Đến Mỹ du học nhưng nơm nớp sợ chính quyền ông Trump thu hồi visa
Hơn 300 trường hợp bị thu hồi visa trong thời gian gần đây khiến sinh viên quốc tế tại Mỹ sợ bị trục xuất, mất quyền ở lại nước này học tập, nghiên cứu.

Thời gian này, chính quyền ông Trump liên tục thu hồi visa của người nước ngoài. Ảnh: Reuters.
Một tháng trước, Ranjani Srinivasan, sinh viên đến từ Ấn Độ, đang theo học chương trình tiến sĩ tại Đại học Columbia, đã phải trốn sang Canada sau khi bị thu hồi visa du học. Hai tuần sau đó, một sinh viên cao học người Thổ Nhĩ Kỹ tại Đại học Tufts cũng bị bắt giữ.
Những vụ việc này và thêm nhiều vụ khác xảy ra trong bối cảnh ông Trump đẩy mạnh chiến dịch trục xuất người nhập cư - khiến nhiều sinh viên quốc tế lo sợ trở thành mục tiêu tiếp theo.
"Họ rất sợ hãi, bất an. Một số người tự hỏi 'Liệu tôi có nên ở đây khi mọi thứ quá vô định, hay tôi nên về nhà?'", bà Fanta Aw, Giám đốc Hiệp hội Nhà giáo Quốc tế (NAFSA) chia sẻ về tình hình hiện tại của các du học sinh.
Loại visa phổ biến nhất cho du học sinh Mỹ
Tại Mỹ, sinh viên quốc tế thường được cấp visa F-1 và phải đáp ứng các tiêu chuẩn nhất định do chính phủ liên bang và trường đại học chủ quản đặt ra. Loại visa này thường được cấp suốt thời gian sinh viên lưu trú tại Mỹ và có thể được gia hạn nếu khóa học hoặc nghiên cứu kéo dài hơn dự định.
Thông thường, sinh viên phải đăng ký vào một chương trình học tại một cơ sở giáo dục đã được Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Mỹ phê duyệt.
Những sinh viên đi học theo diện visa F-1 nói chung không được làm việc ngoài khuôn viên trường trong năm học đầu tiên và phải chứng minh bản thân có đủ tiền để chi trả chi phí sinh sống tại Mỹ trong suốt thời gian học tại đất nước này.
Visa sinh viên có lợi cho cả sinh viên quốc tế và các trường học chủ quản, cụ thể là mang lại sự phong phú về văn hóa và khoản thu hàng tỷ USD học phí cho các trường.
Theo một nghiên cứu của NAFSA, 1,1 triệu sinh viên quốc tế tại các trường đại học Mỹ đã đóng góp 43,8 tỷ USD vào nền kinh tế quốc gia này trong năm học 2023-2024. Đổi lại, sinh viên quốc tế cũng nhận được một trải nghiệm học tập điển hình của nước Mỹ.
Theo báo cáo của Viện Giáo dục Quốc tế, Đại học New York là cơ sở giáo dục đại học có số lượng sinh viên quốc tế lớn nhất trong các trường đại học Mỹ, tiếp theo là Đại học Northeastern ở Boston, rồi đến Đại học Columbia và Đại học Arizona State. Chỉ riêng tại Đại học New York, số lượng sinh viên quốc tế chiếm đến 22% tổng sinh viên toàn trường.
Nếu xét về quốc tịch, sinh viên Ấn Độ chiếm tỷ lệ lớn nhất trong số sinh viên quốc tế với 29%, tiếp theo là sinh viên Trung Quốc với 25%. Du học sinh Hàn Quốc và Canada lần lượt xếp hạng 3, 4 với tỷ lệ lần lượt là 4% và 3%.

Du học sinh quốc tế đóng vai trò quan trọng trong nguồn thu của nhiều đại học Mỹ. Ảnh: Pexels.
Có quyền như người Mỹ nhưng cũng dễ mất quyền
Sinh viên được cấp visa sẽ có quyền lợi cơ bản giống như công dân Mỹ, trong đó có cả quyền tự do ngôn luận.
Tuy nhiên, những quyền này vẫn có thể bị chính phủ Mỹ kiểm soát trong một số trường hợp. Ví dụ, phát ngôn của du học sinh có thể ảnh hưởng đến tình trạng di trú, thậm chí có thể bị cấm nhập cảnh.
Sinh viên quốc tế cũng dễ bị trục xuất vì "tính chất tạm thời" của tình trạng pháp lý. Ông Joseph Lento, luật sư thường xuyên tư vấn cho sinh viên nước ngoài, cho biết visa của một sinh viên có thể bị đình chỉ hoặc thu hồi đột ngột nếu các quan chức di trú xác định sinh viên này không tuân thủ quy định.
Chưa dừng lại ở đó, Ngoại trưởng Marco Rubio thậm chí ra lệnh cho các nhà ngoại giao ở nước ngoài rà soát nội dung mạng xã hội của các ứng viên xin cấp visa sinh viên. Nếu ứng viên từng chỉ trích nước Mỹ, họ có thể bị từ chối cấp thị thực.
Tháng trước, ông Rubio nói với các phóng viên rằng Bộ Ngoại giao Mỹ đã thu hồi visa của hơn 300 người, trong đó có sinh viên. Hiện, bộ vẫn tiếp tục thu hồi visa của người nước ngoài mỗi ngày.
Nguy cơ bị thu hồi visa
Thông thường, sinh viên quốc tế mất tư cách cư trú hợp pháp khi vi phạm các quy định của chương trình visa, chẳng hạn như làm việc tại Mỹ khi họ không được phép, hoặc điểm số học tập quá "thảm". Tại Đại học New York, sinh viên có điểm trung bình trên 2.0 mới được coi là có tình trạng học tập tốt.
Ngoài vấn đề học tập, sinh viên nước ngoài cũng có thể mất visa nếu họ bị coi là mối nguy hại công cộng.
“Tôi từng thấy một sinh viên bị thu hồi visa vì chạy xe vượt quá tốc độ nhiều lần", bà Sarah Spreitzer, người giám sát các vấn đề liên quan sinh viên quốc tế tại Hội đồng Giáo dục Mỹ, cho biết.
Trong lịch sử cấp visa của Mỹ, việc sinh viên bị trục xuất vì các hành động bày tỏ chính trị là rất hiếm. Tuy nhiên, hiện nay, tại các trường đại học trên toàn quốc, các nhà quản lý và giảng viên đang bày tỏ lo ngại về việc sinh viên chia sẻ quan điểm có thể đối mặt với nguy cơ bị thu hồi visa.
"Nhiều du học sinh đến Mỹ để theo học ngành báo chí vì danh tiếng về tự do báo chí. Nhưng bây giờ, các bạn lại rất lo công việc bị ảnh hưởng và sợ visa bị thu hồi vì chính sự tự do này", ông Jelani Cobb, Trưởng khoa Báo chí tại Đại học Columbia, nói với New York Times.