Điểm nóng xung đột ngày 14-6: Iran thiệt hại những gì sau đòn không kích của Israel?

Ngày 13-6, hơn 200 máy bay phản lực Israel không kích ít nhất 100 mục tiêu ở Iran trong 5 đợt tấn công, trong đó có địa điểm hạt nhân quan trọng Natanz. Đòn không kích cũng giết chết ít nhất 6 nhà khoa học về hạt nhân và một số quan chức cấp cao Iran, trong đó có Tướng Mohammad Bagheri - Tổng tham mưu trưởng Quân đội Iran.

Theo Guardian, khoảng trên 10 khu vực khác cũng được cho là bị tấn công, như thủ đô Tehran, Shiraz, Tabriz, Isfahan và Kermanshah.

Những địa điểm hạt nhân nào bị nhắm mục tiêu?

Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IEA) xác nhận địa điểm hạt nhân Natanz - địa điểm làm giàu hạt nhân quan trọng nhất Iran, cách thủ đô Tehran hơn 200 km về phía đông nam - đã bị tấn công vào khoảng 4 giờ sáng 13-6 (giờ địa phương).

Các cơ sở máy ly tâm của Natanz - được bảo vệ bởi những bức tường bê tông kiên cố - nằm dưới lòng đất. Iran đang xây dựng và mở rộng địa điểm này.

Natanz là nơi Iran sản xuất phần lớn nhiên liệu hạt nhân, trong đó có một kho dự trữ urani làm giàu cao được phương Tây dự đoán sẽ sử dụng trong vũ khí hạt nhân trong tương lai.

Thiệt hại tại trạm biến áp của Natanz. Ảnh: @AirbusDefence/OSC

Thiệt hại tại một nhà máy thử nghiệm làm giàu nhiên liệu trên mặt đất tại Natanz. Ảnh: @AirbusDefence/OSC

Dựa trên hình ảnh vệ tinh, trạm biến áp điện cung cấp năng lượng và nhà máy thí điểm làm giàu nhiên liệu trên mặt đất - nơi đặt hàng trăm máy ly tâm - bị thiệt hại đáng kể. Tuy nhiên, chưa rõ nhà máy làm giàu nhiên liệu ngầm, trang bị khoảng 15.000 máy ly tâm, có bị ảnh hưởng gì không.

IAEA dẫn lời giới chức Iran cho hay một số địa điểm quan trọng khác - như địa điểm làm giàu hạt nhân Fordow, địa điểm hạt nhân Isfahan và nhà máy điện hạt nhân Bushehr - không bị tác động.

Báo cáo ban đầu tiết lộ Bid Kaneh - nơi có một số địa điểm phát triển và sản xuất tên lửa - cũng bị tấn công vào sáng 13-6.

Hai tướng cấp cao cùng 6 nhà khoa học tử vong là ai?

Iran xác nhận một số nhân vật quân sự cấp cao và nhà khoa học tử vong.Trong số này có Tổng tham mưu trưởng quân đội Iran, tướng Mohammad Bagheri, và Tư lệnh Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC), tướng Hossein Salami.

Cả hai đều có quan hệ chặt chẽ với các trung tâm quyền lực trong hệ thống an ninh Iran, thăng tiến qua các cấp bậc sau Cách mạng Iran năm 1979.

Ông Hossein Salami (trái) và Mohammad Bagheri (phải), hai chỉ huy quân đội hàng đầu của Iran, đã thiệt mạng trong các cuộc không kích của Israel. Ảnh: EPA

Ông Salami bắt đầu sự nghiệp tại IRGC vào năm 1980 trong chiến tranh Iran - Iraq. Một thập niên sau, ông trở thành chỉ huy lực lượng gồm 125.000 người đóng vai trò quan trọng trong chính sách đối ngoại của Iran trong khu vực.

"Nếu các người phạm sai lầm dù là nhỏ nhất, chúng tôi sẽ mở cánh cổng địa ngục đón các người" - ông Salami cảnh báo đối thủ của Iran trong chuyến thăm một căn cứ tên lửa hồi tháng 1 năm nay.

Trong khi đó, ông Bagheri cũng thăng tiến trong IRGC từ chiến tranh Iran - Iraq với lý lịch tình báo quân sự. Sau đó, ông được bổ nhiệm làm Tổng tham mưu trưởng Quân đội Iran - chức vụ quân sự cao nhất - vào năm 2016. Theo lý thuyết, ông Bagheri là nhân vật quyền lực thứ 2 ở Iran sau Nhà lãnh đạo tối cao Ali Khamenei.

Ngoài ra, ông Gholamali Rashid, Phó tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang, được báo cáo là đã thiệt mạng.

Trong quá khứ, Israel nhiều lần nhắm vào các nhà khoa học về hạt nhân của Iran, và lần này cũng không ngoại lệ. Hãng thông tấn Tasnim nêu tên 6 nhà khoa học: Nhà vật lý Mohammad Mehdi Tehranchi - Chủ tịch Đại học Hồi giáo Azad Iran; Fereydoun Abbasi - cựu Giám đốc Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran; Abdolhamid Minouchehr; Ahmadreza Zolfaghari; Amirhossein Feqhi và Motalleblizadeh.

Tình báo Israel lập căn cứ gần Tehran từ nhiều năm, tấn công Iran từ bên trong? - Thực hiện: Thanh Long

Phương Linh