Diễn biến đáng lo ngại về phát thải carbon

Các loài cây trong rừng mưa nhiệt đới ở Úc đã trở thành những loài đầu tiên trên thế giới chuyển từ vai trò hấp thụ sang thải carbon, do nhiệt độ ngày càng khắc nghiệt và điều kiện khô hạn hơn.

Nhìn chung, các khu rừng nhiệt đới được xem là "bể chứa carbon" và người ta từng cho rằng khả năng hấp thụ sẽ tăng khi nồng độ CO2 trong khí quyển tăng lên. Tuy nhiên, lượng dữ liệu được thu thập gần 50 năm qua từ các khu rừng nhiệt đới ở bang Queensland - bắt đầu từ năm 1971, bao gồm ghi chép về khoảng 11.000 cây tại 20 địa điểm rừng - cho thấy "bể chứa carbon" quan trọng này đang bị đe dọa.

Khoảng 25 năm trước, phần thân và cành cây trong những khu rừng này bắt đầu trở thành nguồn thải carbon ròng, khi số lượng cây chết gia tăng và lượng cây mới mọc lên không đủ bù đắp - theo một nghiên cứu mới công bố trên Tạp chí Nature. Lượng carbon liên quan đất và rễ chưa được tính đến trong nghiên cứu.

Bộ dữ liệu thu thập từ các khu rừng nhiệt đới ở bang Queensland – Úc gần 50 năm qua cho thấy các “bể chứa carbon” trọng yếu đang gặp nguy cơ Ảnh: MCS

Tác giả chính của nghiên cứu - TS Hannah Carle từ Đại học Western Sydney - nhận định các khu vực nhiệt đới ẩm ở Úc nóng hơn và khô hơn so với rừng nhiệt đới ở các lục địa khác. Trong khi đó, GS Adrienne Nicotra từ Đại học Quốc gia Úc, đồng tác giả nghiên cứu, cho rằng phát hiện trên có thể có tác động lớn đến các mô hình khí hậu toàn cầu, ngân sách carbon và chính sách khí hậu.

GS David Karoly, chuyên gia về khoa học biến đổi khí hậu tại Đại học Melbourne, giải thích với tờ The Guardian rằng ở quy mô toàn cầu, lượng CO2 được hấp thụ bởi thực vật nói chung đã khá ổn định 20-30 năm qua. Nếu các hiện tượng chuyển đổi như trên xảy ra ở những rừng mưa khác thì các dự báo hiện tại có thể đang đánh giá thấp mức độ ấm lên toàn cầu. Theo ông, các khu rừng này vẫn đóng vai trò quan trọng trong hấp thụ CO2. Song, khả năng hấp thụ giảm sút sẽ khiến việc cắt giảm khí thải "khó khăn hơn nhiều", đòi hỏi phải "dứt bỏ" nhiên liệu hóa thạch nhanh hơn nữa.

Hải Ngọc