Di sản chiến khu và điểm đến xanh của Tân Lợi

“Báu vật” của đại ngàn và trải nghiệm du lịch xanh

Rừng Mã Đà là một trong những hệ sinh thái quý hiếm bậc nhất của tỉnh Đồng Nai với hơn 512ha rừng nguyên sinh. Nhưng hơn cả giá trị sinh học, nơi đây là “địa chỉ đỏ” giáo dục truyền thống cho các thế hệ. Từng dấu chân chiến sĩ cách mạng dường như vẫn còn hiện hữu trên từng khóm rừng, những thân cây trăm tuổi từng che chở cho bộ đội giữa mưa bom bão đạn nay lặng lẽ kể lại câu chuyện của quá khứ hào hùng.

Một gốc cây Kơ-nia hàng trăm năm tuổi trong quần thể 162 cây di sản ở rừng Mã Đà. Ảnh: Minh Hiền

Anh Phạm Văn Trí, nhân viên bảo vệ rừng có hơn 10 năm gắn bó với rừng Mã Đà, chia sẻ trong lúc dẫn chúng tôi đi trên con đường đầy lá mục: Mỗi gốc cây ở đây đều mang trong mình một câu chuyện. Khi chạm vào lớp vỏ xù xì của những cây Kơ-nia ngàn tuổi, tôi luôn cảm thấy như đang chạm vào lịch sử.

"Công việc của chúng tôi không chỉ là tuần tra, bảo vệ rừng, mà là gìn giữ sự thiêng liêng của một chiến khu. Nhiều đoàn học sinh, sinh viên, cựu chiến binh và du khách tìm đến Mã Đà không chỉ để ngắm cảnh, mà còn để tìm hiểu những dấu tích thiêng liêng của một thời đấu tranh bất khuất. Điều đó khiến công tác bảo vệ rừng của chúng tôi càng thêm ý nghĩa. Tôi mong du khách đến Mã Đà sẽ nhìn thấy không chỉ vẻ đẹp thiên nhiên, mà cả giá trị của quá khứ nằm trong từng tán lá” - anh Phạm Văn Trí bộc bạch.

Điểm nhấn đặc biệt của Mã Đà chính là quần thể 162 cây di sản Việt Nam thuộc 15 loài khác nhau. Trong đó, có tới 117 cây trên 500 năm tuổi, 7 cây Kơ-nia hơn 1.000 năm tuổi và đặc biệt là “cây Kơ-nia tổ” với tuổi đời gần 1.230 năm, là biểu tượng kiêu hãnh của sức sống trường tồn.

Học sinh Trường THPT Đồng Phú trải nghiệm thực tế tại rừng Mã Đà. Ảnh: Minh Hiền

Chính vẻ đẹp hùng vĩ và câu chuyện lịch sử hào hùng đã tạo nên sức hút khó cưỡng cho du khách phương xa. Chị Nguyễn Thị Hồng Nhung, du khách đến từ Thành phố Hồ Chí Minh không giấu được sự thích thú sau chuyến tham quan ở rừng Mã Đà: “Tôi thực sự choáng ngợp trước vẻ đẹp nguyên sơ của Mã Đà. Cảm giác được đứng dưới tán cây Kơ-nia hơn ngàn năm tuổi, hít thở bầu không khí trong lành và lắng nghe tiếng chim hót là một trải nghiệm “chữa lành” tuyệt vời. Nhưng điều khiến tôi xúc động hơn cả là được nghe câu chuyện lịch sử ngay tại nơi nó đã diễn ra. Chuyến đi này giúp tôi vừa thư giãn, vừa thêm yêu và tự hào về lịch sử đất nước mình. Chắc chắn tôi sẽ đưa gia đình mình đến nơi đây để được trải nghiệm thật nhiều điều bổ ích”.

Định hướng phát triển bền vững

Tỉnh Bình Phước trước đây đã phê duyệt trên địa bàn xã Tân Lợi nhiều dự án có ý nghĩa quan trọng, nổi bật là Khu công nghiệp Đông Nam Đồng Phú với diện tích khoảng 4.196ha, cùng khu rừng sinh thái Mã Đà kết hợp khoanh nuôi, bảo vệ rừng quy mô trên 500ha. Hai dự án lớn này đang được kỳ vọng sẽ tạo cú hích cho địa phương phát triển.

Bà Ngô Thị Thanh Chung, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã Tân Lợi nhấn mạnh: “Ngay sau khi xã Tân Lợi được thành lập theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Đảng ủy xã đã xác định phát triển du lịch sinh thái gắn với lịch sử là nhiệm vụ trọng tâm. Chúng tôi xem rừng Mã Đà là tài nguyên vô giá, kết tinh cả giá trị tự nhiên và lịch sử. Vì vậy, định hướng của xã là phát triển du lịch theo hướng bền vững, đảm bảo hài hòa giữa bảo tồn và khai thác, lấy văn hóa, lịch sử làm nền tảng. Mục tiêu là đưa Mã Đà trở thành điểm đến không thể bỏ qua trên bản đồ du lịch Đồng Nai, đồng thời là không gian giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ”.

Học sinh Trường THPT Đồng Phú trải nghiệm thực tế tại rừng Mã Đà. Ảnh: Minh Hiền

Không chỉ có rừng vàng, Tân Lợi còn sở hữu một bức tranh văn hóa đa sắc màu. Với hơn 11.500 nhân khẩu, trong đó 44% là đồng bào dân tộc thiểu số, xã Tân Lợi là ngôi nhà chung của 15 dân tộc anh em. Sự đa dạng về phong tục, tập quán và ẩm thực chính là “mỏ vàng” để thúc đẩy phát triển du lịch cộng đồng, du lịch trải nghiệm văn hóa - ẩm thực, gắn với du lịch về nguồn Mã Đà.

Xã Tân Lợi đang đứng trước thời cơ bứt phá mạnh mẽ từ sự kết hợp giữa thiên nhiên nguyên sơ, chiều sâu văn hóa - lịch sử và sự đồng lòng của nhân dân. Đến với Mã Đà hôm nay, du khách không chỉ đi tìm sự yên bình giữa đại ngàn, mà còn được lắng nghe những lời thì thầm của lịch sử, để thêm trân trọng giá trị của hòa bình và khát vọng phát triển của nhiều thế hệ.

Minh Hiền - Hải Châu