Dĩ An hướng đến loại trừ 'sát thủ thầm lặng' với môi trường sống đô thị

100.000 tấn rác điện tử mỗi năm

Các rác thải đã qua sử dụng, đặc biệt là pin, bóng đèn hỏng, thiết bị điện tử cũ… là những loại chất thải nguy hại phát sinh thường xuyên trong mỗi gia đình nhưng lâu nay vẫn bị bỏ lẫn với rác sinh hoạt.

Thực trạng này không chỉ làm gia tăng nguy cơ ô nhiễm môi trường mà còn đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc phân loại chất thải ngay từ nguồn phát sinh.

Pin cũ gây tác động tiêu cực đến với môi trường sống và sức khỏe con người

Theo kết quả nghiên cứu của Viện Khoa học và Công nghệ Môi trường (Đại học Bách khoa Hà Nội), mỗi năm cả nước phát sinh khoảng 100.000 tấn rác thải điện tử, chủ yếu là thiết bị điện - điện tử gia dụng và văn phòng.

Các chuyên gia môi trường cảnh báo, nếu không được thu gom và xử lý đúng cách, rác thải điện tử có thể gây ra những tác động nghiêm trọng đến môi trường và sức khỏe con người.

Vỏ và các linh kiện bên trong thiết bị điện tử chứa nhiều kim loại nặng độc hại như chì, thủy ngân, cadmium. Đặc biệt, pin được xem là loại chất thải nguy hại nhất do chứa hàm lượng cao các kim loại nặng, khi bị chôn lấp hoặc đốt chung với rác sinh hoạt có thể gây ô nhiễm đất, nước và không khí.

Pin, vỏ nhựa, thiết bị điện tử cũ chứa nhiều chất độc hại

Về vấn đề ảnh hưởng đến sức khỏe, theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên cán bộ Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm (Đại học Bách khoa Hà Nội) cho biết, ngoài ảnh hưởng đến môi trường sống, pin là loại chất thải không được phép sử dụng trong bất kỳ hoạt động nào liên quan đến thực phẩm do chứa nhiều hóa chất và kim loại nặng độc hại.

“Các chất như chì, thủy ngân, cadmium có thể gây tổn thương não, thận, hệ thần kinh và đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ em nếu tiếp xúc hoặc tích lũy lâu dài”, ông Thịnh nhấn mạnh.

Nhiều mô hình thu gom tác động tích cực đến lối sống người dân

Trước thực trạng rác nguy hại sinh hoạt còn bị bỏ lẫn, nhiều địa phương tại Tp.HCM đã đồng loạt triển khai nhiều biện pháp khắc phục, phòng ngừa và nâng cao tuyên truyền cho người dân địa phương.

Theo ghi nhận tại phường Dĩ An, các hoạt động tổ chức thu gom, đổi chất thải nguy hại phát sinh từ quá trình phân loại rác sinh hoạt của hộ gia đình trong năm diễn ra tích cực và nhận được sự hưởng ứng đông đảo của người dân và chính quyền.

Hoạt động này nhằm giúp người dân nhận diện rõ hơn các loại rác nguy hại trong sinh hoạt hằng ngày, đồng thời từng bước hình thành thói quen phân loại rác tại nguồn theo quy định.

Ông Võ Tường Văn, Phó Chủ tịch UBND phường Dĩ An, Tp.HCM.

Theo ông Võ Tường Văn, Phó Chủ tịch UBND phường Dĩ An cho biết, việc tổ chức đổi chất thải nguy hại lấy quà hướng đến mục tiêu thay đổi hành vi của người dân trong phân loại rác sinh hoạt, là việc làm tích cực.

“Dù khối lượng không lớn, nhưng pin, bóng đèn hay rác điện tử nếu bị bỏ lẫn với rác sinh hoạt sẽ tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm môi trường đất và nước. Việc phân loại và thu gom riêng là cần thiết để giảm áp lực cho công tác xử lý rác về lâu dài”, ông Văn nói.

Người dân đổi quà tại các điểm thu gom chất thải nguy hại.

Ghi nhận của PV Người Đưa Tin tại các điểm thu gom, nhiều người dân mang theo pin, bóng đèn hỏng và các thiết bị điện tử nhỏ đã qua sử dụng.

Cô Nguyễn Tuyết Sương (khu phố Thắng Lợi 1, phường Dĩ An, Tp.HCM) cho biết, trước đây gia đình thường bỏ pin và bóng đèn chung với rác sinh hoạt do không biết đây là chất thải nguy hại.

“Sau khi được hướng dẫn, tôi mới hiểu nếu không phân loại thì sẽ ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe. Từ nay, gia đình tôi sẽ để riêng những loại rác này để mang đi thu gom”, cô Sương chia sẻ.

Cô Nguyễn Tuyết Sương (khu phố Thắng Lợi 1, phường Dĩ An, Tp.HCM) hứng khởi nhận quà sau khi đổi pin, chai nhựa tại điểm gom đổi.

Trong khi đó, gia đình anh Sang chị Ngọc (khu phố Thống Nhất 1) cho rằng, việc đổi rác nguy hại lấy quà giúp các thành viên trong gia đình chú ý hơn đến thói quen sinh hoạt hằng ngày.

“Những vật nhỏ như pin hay bóng đèn trước đây ít ai để ý, nhưng giờ cả nhà đều nhắc nhau phân loại. Làm thường xuyên thì sẽ thành thói quen, người lớn làm gương, con em sẽ noi theo”, anh Sang nói.

Gia đình anh Sang chị Ngọc (khu phố Thống Nhất 1) tham gia các hoạt động đổi chất thải nhận quà

Theo đánh giá của các chuyên gia môi trường, phân loại rác nguy hại tại nguồn là giải pháp căn cơ nhằm giảm thiểu rủi ro ô nhiễm và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Dù việc thay đổi thói quen của người dân không thể diễn ra trong thời gian ngắn, nhưng thông qua các hoạt động gắn với khu dân cư, việc thu gom riêng rác nguy hại từ hộ gia đình được kỳ vọng sẽ góp phần hạn chế tình trạng thải bỏ không đúng quy định, từng bước cải thiện chất lượng môi trường sống đô thị.

Theo lãnh đạo UBND phường Dĩ An, đây là hoạt động thiết thực mang tính tích cực, lan tỏa thông điệp tốt đẹp đến với môi trường và những người xung quanh, đặc biệt là môi trường sống tại các khu phố đông dân.

Phạm Thị Mỹ Hậu