Điện Biên quyết tâm hoàn thành tiêm vaccine phòng bệnh sởi

Cán bộ Trung tâm Y tế huyện Nậm Pồ khám sàng lọc trước lúc tiêm vaccine phòng bệnh sởi cho trẻ em trên địa bàn huyện.

Kinh nghiệm vận động tiêm chủng ở "vùng lõm"...

Đề cập khó khăn, rào cản ảnh hưởng kết quả tiêm chủng nói chung, tiêm vaccine phòng bệnh sởi cho trẻ trên địa bàn tỉnh nói riêng, Bác sĩ chuyên khoa II Lường Văn Kiên, Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Điện Biên cho biết: Phần do nhận thức, phần do bị ảnh hưởng bởi luận điệu xuyên tạc của các phần tử xấu nói rằng "cho trẻ tiêm vaccine sẽ bị bệnh vô sinh; nặng hơn là bị bệnh ốm, chết", cho nên tại nhiều thôn, bản có đông đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng cao, biên giới thì tỷ lệ trẻ trong độ tuổi tiêm chủng thấp.

Cá biệt, tại một số bản của đồng bào dân tộc H'Mông ở xã Pú Xi, huyện Tuần Giáo; bản Huổi Mý, xã Huổi Mý, huyện Mường Chà và một số bản ở các xã thuộc huyện Nậm Pồ, Mường Nhé, Điện Biên Đông... thường rơi vào danh sách "vùng lõm" tiêm chủng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ bùng phát dịch bệnh.

Do bị ảnh hưởng phần nào bởi luận điệu xuyên tạc "cho trẻ tiêm vaccine sẽ bị bệnh vô sinh; nặng hơn là bị bệnh ốm, chết", cho nên tại nhiều thôn, bản có đông đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng cao, biên giới thì tỷ lệ trẻ trong độ tuổi tiêm chủng thấp!

Bác sĩ Chuyên khoa 2 Lường Văn Kiên, Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Điện Biên

Lấy dẫn chứng đợt dịch sởi bùng phát tại xã Pú Xi, huyện Tuần Giáo vào cuối năm 2024 với tổng số hơn trăm trẻ mắc bệnh, Bác sĩ Lường Văn Kiên cho biết, căn cứ kết quả điều tra tiền sử bản thân và yếu tố dịch tễ của 16 trẻ đầu tiên được phát hiện mắc bệnh sởi thấy rõ, chỉ có một trẻ đã được tiêm vaccine phòng sởi còn 15 trường hợp chưa được tiêm hoặc có lịch sử tiêm không rõ ràng.

Tìm hiểu về gia đình, hoàn cảnh của các trẻ mắc sởi ở Pú Xi, ngành y tế có thêm thông tin về nguyên nhân tỷ lệ trẻ tiêm phòng ở địa bàn thấp hơn tỷ lệ chung toàn tỉnh chủ yếu là do bố mẹ không cho tiêm, cố tình tìm lý do trì hoãn tiêm ngay cả khi cán bộ y tế về từng gia đình giải thích, tuyên truyền.

Khẩn trương vào cuộc khống chế dịch, đồng thời tập trung nhân lực về từng bản giải thích, tuyên truyền, vận động người dân cho con em tiêm vaccine phòng bệnh sởi, từ sáng ngày 5/1 đến 15/1, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Sở Y tế tỉnh Điện Biên, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã triển khai chiến dịch tiêm vaccine phòng sởi cho trẻ trong độ tuổi tại xã Pú Xi và các xã lân cận trong huyện Tuần Giáo.

Để bảo đảm 100% trẻ trong độ tuổi được tiêm phòng, ngành y tế đã đề nghị cấp ủy, chính quyền huyện Tuần Giáo chỉ đạo các xã, thành viên các tổ chức đoàn thể cử người đến từng nhà có trẻ giải thích, vận động cho trẻ đi tiêm. Với một số người cố tình tìm lý do trì hoãn tiêm cho trẻ thì đích thân các đồng chí lãnh đạo xã gặp gỡ, giải thích và nhờ người có uy tín ở địa bàn tuyên truyền, thuyết phục.

Cán bộ Trung tâm Y tế thị xã Mường Lay khám sàng lọc trước lúc tiêm vaccine phòng bệnh sởi đợt 2 cho học sinh mầm non trên địa bàn thị xã.

Có sự vào cuộc đồng thời của các cấp, các ngành và chính quyền cơ sở, chỉ trong gần mười ngày (tháng 1/2025) ngành y tế tỉnh Điện Biên đã hoàn thành tiêm 7.272 liều vaccine phòng sởi cho trẻ ở các xã trọng điểm thuộc huyện Tuần Giáo, huyện Tủa Chùa và huyện Mường Chà. Tổng kết toàn chiến dịch tiêm đợt 1/2025, ngành y tế tỉnh Điện Biên đã hoàn thành tiêm vaccine phòng sởi cho 57.163/59.481 trẻ (đạt tỷ lệ 96,3%) tại 82 xã, phường, thị trấn thuộc 10/10 huyện, thị xã, thành phố có dịch và có nguy cơ xảy ra dịch bệnh sởi.

"Cẩm nang" của chiến dịch lần 2

Kế thừa kinh nghiệm từ đợt 1 triển khai chiến dịch tiêm vaccine phòng bệnh sởi tại vùng trọng điểm dịch ở Tuần Giáo và các huyện khác, ngay khi tiếp nhận thông tin về số vaccine được Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cấp cho tỉnh Điện Biên đợt này là 25.610 liều thì ngày 24/3 Sở Y tế tỉnh Điện Biên đã ban hành Kế hoạch số 105/KH-SYT triển khai Chiến dịch tiêm vaccine phòng, chống bệnh sởi đợt 2 năm 2025 tại các xã nguy cơ.

Ngay trong ngày 25/3, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Điện Biên đã về nhận vaccine tại Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương rồi vận chuyển về Điện Biên, khẩn trương phân bổ đến 10/10 huyện, thị xã, thành phố. Rất khẩn trương triển khai tiêm phòng cho trẻ, ngay trong ngày 26/3 đã có 4/10 đơn vị triển khai tiêm cho trẻ trong độ tuổi tại 54 xã, phường, thị trấn; 6/10 đơn vị triển khai tiêm từ ngày 27/3.

Đặt mục tiêu đến hết ngày 31/3, tỉnh Điện Biên hoàn thành chiến dịch tiêm vaccine phòng bệnh sởi đợt 2 cho trẻ với tỷ lệ tiêm đạt trên 95%, ngành y tế tỉnh Điện Biên đặc biệt coi trọng công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức, trách nhiệm người dân với việc cho con em đi tiêm đúng lịch, đúng địa điểm. Chị Hoàng Thị Minh Loan, Trạm trưởng Trạm Y tế phường Thanh Bình, thành phố Điện Biên Phủ cho biết: Trước khi tiêm chủng, trạm đã phối hợp với cộng tác viên dân số, y tế trường học tăng cường công tác tuyên truyền cho nhân dân, học sinh về tác dụng tiêm và địa điểm bố trí tiêm đợt 2 cho trẻ.

Cùng trên địa bàn, Ủy ban nhân dân phường đã chỉ đạo tuyên truyền qua hệ thống loa truyền thanh về lợi ích tiêm vaccine sởi và lịch tiêm sởi. Tại các tổ dân phố, đại diện hội viên phụ nữ, đoàn viên thanh niên còn tổ chức tuyên truyền theo nhóm nhỏ "đi từng ngõ, gõ từng nhà" vận động các gia đình cho con em đi tiêm. Chính nhờ thực hiện tuyên truyền tập trung, đồng thời bằng nhiều cách thức nên ngay ngày đầu Trạm Y tế phường triển khai chiến dịch các gia đình có con trong độ tuổi đã đưa trẻ đến tiêm đủ.

Cán bộ y tế Nậm Pồ tiến hành phun khử khuẩn các điểm trường mầm non trên địa bàn đã ghi nhận có học sinh mắc bệnh sởi.

Tại xã Mường Đun, huyện Tủa Chùa - địa bàn hiện có 8/9 thôn, bản đang có dịch hoặc ghi nhận các ca bệnh có nguy cơ cao và đối tượng nguy cơ cao thì Trạm Y tế xã đã xây dựng kế hoạch tiêm vaccine phòng sởi cho trẻ tập trung từ ngày 26 đến 31/3 với lịch tiêm, nhân viên trực tiêm và hỗ trợ cụ thể. Trạm trưởng Trạm Y tế Mường Đun Sùng A Sò, cho biết: Trên địa bàn xã hiện có hơn 800 trẻ thuộc diện tiêm chủng. Trong đợt cao điểm thực hiện chiến dịch tiêm phòng sởi lần này, 100% cán bộ trạm được tập huấn, hướng dẫn cách bố trí điểm tiêm chủng; kỹ năng tổ chức hoạt động truyền thông trước đợt tiêm chủng để cùng với việc tiêm thì mỗi cán bộ, nhân viên còn làm một tuyên truyền viên phân tích sự cần thiết tiêm vaccine phòng bệnh sởi cũng như vaccine phòng các bệnh khác để người dân hiểu, tự giác thực hiện.

"Nhờ sự chuẩn bị kỹ lưỡng, cán bộ, nhân viên đều tích cực, cho nên chỉ sau hai ngày đầu thực hiện chiến dịch, Trạm đã tiêm phòng cho 290 trẻ" - Trạm trưởng Sùng A Sò cho biết thêm.

Nhấn mạnh mục tiêu hơn 95% trẻ trong độ tuổi được tiêm đầy đủ vaccine sởi để nâng cao miễn dịch cho trẻ trong cộng đồng mà ngành y tế tỉnh Điện Biên đang dốc sức triển khai, Bác sĩ Phạm Đức Tài, Trưởng khoa Phòng chống bệnh truyền nhiễm, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Điện Biên cho biết: Không chỉ cử cán bộ giám sát, hỗ trợ triển khai chiến dịch tại các huyện, thị xã, thành phố, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh còn xây dựng nội dung tuyên truyền, hướng dẫn cán bộ y tế cơ sở nội dung cần tuyên truyền đến người dân khi cho con em đi tiêm. Với các địa bàn ở vùng sâu, vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số thì ngành còn cử cán bộ biết tiếng nói của đồng bào hoặc nhờ người có uy tín đến các điểm tiêm để hỗ trợ nhân viên y tế tuyên truyền, giải thích đến bà con.

100% cán bộ trạm được tập huấn, hướng dẫn cách bố trí điểm tiêm chủng; kỹ năng tổ chức hoạt động truyền thông trước đợt tiêm chủng để cùng với việc tiêm thì mỗi cán bộ, nhân viên còn làm một tuyên truyền viên phân tích sự cần thiết tiêm vaccine phòng bệnh sởi cũng như vaccine phòng các bệnh khác để người dân hiểu, tự giác thực hiện.

Bác sĩ Sùng A Sò, Trạm trưởng Trạm Y tế xã Mường Đun, huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên

LÊ LAN