Điện Biên 2026: Bước tạo đà cho du lịch sau Đại hội XV Đảng bộ tỉnh

Từ tầm nhìn trung tâm du lịch vùng đến các chỉ tiêu cụ thể

Nghị quyết Đại hội XV kế thừa và nâng tầm các định hướng trước đó của Tỉnh ủy về phát triển du lịch, đặc biệt là quan điểm coi du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn, là “đầu tàu” thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Trên nền tảng đó, Đại hội XV không chỉ khẳng định lại vị thế du lịch Điện Biên gắn với giá trị “Chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, cảnh quan thiên nhiên và bản sắc văn hóa các dân tộc, mà còn lượng hóa hệ thống mục tiêu với tầm nhìn rõ ràng đến năm 2030.

Điện Biên chủ trương phát triển du lịch và dịch vụ chất lượng cao trên nền tảng giá trị lịch sử, văn hóa, thiên nhiên đặc sắc

Trong cơ cấu kinh tế dự kiến đến năm 2030, khu vực dịch vụ chiếm gần 60% GRDP, trong đó du lịch giữ vai trò động lực lan tỏa sang thương mại, dịch vụ, nông nghiệp, thủ công truyền thống và kinh tế cửa khẩu. Các chỉ tiêu về lượng khách, thời gian lưu trú, doanh thu, tỷ trọng đóng góp vào GRDP, với mục tiêu du lịch chiếm trên 10% GRDP vào năm 2030, cho thấy quyết tâm đưa du lịch trở thành ngành trụ cột, chứ không chỉ là “phụ trợ” cho các ngành khác như trước đây.

Điểm mới quan trọng là Nghị quyết Đại hội XV đặt du lịch vào đúng vị trí của một trong ba khâu đột phá chiến lược của nhiệm kỳ: phát triển du lịch và dịch vụ chất lượng cao trên nền tảng giá trị lịch sử, văn hóa, thiên nhiên đặc sắc. Đây không đơn thuần là mục tiêu ngành, mà là lựa chọn mô hình tái cấu trúc nền kinh tế địa phương theo hướng xanh, thông minh, bền vững.

Hoàn thiện hạ tầng, mở rộng không gian và sản phẩm du lịch

Để đạt các chỉ tiêu giai đoạn 2026–2030, năm 2026 được xác định là thời điểm quan trọng để đẩy nhanh tiến độ các dự án hạ tầng, không gian đô thị và dịch vụ du lịch. Đột phá về kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội, đặc biệt là hạ tầng giao thông và đô thị, được Nghị quyết nêu là một trong ba khâu đột phá chiến lược của nhiệm kỳ.

Đối với du lịch, điều này trước hết thể hiện ở việc tiếp tục hoàn thiện mạng lưới kết nối từ trung tâm thành phố Điện Biên Phủ tới các điểm du lịch chủ lực như quần thể di tích chiến trường Điện Biên Phủ, hồ Pá Khoang, cánh đồng Mường Thanh, các bản văn hóa của đồng bào Thái, Mông, Khơ Mú, các khu, điểm du lịch sinh thái và du lịch lòng hồ. Hệ thống đô thị Điện Biên Phủ, Mường Lay và các thị trấn được định hướng phát triển theo hướng “xanh – thông minh – gắn với không gian du lịch lịch sử, văn hóa”, tạo thành các “cực dịch vụ” đón và phân bổ khách.

Mường Lay được định hướng phát triển theo hướng “xanh – thông minh – gắn với không gian du lịch lịch sử, văn hóa

Năm 2026 cũng là giai đoạn tỉnh dự kiến đẩy mạnh thu hút đầu tư vào các khu, điểm du lịch trọng điểm, các tổ hợp khách sạn, nghỉ dưỡng, dịch vụ giải trí, mua sắm, tạo thêm sản phẩm và trải nghiệm mới bên cạnh tuyến du lịch lịch sử truyền thống “Điện Biên Phủ - bản hùng ca bất tử”. Các mô hình du lịch nông nghiệp, du lịch cộng đồng gắn với sản phẩm OCOP, nông sản đặc trưng như gạo Điện Biên, cà phê, mắc ca cũng được khuyến khích, nhằm kéo dài chuỗi giá trị và tăng chi tiêu bình quân của du khách.

Nếu như giai đoạn 2020–2024, nhiều chương trình lễ hội quy mô như Lễ hội hoa Ban, kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, Festival “Tinh hoa Tây Bắc - Điện Biên” tạo tiếng vang về hình ảnh, thì từ 2026 trở đi, yêu cầu đặt ra là giữ nhịp độ tổ chức sự kiện thường niên, chuyên nghiệp hóa khâu tổ chức, gắn các sự kiện với sản phẩm cụ thể và hoạt động xúc tiến thị trường bài bản. Điều này giúp Điện Biên không chỉ “nóng” vào những năm kỷ niệm, mà trở thành điểm đến quanh năm với lịch sự kiện đủ hấp dẫn cho các hãng lữ hành xây dựng tour ổn định.

Du lịch thông minh và liên kết vùng - chìa khóa kéo dài thời gian lưu trú

Nghị quyết Đại hội XV nhấn mạnh yêu cầu chuyển sang mô hình kinh tế xanh, kinh tế số, phát triển hạ tầng hiện đại và chính quyền số. Trong lĩnh vực du lịch, tinh thần đó được cụ thể hóa bằng định hướng xây dựng hệ sinh thái du lịch thông minh, ứng dụng công nghệ trong quản lý điểm đến, xúc tiến, quảng bá và phục vụ du khách.

Năm 2026 cần được coi là năm tăng tốc cho các nền tảng số về du lịch Điện Biên: hệ thống cơ sở dữ liệu số hóa về tài nguyên du lịch, bản đồ số các tuyến, điểm du lịch, các ứng dụng cung cấp thông tin đa ngôn ngữ về lịch sử chiến dịch Điện Biên Phủ, lễ hội, văn hóa dân tộc, cùng hệ thống đặt dịch vụ trực tuyến đồng bộ. Mục tiêu không chỉ là “hiện diện trên môi trường số”, mà là sử dụng dữ liệu lớn để phân tích thị trường, thiết kế sản phẩm phù hợp từng phân khúc khách, qua đó góp phần kéo dài thời gian lưu trú bình quân lên từ 3 ngày trở lên như mục tiêu Nghị quyết đặt ra.

Song song với đó, liên kết vùng tiếp tục là chìa khóa chiến lược. Nhiều văn bản, chương trình công tác của tỉnh gần đây đều nhấn mạnh yêu cầu mở rộng hợp tác với các địa phương trong cả nước và quốc tế, nhất là các tỉnh Tây Bắc, Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Quảng Ninh và các địa phương của Lào, Trung Quốc, Thái Lan, Hàn Quốc, Nhật Bản. Với lợi thế là “cửa ngõ” giao thương biên giới, Điện Biên có điều kiện hình thành các tuyến du lịch liên quốc gia, kết hợp du lịch lịch sử với trải nghiệm văn hóa, sinh thái, mua sắm, qua đó gia tăng lượng khách quốc tế và khách nội địa dài ngày.

Để các liên kết này không dừng ở khẩu hiệu, năm 2026 là thời điểm thích hợp để xây dựng và ký kết các chương trình hợp tác cụ thể với những điểm đến “đầu kéo” như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng; hình thành các sản phẩm tour chuyên đề “Hành trình di sản lịch sử - văn hóa Tây Bắc”, “Ký ức Điện Biên - hành trình về nguồn”, “Con đường hoa ban Tây Bắc”, gắn với mạng lưới khách sạn, hãng hàng không, doanh nghiệp lữ hành.

Phát triển nguồn nhân lực, cộng đồng và vai trò ngành Công Thương

Nghị quyết Đại hội XV đặt mục tiêu nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo lên trên 70%, lao động có bằng cấp, chứng chỉ trên 55% vào năm 2030, đồng thời nhấn mạnh yêu cầu phát triển nguồn nhân lực gắn với các ngành kinh tế mũi nhọn, trong đó có du lịch. Đối với du lịch, năm 2026 cần được coi là năm “siết lại chuẩn chất lượng dịch vụ”, gắn đào tạo, bồi dưỡng với nhu cầu thực tế của doanh nghiệp và cộng đồng làm du lịch.

Điện Biên có lợi thế lớn về bản sắc văn hóa các dân tộc, nhưng nếu thiếu đội ngũ hướng dẫn viên, thuyết minh viên, nhân viên khách sạn, nhà hàng, lái xe, cộng tác viên du lịch được đào tạo bài bản, am hiểu lịch sử, văn hóa, ngoại ngữ, thì khó có thể nâng tầm chất lượng dịch vụ. Các chương trình đào tạo nghề, bồi dưỡng kỹ năng du lịch cộng đồng, chương trình “mỗi bản một sản phẩm, mỗi hộ một dịch vụ” cần được triển khai sâu rộng ngay từ 2026, có sự đồng hành của doanh nghiệp và các cơ sở giáo dục nghề nghiệp.

Trong bức tranh chung ấy, ngành Công Thương giữ vai trò quan trọng trong việc hoàn thiện chuỗi giá trị du lịch. Hệ thống chợ, trung tâm thương mại, siêu thị, cửa hàng tiện ích, logistics và thương mại biên giới nếu được quy hoạch, hiện đại hóa theo tinh thần Nghị quyết vừa là thiết chế phục vụ người dân, vừa là “cửa sổ” giới thiệu sản phẩm đặc trưng, sẽ trở thành các “điểm chạm” quan trọng trong hành trình của du khách.

Điện Biên gắn phát triển du lịch với OCOP, làng nghề và nông sản chủ lực như gạo Điện Biên, cà phê, mắc ca, chè, dược liệu.

Kết nối du lịch với chương trình OCOP, với các làng nghề thủ công, sản phẩm nông nghiệp chủ lực như gạo Điện Biên, cà phê, mắc ca, chè, dược liệu không chỉ gia tăng giá trị cho nông sản, mà còn tạo sinh kế bền vững cho người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng sâu, vùng biên giới. Đây cũng là cách hiện thực hóa đồng thời hai mục tiêu Nghị quyết đặt ra: phát triển du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn và giảm nghèo bền vững, thu hẹp khoảng cách giữa các vùng, các nhóm dân cư.

Năm 2026, với Điện Biên, không chỉ là một mốc thời gian trong nhiệm kỳ mới, mà còn là “năm tạo đà” quan trọng để Nghị quyết Đại hội XV thực sự lan tỏa vào đời sống du lịch từ quy hoạch, hạ tầng, sản phẩm, nhân lực đến cơ chế chính sách. Nếu tận dụng tốt cơ hội từ các dự án hạ tầng chiến lược, làn sóng du lịch hậu kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ và xu thế dịch chuyển dòng khách tới các điểm đến xanh, an toàn, giàu bản sắc, Điện Biên hoàn toàn có thể biến các chỉ tiêu về 8 triệu lượt khách, 15.000 tỷ đồng doanh thu và vị thế trung tâm du lịch vùng vào năm 2030 thành những con số “biết nói” trên thực tế

Hưng Nguyên