Di sản Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam được UNESCO ghi danh

Vào hồi 9h47’ ngày 4/12 giờ địa phương (19h47’ giờ Hà Nội), tại kỳ họp thứ 19 của Ủy ban Liên Chính phủ Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể của UNESCO diễn ra tại Paraguay, di sản Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam của Việt Nam chính thức được UNESCO ghi danh vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Kỳ họp thứ 19 của Ủy ban Liên Chính phủ Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể của UNESCO. Ảnh: Cục Di sản

Đây là một trong tổng số 66 đề xuất được xem xét trong kỳ họp này và là di sản văn hóa phi vật thể thứ 16 của Việt Nam được UNESCO ghi danh.

Bí thư Tỉnh ủy tỉnh An Giang Lê Hồng Quang đã phát biểu đáp từ và cam kết bảo vệ di sản sau khi ghi danh.

Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam (thành phố Châu Đốc, An Giang) là một lễ hội đặc sắc có từ lâu đời, mang đậm giá trị văn hóa tâm linh tín ngưỡng của người dân vùng sông nước Nam Bộ, diễn ra từ ngày 22 đến 27/4 âm lịch hằng năm, thu hút hàng triệu lượt người đến tham quan, chiêm bái.

Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam.

Lễ hội được thực hiện theo nghi thức truyền thống, gồm: lễ phục hiện rước tượng Bà từ đỉnh núi Sam xuống miếu thờ, lễ Tắm bà, lễ Thỉnh sắc thần ông Thoại Ngọc Hầu và 2 vị phu nhân, lễ Túc yết, lễ Xây chầu, lễ Chánh tế và lễ Hồi sắc. Trong đó, ngày 22/4 sẽ diễn ra lễ phục hiện rước tượng Bà từ bệ đá sa thạch năm xưa trên đỉnh núi Sam về miếu Bà, đến đêm 23 rạng sáng 24/4 sẽ cử hành lễ Tắm Bà.

Lê vật dâng cúng Bà Chúa Xứ núi Sam

Năm 2014, lễ hội được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Việc UNESCO ghi danh Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại sẽ nâng cao ý thức của cộng đồng trong việc cùng tổ chức, quản lý và gìn giữ di sản chung, gắn kết cộng đồng các dân tộc ở Việt Nam; từ đó, nâng cao sự tôn trọng văn hóa trong việc thể hiện niềm khát vọng chung về cuộc sống an lành, mưa thuận gió hòa, nhân khang, vật thịnh.

Lễ hội được UNESCO ghi danh sẽ thúc đẩy sự hiểu biết, đối thoại giữa cộng đồng các dân tộc có tín ngưỡng thờ Nữ thần ở Việt Nam, tại khu vực Đông Nam Á và trên thế giới, đề cao những sáng tạo văn hóa tâm linh của các dân tộc và góp phần nhận diện sự tương đồng về văn hóa giữa các dân tộc.

Hình ảnh tại Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam. Ảnh: Cục Di sản

Ủy ban Liên Chính phủ ghi nhận Việt Nam đã chuẩn bị rất tốt hồ sơ Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam, cũng như các hồ sơ của Việt Nam từ trước tới nay, đồng thời, đánh giá cao những kinh nghiệm và đóng góp của Việt Nam cho Ủy ban Liên Chính phủ Công ước 2003 của UNESCO về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể, đặc biệt trong nhiệm kỳ 2022 - 2026

Thay mặt Việt Nam và cộng đồng thực hành di sản Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam, Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam Nguyễn Minh Vũ và Bí thư Tỉnh ủy An Giang Lê Hồng Quang đã phát biểu đáp từ và cam kết thực hiện các biện pháp cần thiết nhằm bảo vệ các giá trị của Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam.

Đây là di sản thứ hai của vùng đất Nam Bộ trở thành Di sản văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại sau Đờn ca tài tử Nam Bộ (năm 2013).

Việt Hà