Điện Biên: Đất cho ở nhờ bị làm giả giấy tờ rồi đem bán

Ông Đào Đức Sở (78 tuổi, trú tại tổ dân phố 15, phường Mường Thanh, TP. Điện Biên Phủ), phản ánh đã 15 năm qua ông theo kiện đòi lại phần đất của gia đình cho ở nhờ, vụ việc đã trải qua 6 phiên tòa sơ thẩm và 6 phiên phúc thẩm, nhưng đến nay vẫn chưa có hồi kết.

Ông Sở cho biết, tại giấy tạm cấp đất số 75/QĐ-CĐ ngày 21/4/1988 của UBND huyện Điện Biên, thì ông được cấp 300m2 đất tại tổ 22 (nay là tổ 15) phường Mường Thanh, TP. Điện Biên Phủ.

Năm 1989, ông tiếp tục khai hoang thêm 315m2 đất và được ghi nhận tại biên bản kiểm tra đất đai và hộ khẩu tại thị xã Điện Biên Phủ ngày 08/9/1993 của Đoàn Thanh tra tỉnh Điện Biên. Tổng diện tích đất ở của ông Sở là 615m2.

Năm 1996, ông Sở cho bà Trần Thị Hiên (em dâu họ bên vợ ông Sở) mượn một phần đất trong khuôn viên đất của mình được cấp để ở nhờ làm kinh tế nhưng không đo đạc làm thành văn bản hoặc giấy tờ gì.

Phần đất đang có tranh chấp có giấy tạm cấp đất số 75 của ông Sở

Năm 1999, bà Hiên lại xin ông Sở cho con nuôi là Hà Duyên Lâm và Nguyễn Thị Nga ở nhờ. Bà Hiên nói vợ chồng Lâm, Nga rất tốt đã cho vay 20 triệu đồng và bà Hiên đã nhận làm con nuôi. Lúc đó vì chưa có nhu cầu sử dụng đất nên ông Sở đã đồng ý cho ở nhờ.

Năm 2000, bà Hiên làm ăn thua lỗ, nợ nần rồi bỏ trốn, cho đến nay vẫn không có tin tức gì. Tuy nhiên, ông Sở không hề biết rằng trong thời gian ở nhờ, năm 1996, bà Hiên đã làm giả giấy tờ, giả mạo chữ ký của ông Sở để lập văn bản chuyển nhượng đất giữa bà và ông Sở. Năm 1999, bà Hiên tiếp tục làm một hợp đồng chuyển nhượng khác để bán đất cho gia đình Lâm, Nga.

Đến tháng 5/2004, gia đình Lâm - Nga đưa hồ sơ chuyển nhượng quyền sử dụng đất nộp cho chính quyền địa phương đề nghị hoàn thiện các thủ tục để được công nhận quyền sử dụng đất. Lúc này ông Sở rất bất ngờ và bức xúc khi phát hiện các giấy tờ giả mạo trên. Ông Sở đã khởi kiện vụ việc ra TAND TP Điện Biên Phủ để đòi lại quyền sử dụng đất hợp pháp mà gia đình ông Lâm, bà Nga đang chiếm dụng.

Tại 2 phiên tòa sơ thẩm ngày 14/7/2018 và ngày 04/6/2019, TAND TP Điện Biên Phủ đều chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Sở, buộc ông Lâm và bà Nga phải trả lại mảnh đất cho ông Sở.

Bản án nêu rõ, về tính hợp pháp của giấy chuyển nhượng nhà, đất ngày 15/6/1996 giữa bà Hiên và ông Sở, ông Lâm thừa nhận: “…Tại buổi hòa giải ngày 23/7/2004, tôi mới được biết chữ ký của ông Sở trong giấy mua bán đất giữa bà Hiên và ông Sở là không có chữ ký của ông Sở. Mặc dù không phải chữ ký của ông Sở xong tôi rất tin tưởng vào con dấu quốc huy của Nhà nước. Mặt khác khi tôi nhận bàn giao nhà đất với bà Hiên tôi có mời bà Ngân (vợ ông Sở) xuống chứng kiến và bà Ngân còn nói việc mua bán này bà không biết…”.

Công văn số 249 của Phòng TNMT TP Điện Biên

2 bản án sơ thẩm đều tuyên buộc ông Lâm và bà Nga phải trả lại 136,4m2 đất cho ông Sở. Giấy chuyển nhượng nhà, đất giữa ông Sở và bà Hiên lập ngày 15/6/1996 và giấy chuyển nhượng nhà, đất giữa bà Hiên và ông Lâm, bà Nga lập ngày 15/1/1999 vô hiệu.

Tuy nhiên, tại bản án phúc thẩm số 19/2019/DS-PT ngày 18/11/2019, TAND tỉnh Điện Biên không chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của ông Sở. TAND tỉnh Điện Biên nhận định, ngày 20/6/2008, Phòng Tài nguyên & Môi trường TP Điện Biên Phủ có Công văn số 98/CV-TNMT nêu giấy tạm cấp đất số 75 không có sơ đồ giao đất kèm theo, mặt khác trong quá trình sử dụng ông Sở có khai hoang, mở rộng thêm một phần diện tích rộng tương đương với diện tích được cấp, do Phòng Tài nguyên & Môi trường không có cơ sở xác định diện tích 300m2 được cấp trên thực địa.

Trong quá trình sử dụng đất ông Sở đã chuyển nhượng cho Lê Thúy Quỳnh, Đào Thanh Hà, Đào Thị Thúy Vân và Đào Hải Nam hết số diện tích do UBND huyện cấp cho ông Đào Đức Sở.

Ngoài ra, bà Hiên có đầy đủ thủ tục pháp lý chuyển nhượng quyền sử dụng đất của ông Sở cho bà Hiên thì mới thực hiện được việc nộp thuế trước bạ và thuế chuyển nhượng quyền sử dụng đất đối với diện tích đất đang tranh chấp…

Ông Sở cho biết, Công văn số 98 đã bị hủy bỏ và thay thế bằng công văn khác nhưng có đến hai cấp tòa vẫn dùng làm căn cứ. Cụ thể, ngày 11/11/2008, Phòng Tài nguyên & Môi trường TP Điện Biên có Công văn số 249/CV-TNMT gửi TAND TP Điện Biên Phủ.

Giấy tạm cấp đất cho ông Sở

Công văn nêu rõ, để xác định vị trí đất do UBND huyện Điện Biên đã cấp cho gia đình ông Sở theo giấy tạm cấp đất số 75/QĐ-CĐ, ngày 04/8/2008 UBND phường Mường Thanh đã mời đại diện cơ quan chuyên môn và một số người sử dụng liên quan kiểm tra thực địa và đã kết luận phần đất gia đình ông Sở đang có tranh chấp tại tổ dân phố 22 (nay là tổ 15) phường Mường Thanh, TP Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên thuộc diện tích đất trước đây UBND huyện Điện Biên đã cấp cho gia đình ông Đào Đức Sở sử dụng theo giấy tạm cấp đất số 75/QĐ-CĐ ngày 21/04/1988. Công văn nêu rõ: “Văn bản này thay thế văn bản số 98/CV-TNMT ngày 16/6/2008 của Phòng Tài nguyên & môi trường thành phố”.

Ngoài ra, tại Khoản 1, 2 Điều 4, Luật Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, quy định người nộp thuế là tổ chức, hộ gia đình, cá nhân có quyền sử dụng đất thuộc đối tượng chịu thuế quy định tại Điều 2 của Luật này; Trường hợp tổ chức, hộ gia đình, cá nhân chưa được cấp Giấy chứng nhận QSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất thì người đang sử dụng đất là người nộp thuế.

Từ những căn cứ trên cho thấy, vụ việc còn nhiều vấn đề cần được làm rõ, đề nghị cơ quan chức năng xem xét để giải quyết vụ việc theo đúng quy định của pháp luật.

Văn Hoàng - Văn Toàn