Điểm lại thông tin kinh tế tuần từ 18-22/8

Điểm lại thông tin kinh tế

Tổng quan

Vốn đầu tư nước ngoài (FDI) vào Việt Nam 7 tháng đầu năm vẫn duy trì mức cao, Việt Nam vẫn là điểm đến hấp dẫn đối với các nhà đầu tư. Tuy nhiên, muốn duy trì vị thế này, Việt Nam cần có chính sách thu hút đầu tư đồng bộ và dài hạn.

Tính đến ngày 31/7, tổng vốn đầu tư nước ngoài đăng ký vào Việt Nam (bao gồm vốn đăng ký cấp mới, vốn đăng ký điều chỉnh và giá trị góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài) đạt 24,09 tỷ USD, tăng 27,3% so với cùng kỳ năm trước. Vốn đầu tư nước ngoài đăng ký vào ngành công nghiệp chế biến, chế tạo đạt 12,12 tỷ USD, chiếm 60,6% tổng vốn đăng ký cấp mới và tăng thêm; hoạt động kinh doanh bất động sản đạt 4,95 tỷ USD, chiếm 24,7%; các ngành còn lại đạt 2,94 tỷ USD, chiếm 14,7%.

Về đăng ký cấp mới, có 2.254 dự án được cấp phép với số vốn đăng ký đạt 10,03 tỷ USD, tuy chỉ bằng 93% so với cùng kỳ năm ngoại về số vốn nhưng tăng 15,2% so với cùng kỳ năm trước về số dự án. Trong đó, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo được cấp phép mới đầu tư trực tiếp nước ngoài lớn nhất với số vốn đăng ký đạt 5,61 tỷ USD, chiếm 55,9% tổng vốn đăng ký cấp mới; hoạt động kinh doanh bất động sản đạt 2,36 tỷ USD, chiếm 23,5%; các ngành còn lại đạt 2,06 tỷ USD, chiếm 20,6%.

Một điểm đáng chú ý trong bức tranh thu hút vốn đầu tư nước ngoài 7 tháng đầu năm nay là sự tăng trưởng đột biến của dòng vốn điều chỉnh. Đã có 920 lượt dự án hiện hữu đăng ký tăng thêm vốn với tổng giá trị lên tới 9,99 tỷ USD, tăng vọt 95,3% so với cùng kỳ năm trước. Điều này cho thấy nhà đầu tư nước ngoài đang hoạt động tại Việt Nam đánh giá cao môi trường kinh doanh và triển vọng của nền kinh tế; việc họ quyết định “bơm” thêm hàng tỷ USD để mở rộng sản xuất cho thấy họ đang hoạt động rất hiệu quả và nhìn thấy một tương lai phát triển tại Việt Nam.

Theo ý kiến của chuyên gia, Việt Nam thu hút vốn FDI tốt vẫn nhờ vào các yếu tố như tình hình chính trị - xã hội ổn định, chi phí sản xuất cạnh tranh so với khu vực, nguồn lao động dồi dào, chính sách mở cũng như vị trí địa lý thuận lợi. Đồng thời, để thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài vào những lĩnh vực ưu tiên (điện tử, bán dẫn; năng lượng tái tạo; trung tâm R&D, đổi mới sáng tạo; kinh tế số...), Việt Nam đang triển khai thực hiện nhiều giải pháp mang tính chất quyết định, quan trọng như việc ban hành Chiến lược hợp tác đầu tư nước ngoài giai đoạn 2021-2030, trong đó tập trung và chất lượng dự án, đặc biệt trong các lĩnh vực được ưu tiên kêu gọi đầu tư; nỗ lực cải thiện thể chế, ban hành chính sách ưu đãi, thiết lập quỹ hỗ trợ đầu tư, phát triển trung tâm tài chính quốc tế, đẩy mạnh đầu tư cải thiện cơ sở hạ tầng giao thông, năng lượng.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức Việt Nam cần phải vượt qua để có thể tiếp tục thu hút đầu tư nước ngoài mạnh mẽ và bền vững. Từ bên ngoài, bối cảnh kinh tế và địa chính trị toàn cầu bất ổn, căng thẳng thương mại, bảo hộ và thuế suất từ Mỹ, đặc biệt là đối với hàng xuất khẩu Việt Nam, tạo rủi ro lớn; Việt Nam đối mặt cạnh tranh gay gắt với các nước như Thái Lan, Indonesia, Malaysia – những quốc gia mạnh về công nghiệp, đặc biệt là năng lượng tái tạo và công nghiệp chế biến, chế tạo. Trong nước, cơ sở hạ tầng và logistics chưa đồng bộ, hạ tầng giao thông, cảng biển còn ùn tắc, hệ thống cao tốc quá tải gây tăng chi phí logistics cao hơn đến 15% so với các nước trong khu vực.

Bên cạnh đó, nguồn nhân lực trình độ cao hạn chế, đặc biệt trong ngành công nghệ cao; tỷ lệ lao động có trình độ cao chỉ khoảng 26%, thấp hơn nhiều so với Thái Lan (38%) và Malaysia (45%); kỹ năng ngoại ngữ và làm việc quốc tế còn yếu.

Ngoài ra, mặc dù cải cách hành chính đã và đang được tiến hành, vẫn có nhiều doanh nghiệp nước ngoài đánh giá thủ tục cấp phép đầu tư còn chậm và phiền hà. Về dài hạn, biến đổi khí hậu có thể khiến GDP của Việt Nam thiệt hại đến 12-14,5% đến năm 2050 nếu không ứng phó hiệu quả (theo World Bank); cơ cấu dân số vàng sẽ đóng lại khoảng 2039-2042, tạo áp lực lớn lên nền kinh tế nếu không có chiến lược nhân lực dài hạn.

Tóm lược thị trường trong nước tuần từ 18-22/8

Thị trường ngoại tệ tuần từ 18-22/8, tỷ giá trung tâm được NHNN điều chỉnh tăng qua hầu hết các phiên. Chốt ngày 22/8, tỷ giá trung tâm được niêm yết ở mức 25.298 VND/USD, tăng mạnh 49 đồng so với phiên cuối tuần trước đó.

NHNN niêm yết giá mua USD ở mức 24.084 VND/USD, cao hơn 50 đồng so với tỷ giá sàn; tỷ giá bán giao ngay được niêm yết mức ở mức 26.512 VND/USD, thấp hơn 50 đồng so với tỷ giá trần.

Tỷ giá đô-đồng liên ngân hàng trong tuần từ 18-22/8 tăng 4 phiên đầu tuần rồi giảm mạnh phiên cuối tuần. Kết thúc phiên 22/8, tỷ giá liên ngân hàng đóng cửa tại 26.330 VND/USD, tăng tiếp 58 đồng so với phiên cuối tuần trước đó.

Tỷ giá đô-đồng trên thị trường tự do tuần qua tăng 2 phiên đầu tuần rồi đi ngang các phiên cuối tuần. Chốt phiên 22/8, tỷ giá tự do tăng 60 đồng ở chiều mua vào và 75 đồng ở chiều bán ra so với phiên cuối tuần trước đó, giao dịch tại 26.510 VND/USD và 26.580 VND/USD.

Thị trường tiền tệ liên ngân hàng tuần từ 18-22/8, lãi suất VND liên ngân hàng các kỳ hạn từ 1 tháng trở xuống biến động theo xu hướng tăng. Kết thúc ngày 22/8, lãi suất VND liên ngân hàng giao dịch ở mức: qua đêm 4,96% (+0,40 điểm phần trăm); 1 tuần 5,16% (+0,44 điểm phần trăm); 2 tuần 5,60% (+0,84 điểm phần trăm); 1 tháng 5,70% (+0,48 điểm phần trăm).

Lãi suất USD liên ngân hàng biến động nhẹ ở tất cả các kỳ hạn trong tuần qua. Chốt phiên 22/8, lãi suất USD liên ngân hàng giao dịch tại: qua đêm 4,30% (không đổi); 1 tuần 4,36% (không đổi); 2 tuần 4,41% (không đổi) và 1 tháng 4,46% (+0,01 điểm phần trăm).

Trên thị trường mở tuần qua, ở kênh cầm cố, NHNN chào thầu 138.000 tỷ đồng với các kỳ hạn 7 ngày, 14 ngày, 28 ngày và 91 ngày, lãi suất đều giữ ở mức 4,0%. Có 103.444,6 tỷ đồng trúng thầu ở cả 4 kỳ hạn; có 100.552,53 tỷ đồng đáo hạn trong tuần qua trên kênh cầm cố.

NHNN không chào thầu tín phiếu NHNN trong tuần qua.

Như vậy, NHNN bơm ròng 2.892,07 tỷ đồng ra thị trường trong tuần qua qua kênh thị trường mở. Có 198.934,05 tỷ đồng lưu hành trên kênh cầm cố.

Thị trường trái phiếu phiên 20/8, Kho bạc Nhà nước đấu thầu thành công 3.125 tỷ đồng/12.000 tỷ đồng trái phiếu chính phủ gọi thầu, tỷ lệ trúng thầu chỉ đạt 26%. Trong đó, kỳ hạn 10 năm huy động được 3.000 tỷ đồng/ 7.500 tỷ đồng gọi thầu, kỳ hạn 15 năm huy động được 105 tỷ đồng/3.000 tỷ đồng và kỳ hạn 30 năm huy động được 20 tỷ đồng/500 tỷ đồng. Kỳ hạn 5 năm gọi thầu 1.000 tỷ đồng, tuy nhiên, không có khối lượng trúng thầu. Lãi suất trúng thầu ở kỳ hạn 10 năm là 3,45% (+0,12 điểm phần trăm so với phiên đấu thầu trước), 15 năm là 3,45% (+0,03 điểm phần trăm) và 20 năm là 3,47% (+0,02 điểm phần trăm).

Ngày 27/8, Kho bạc Nhà nước dự kiến chào thầu 12.000 tỷ đồng trái phiếu chính phủ, trong đó kỳ hạn 5 năm chào thầu 500 tỷ đồng, kỳ hạn 10 năm chào thầu 8.500 tỷ đồng, kỳ hạn 15 năm chào thầu 2.500 tỷ đồng, và kỳ hạn 30 năm chào thầu 500 tỷ đồng.

Giá trị giao dịch Outright và Repos trên thị trường thứ cấp tuần qua đạt trung bình 20.060 tỷ đồng/phiên, tăng so với mức 18.303 tỷ đồng/phiên của tuần trước đó. Lợi suất trái phiếu chính phủ trong tuần qua tiếp tục tăng mạnh ở tất cả các kỳ hạn. Chốt phiên 22/8, lợi suất trái phiếu chính phủ giao dịch quanh 1 năm 2,54% (+0,05 điểm phần trăm); 2 năm 2,58% (+0,05 điểm phần trăm); 3 năm 2,64% (+0,05 điểm phần trăm); 5 năm 2,93% (+0,09 điểm phần trăm); 7 năm 3,25% (+0,14 điểm phần trăm); 10 năm 3,54% (+0,11 điểm phần trăm); 15 năm 3,60% (+0,08 điểm phần trăm); 30 năm 3,72% (+0,06 điểm phần trăm).

Thị trường chứng khoán tuần từ 18-22/8, trên thị trường chứng khoán, VN-Index tuy kết thúc trong sắc xanh nhờ tăng điểm mạnh 4 phiên đầu tuần, nhưng phiên cuối tuần lao dốc mạnh. Kết thúc phiên 22/8, VN-Index đứng ở mức 1.645,47 điểm, tăng 15,47 điểm (+0,95%) so với phiên cuối tuần trước đó; HNX-Index mất 9,86 điểm (-3,49%) còn 272,48 điểm; UPCoM-Index giảm 0,35 điểm (-0,32%) xuống 109,26 điểm.

Thanh khoản thị trường trung bình đạt khoảng gần 66.400 tỷ đồng/phiên, tăng mạnh từ mức 54.000 tỷ đồng/phiên của tuần trước đó. Khối ngoại bán ròng gần 1.350 tỷ đồng trên cả 3 sàn.

Tin quốc tế

Tuần qua, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) công bố biên bản cuộc họp tháng 7, bên cạnh đó Chủ tịch Jerome Powell cũng có những phát biểu quan trọng tại hội nghị kinh tế Jackson Hole. Trong biên bản cuộc họp công bố ngày 21/8 theo giờ Việt Nam, Fed cho rằng thuế quan có thể gây ra tác động khó lường và ảnh hưởng đến lạm phát. Hầu hết các quan chức đều nhận định tăng trưởng kinh tế nửa đầu năm còn mờ nhạt, tỷ lệ thất nghiệp dù vẫn thấp nhưng có khả năng sẽ gia tăng trong tương lai. Tình trạng trên có thể khiến Fed phải đối mặt với khó khăn trong việc cân bằng những rủi ro về lạm phát và thị trường lao động. Quyết định về lãi suất sẽ phụ thuộc vào việc các chỉ số kinh tế đang lệch bao xa so với mục tiêu của Fed và cần bao lâu để thu hẹp những khoảng cách đó.

Vì vậy, trong phiên họp tháng 7, Fed quyết định giữ nguyên lãi suất chính sách ở mức 4,25 - 4,50%. Tuy nhiên, biên bản cũng cho thấy sự bất đồng trong nội bộ Fed khi có một số quan chức ủng hộ cắt giảm lãi suất chính sách 25 điểm cơ bản. Các thành viên Michelle Bowman và Christopher Waller lập luận rằng Fed không nên phản ứng thái quá với lạm phát do thuế quan gây ra, bởi đây là yếu tố mang tính tạm thời và khó tái diễn.

Cũng trong tuần qua, tại hội nghị kinh tế Jackson Hole ngày 22/8, Chủ tịch Fed Jerome Powell nhận định thị trường việc làm có dấu hiệu suy yếu và thuế quan có thể khiến lạm phát nóng trở lại. Tuy nhiên, ông Powell cho biết: “Với chính sách tiền tệ vẫn ở trạng thái thắt chặt, triển vọng cơ sở và sự thay đổi cán cân rủi ro có thể cho phép chúng tôi điều chỉnh lập trường chính sách”.

Sau những nhận định của Chủ tịch Fed, thị trường củng cố thêm kỳ vọng cơ quan này cắt giảm lãi suất chính sách trong tháng 9. Hiện tại, công cụ của CME cho thấy có 92% khả năng Fed cắt giảm lãi suất chính sách 25 điểm cơ bản trong cuộc họp tới, và 8% khả năng giữ lãi suất chính sách không đổi ở 4,25% - 4,5%.

Nước Mỹ ghi nhận một số chỉ báo kinh tế đáng chú ý. Đầu tiên, S&P Global khảo sát cho biết chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) lĩnh vực sản xuất của Mỹ ở mức 53,3 điểm trong tháng 8, tăng lên từ 49,8 điểm của tháng 7 và cao hơn mức 49,7 điểm theo kỳ vọng. PMI lĩnh vực dịch vụ trong tháng 8 ở mức 55,4 điểm, giảm nhẹ so 55,7 điểm của tháng trước, tuy nhiên cao hơn mức 54,2 điểm theo dự báo.

Tại thị trường lao động, số đơn xin trợ cấp thất nghiệp ở Mỹ tuần kết thúc ngày 16/8 ở mức 235 nghìn đơn, tăng lên so với mức 226 nghìn của tuần trước đó, trái với dự báo giảm xuống mức 224 nghìn. Số đơn trung bình 4 tuần gần nhất là 225,25 nghìn, tăng 4,5 nghìn so với 4 tuần liền trước.

Về thị trường bất động sản, doanh số bán nhà mới trong tháng 7 đạt mức 4,01 triệu căn, tăng nhẹ so với 3,93 triệu của tháng 6, đồng thời cao hơn mức 3,92 triệu theo dự báo.

Cuối cùng, số đơn cấp phép xây dựng tại Mỹ trong tháng 7 đạt 1,35 triệu, thấp hơn mức 1,4 triệu đơn của tháng 6, đồng thời thấp hơn dự báo ở mức 1,39 triệu. Trong khi đó, số nhà khởi công xây dựng tháng 7 đạt 1,43 triệu căn, cao hơn mức 1,36 triệu tháng trước đó và mức 1,29 triệu căn dự báo của thị trường.

Nước Anh tuần qua cũng đón các chỉ báo quan trọng. Về lạm phát, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) toàn phần và CPI lõi tại nước này cùng tăng 3,8% so với cùng kỳ trong tháng 7, cùng cao hơn mức tăng lần lượt 3,6% và 3,7% trong tháng 6, đồng thời cao hơn dự báo cùng tăng 3,7% của thị trường.

Tiếp theo, S&P Global cho biết PMI lĩnh vực sản xuất tại nước này chỉ đạt 47,3 điểm trong tháng 8, giảm so với 48 điểm của tháng 7 và trái với dự báo tăng nhẹ lên 48,2 điểm. Ngược lại, PMI lĩnh vực dịch vụ tăng lên mức 53,6 điểm từ mức 51,8 điểm của tháng 7, trái với dự báo đi ngang của các chuyên gia.

P.L