích của Mỹ không gây thương vong. Nhìn chung, nhiều người dân Nigeria bày tỏ sự vui mừng trước cuộc không kích của Mỹ, song cũng có những người bày tỏ sự nghi ngại cho rằng đây có thể là khởi đầu cho một chiến dịch quân sự kéo dài của Mỹ tại Nigeria.

Theo thông báo của Bộ Ngoại giao Nigeria, nước này đã cung cấp cho Mỹ thông tin tình báo về các phần tử cực đoan trước khi các đòn không kích được tiến hành vào đêm 25/12.

Mảnh vỡ được dân làng Jabo thu nhặt. Ảnh: Leadership News.

Phát biểu trên kênh ChannelsTV, Ngoại trưởng Nigeria Yusuf Tuggar cho biết ông đã điện đàm với Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio. Ông Tuggar cũng xác nhận Nigeria đã “cung cấp” thông tin tình báo cho Washington.

“Chúng tôi đã nói chuyện hai lần. Lần đầu kéo dài 19 phút trước khi cuộc không kích diễn ra, sau đó chúng tôi trao đổi thêm khoảng 5 phút nữa ngay trước khi chiến dịch không kích được triển khai”, ông Tuggar nói.

Ngoại trưởng Nigeria cho biết hai bên đã thảo luận “rất kỹ lưỡng” và Tổng thống Nigeria Bola Tinubu đã “bật đèn xanh” cho việc tiến hành các đòn không kích.

Thượng nghị sĩ Nigeria Shehu Sani hoan nghênh các cuộc không kích của Mỹ nhằm vào các nhóm vũ trang ở tây bắc Nigeria, nhưng cảnh báo nước này không nên phụ thuộc vào sự can thiệp quân sự từ bên ngoài.

Trong bài đăng trên mạng xã hội X, ông Sani gọi cuộc không kích là hành động “đáng cân nhắc về mặt lương tri”, song nhấn mạnh rằng “an ninh và hòa bình lâu dài của đất nước phải do chính chúng ta quyết định, chứ không phải Mỹ hay bất kỳ cường quốc nào khác”.

“Họ có thể hỗ trợ hoặc hành động đơn phương, nhưng họ không thể chiến đấu thay chúng ta mãi mãi. Ngoài ra, luận điệu cho rằng những kẻ khủng bố tàn ác chỉ tấn công một đức tin duy nhất là hoàn toàn sai lệch và gây hiểu lầm”, vị nghị sĩ đại diện khu vực Kaduna Central nói.

Các tay súng tấn công nhà thờ Cơ đốc Apostolic ở bang Kwara, Nigeria, hồi tháng 11. Ảnh: Reuters

Chuyên gia phân tích về hòa bình và xung đột Bulama Bukarti cũng nhận định cách mô tả của Tổng thống Mỹ Donald Trump về tình hình bạo lực tại khu vực tây bắc Nigeria là không chính xác so với thực tế.

Theo ông Trump, các vụ tấn công khủng bố ở tây bắc Nigeria đã khiến những tín đồ Cơ đốc giáo thiệt mạng, đồng thời khẳng định cuộc không kích của Mỹ chính là vì những “cuộc thảm sát” này.

Nhưng theo ông Bukarti, 80-90% dân số bang Sokoto là người Hồi giáo. Khi các cuộc tấn công khủng bố xảy ra, đó thường là những vụ đánh bom liều chết nhằm vào các khu chợ, nơi không hề có sự phân biệt giữa người Hồi giáo và người Cơ đốc.

Hoan nghênh nhưng dè dặt, Nigeria lo kịch bản can dự kéo dài

Dù hoan nghênh cuộc không kích, song ông Bukarti nhấn mạnh rằng người dân Nigeria “không nhìn nhận đây là nỗ lực nhằm bảo vệ một tôn giáo cụ thể, mà là để bảo vệ toàn bộ Nigeria và mọi công dân của nước này”.

Ông Bukarti cũng lưu ý rằng các cuộc không kích cần được tiến hành chính xác và phải nằm trong một chiến lược tổng thể, bởi “không thể giải quyết những vấn đề như thế này chỉ bằng bom đạn”.

Đồng quan điểm với ông Bukarti, ông Auwal Musa Rafsanjani, giám đốc Trung tâm Vận động Lập pháp Xã hội Dân sự, cho hay: “Người Hồi giáo cũng đang bị sát hại và quấy nhiễu hàng ngày bởi chính những kẻ khủng bố đó. Tâm điểm vấn đề nên xoay quanh giá trị của sinh mạng con người, không phải tôn giáo hay địa lý”.

Theo ông Rafsanjani, người dân Nigeria thuộc mọi tôn giáo đều là nạn nhân của chủ nghĩa khủng bố. Ông cảnh báo việc mô tả vấn đề theo hướng thiên lệch có thể làm bùng phát căng thẳng sắc tộc hoặc tôn giáo tại Nigeria.

Mỹ không kích IS ở Nigeria Ngày 25/12, Bộ Chiến tranh Mỹ đăng clip ghi lại cảnh quân đội Mỹ tiến hành không kích tại Nigeria lên mạng xã hội X. Đăng tải này không cung cấp thêm thông tin cụ thể nào, ngoài việc dẫn lại bài đăng của Tổng thống Trump trên mạng xã hội Truth Social, khẳng định Mỹ đã tiến hành không kích tại Nigeria.

An Hòa