Di dời mới là giải pháp lâu dài

Một góc cơ sở sở kinh doanh, tái chế phế liệu của ông Châu Văn Tài

Bị xử phạt nhưng chưa chấp hành

Cư dân tổ dân phố 12 (TDP 12), P. Thủy Phương – TX. Hương Thủy gửi đơn đến Báo Thừa Thiên Huế phản ánh: Nhiều năm nay, cơ sở kinh doanh, tái chế phế liệu của ông Châu Văn Tài (210 đường Dạ Lê, TDP 12, P. Thủy Phương) hoạt động ngay trong khu dân cư, không chỉ tập kết rác thải có nhiều loại chất thải nguy hại, trong quá trình xay nhựa, thổi nhựa, cơ sở này thường xả nước thải gây ONMT, ảnh hưởng đến các hộ lân cận.

Ông Trương Văn Công – Chủ tịch UBND P. Thủy Phương cho hay, cơ sở kinh doanh, tái chế phế liệu của ông Châu Văn Tài hoạt động tại địa chỉ trên hơn 10 năm nay. Ngoài xay, thổi nhựa, cơ sở này hay đốt dây điện để lấy đồng, gây khói và mùi hôi, ảnh hưởng môi trường và các hộ lân cận.

Quá trình tìm hiểu, cơ sở kinh doanh, tái chế phế liệu của ông Tài xây trên đất trồng cây lâu năm (sử dụng đất sai mục đích). Khuôn viên tập kết phế liệu không đảm bảo mỹ quan. Ngoài giấy phép đăng ký kinh doanh, cơ sở của ông Châu Văn Tài hầu như không có bất cứ giấy tờ liên quan đáp ứng quy định bảo vệ môi trường; phòng, chống cháy, nổ… theo quy định.

Tiếp nhận phản ánh từ phóng viên, ngày 8/5, Phòng Tài nguyên & Môi trường TX. Hương Thủy, UBND P. Thủy Phương cùng các lực lượng liên quan thành lập đoàn liên ngành tiến hành kiểm tra cơ sở sản xuất, kinh doanh phế liệu của ông Châu Văn Tài. Qua kiểm tra, cơ bản những phản ánh trên là đúng.

“Sau khi kiểm tra, đoàn đã yêu cầu cơ sở kinh doanh, chế biến phế liệu của ông Châu Văn Tài ngừng hoạt động cho đến khi hoàn thiện các thủ tục, giấy tờ liên quan. Ngoài ra, trong vòng 25 ngày, ông Châu Văn Tài phải thu gom, di dời tất cả phế liệu tồn đọng trong khuôn viên để đảm bảo mỹ quan, môi trường”, đại diện đoàn kiểm tra liên ngành thông tin.

Vẫn phải chờ đợi

Không riêng cơ sở của ông Châu Văn Tài, mà các cơ sở kinh doanh, tái chế phế liệu trong khu dân cư trên địa bàn TX. Hương Thủy bị phản ánh gây ONMT và nguy cơ cháy, nổ không phải chuyện mới. Tuy nhiên, với nhiều lý do, việc di dời các cơ sở này đến khu vực quy hoạch để đảm bảo an toàn, bảo vệ môi trường vẫn chưa thể thực hiện.

Trước những ẩn họa về nguy cơ cháy, nổ, ONMT, năm 2016, UBND TX. Hương Thủy giao UBND P. Thủy Châu làm chủ đầu tư để đầu tư Dự án khu Hạ tầng kỹ thuật di dời cơ sở kinh doanh ô nhiễm tại P. Thủy Châu (Dự án) với tổng mức đầu tư là 3,155 tỷ đồng, diện tích 1,47ha, cách Cụm công nghiệp Thủy Phương khoảng 2km.

Tuy nhiên, khi hoàn thành (năm 2018) và chuẩn bị giao đất theo hình thức đấu giá thuê đất có thời hạn theo mục tiêu của dự án thì xuất hiện trở ngại. Theo Luật Đất đai mới, mọi người đều có thể tham gia đấu giá. Nhưng như vậy, nếu xảy ra trường hợp có người với tài lực mạnh hơn ở nơi khác đến tham gia và bỏ giá cao hơn thì nghiễm nhiên, một số cơ sở kinh doanh phế liệu ở địa phương mất suất thuê đất, khiến không giải quyết triệt để mục đích di dời các hộ kinh doanh gây ô nhiễm trên địa bàn, nên việc di dời vẫn chưa thể thực hiện.

Năm 2019, sau khi kiến nghị với UBND tỉnh về trở ngại trên, đồng thời, thực hiện Thông báo số 391/TB-UBND ngày 21/10/2019 của UBND tỉnh, ngày 27/11/2019, UBND TX. Hương Thủy có Công văn số 1705 xin ý kiến Sở Tài nguyên & Môi trường liên quan đến phương án đấu giá đất Nhà nước cho thuê có thời hạn đối với khu đất nói trên. Tiếp đó, tháng 4/2020, Hương Thủy tiếp tục gửi thêm công văn với nội dung tương tự nhưng vẫn chưa nhận được ý kiến của Sở Tài nguyên & Môi trường về vấn đề này.

Đến giữa năm 2020, trong thời gian chờ phương án của Sở Tài nguyên & Môi trường cũng như ý kiến từ UBND tỉnh, Hương Thủy đề xuất vẫn tổ chức đấu giá nhưng có quy chế ràng buộc kèm theo. Cụ thể, bất cứ người ở đâu cũng có thể tham gia đấu giá, nhưng với điều kiện phải có cơ sở kinh doanh phế liệu gây ô nhiễm trên địa bàn P. Thủy Châu. Ngoài ra, không riêng ở P. Thủy Châu mà các cơ sở kinh doanh phế liệu gây ô nhiễm trên địa bàn TX. Hương Thủy nếu có nhu cầu đều có thể tham gia đấu giá.

Theo lý giải của UBND TX. Hương Thủy, đây là phương án nhằm tạo điều kiện để những cơ sở kinh doanh phế liệu ở địa phương di dời đến nơi mới, góp phần hạn chế ô nhiễm ở các khu dân cư như mục đích ban đầu dự án đặt ra, cũng như ngăn được tình trạng “đẩy” ô nhiễm nơi khác về địa phương.

Tuy nhiên, sau kiểm tra thực tế, do địa điểm Dự án nằm gần khu dân cư; hạ tầng chưa đáp ứng một số tiêu chí liên quan đến phòng, chống cháy nổ; chưa có đánh giá tác động môi trường…, đồng thời, đề xuất của UBND TX. Hương Thủy không phù hợp với quy định của Luật Đấu giá nên UBND tỉnh đã quyết định dừng Dự án này.

Theo ông Ngô Văn Vinh – Phó Chủ tịch UBND TX. Hương Thủy, trường hợp của hộ ông Châu Văn Tài nói riêng, các hộ kinh doanh, tái chế phế liệu trên địa bàn thị xã nói chung nếu để xảy ra cháy nổ, gây ONMT, thị xã sẽ yêu cầu đình chỉ hoạt động cho đến khi các hộ kinh doanh có biện pháp khắc phục. Tuy nhiên, đó vẫn là giải pháp tình thế. Di dời các hộ kinh doanh, tái chế phế liệu đến khu vực quy hoạch mới là giải pháp lâu dài.

“Hiện Hương Thủy đang kêu gọi đầu tư hạ tầng Cụm công nghiệp Thủy Phương 2 và Cụm công nghiệp Thủy Châu. Sau khi hạ tầng hoàn thiện, thị xã sẽ vận động các hộ kinh doanh, tái chế phế liệu di dời vào đây. Tuy nhiên, từ thời điểm kêu gọi cho đến khi các doanh nghiệp bắt tay đầu tư hạ tầng cũng cần một khoảng thời gian chứ không thể ngày một ngày hai”, ông Vinh cho hay.

Bài, ảnh: HÀN ĐĂNG