Diễn biến vụ Doanh nghiệp xây chợ bị 'lật kèo' tại Bạc Liêu: Chỉ đạo chuyển hồ sơ sang Thanh tra Chính phủ

Công văn chỉ đạo của Chính phủ về sự việc

Khiếu kiện kéo dài

Năm 1995, UBND tỉnh Minh Hải ký hợp đồng với Công ty Việt Úc (tiền thân của Tài Lộc) với hình thức đổi đất lấy hạ tầng. Hợp đồng quy định Việt Úc xây dựng lại Chợ mới Hộ Phòng khang trang, hiện đại hơn. Đổi lại, UBND tỉnh Minh Hải giao Việt Úc 7040m2 đất để kinh doanh.

Từ 1995-1997, Việt Úc đã đầu tư hơn 5,6 tỷ (được cho là tương đương 2000 lượng vàng thời giá 1997) để xây dựng lại chợ Hộ Phòng theo thiết kế đã ký kết với tỉnh.

Năm 1997, tỉnh Minh Hải tách làm Cà Mau và Bạc Liêu. Hợp đồng trên được bàn giao về UBND tỉnh Bạc Liêu. Tiếp nhận hợp đồng này, Bạc Liêu thực hiện tiếp giai đoạn 2 với Tài Lộc (khi tách tỉnh thì Việt Úc thành lập Tài Lộc và chuyển giao hợp đồng này cho Tài Lộc tiếp tục đầu tư, kinh doanh).

Giai đoạn 2 là giai đoạn Tài Lộc đầu tư làm hạ tầng cơ sở trên 7.040m2 đất được giao. Thế nhưng Bạc Liêu đơn phương chấm dứt hợp đồng, buộc Tài Lộc ngừng thi công xây dựng hạ tầng cơ sở. Tài Lộc gửi đơn khiếu kiện nhưng chính quyền các cấp của Bạc Liêu bị cho là đùn đẩy, im lặng, lúc trả lời nước đôi...

Một điều khuất tất khó hiểu là, trong khi chưa giải quyết xong việc ông Hận khiếu kiện, thì 7040m2 đất giao Tài Lộc lại được UBND tỉnh Bạc Liêu lấy giao cho Phước Vinh với tên gọi mới: Dự án xây dựng nhà ở Thương mại và Chợ trung tâm Hộ phòng.

Dự án của Phước Vinh khi được cấp phép đầu tư có quy mô lên đến hơn 4,5 ha (hơn 45.000m2). Đất từ đâu mà có? Qua xác minh, trước khu đất 7040m2 giao Tài Lộc là Trường cấp 1&2 Kiều Anh cùng Rạp hát Hộ Phòng. Cả hai nằm sát quốc lộ 1A, hướng Bạc Liêu - Cà Mau. Khi hai cơ sở này bị di dời, chính quyền Bạc Liêu đập bỏ tài sản trên đất và để không. Khi giao đất này cho Phước Vinh, địa phương bị cho là không đấu thầu quyền sử dụng đất theo luật định.

Tương tự, Bạc Liêu thu hồi một số đất nông nghiệp, ao, hồ, giao Phước Vinh mà không qua đấu thầu công khai. Vì bồi thường không thỏa đáng nên người dân đi khiếu kiện, gây ra tình trạng khiếu kiện kéo dài trên địa bàn tỉnh.

“Ưu ái” bất thường

Theo bảng giá đất mà UBND tỉnh Bạc Liêu ban hành năm 2014, thì Khu vực chợ Hộ Phòng có giá đắt nhất Thị xã Giá Rai.Ví dụ từ cầu Hộ phòng km 2216 + 281m tính từ tim đường Hộ Phòng - Chủ Chí, giá nhà nước qui định 5,8 triệu đồng/m2.

Dự án hơn 4,5 ha của Phước Vinh có khung giá nhà nước qui định cao nhất là 5,8 triệu/m2 và thấp nhất là 2 triệu/m2. Làm thử phép tính, tính trung bình 3,9 triệu đồng/m2, nhân với hơn 45 triệu m2, ra hơn 175 tỷ, tính theo giá Nhà nước. Còn thực tế, thị trường ở đây sang nhượng giá dao động từ 8-10 triệu đồng/m2.

Theo tư liệu Sở Tài chính cung cấp lúc thẩm định giá, khi Sở TN&MT trình UBND tỉnh phê duyệt Giấy chứng nhận đầu tư số 6012100073 ngày 25/4/2014 cho Phước Vinh đầu tư vào hơn 4,5 ha đất để kinh doanh nhà ở thương mại, thì số tiền Phước Vinh phải nộp ngân sách theo luật định trong 49 năm khi được Nhà nước giao đất như sau: Đơn giá đất ở bình quân là 2.131.000 đồng/m2. Đơn giá đất xây dựng Nhà lồng chợ bình quân là 1.385.000đồng/m2.

Theo cách tính trung bình của một cán bộ quản lý dự án, thì số tiền Phước Vinh phải nộp cho ngân sách Nhà nước khi thực hiện dự án là hơn 78 tỷ đồng.

Thế nhưng năm 2017, Cục Thuế tỉnh Bạc Liêu cho biết tổng số tiền mà Phước Vinh “phải” nộp ngân sách nhà nước cho các khoản chỉ là 28,8 tỷ, tiếp tục được miễn giảm 26,7 tỷ, còn lại phải nộp theo Thông báo số 80/TBNTSDĐ-CT ngày 12/12/2014 là 2,09 tỷ.

Cơ sở pháp lý nào mà Phước Vinh được miễn giảm nghĩa vụ ngân sách nhà nước hơn 90%?. Cán bộ Cục Thuế Bạc Liêu cho rằng: “Chúng tôi căn cứ vào Nghị dịnh 45, 46/NĐ-CP ngày 15/5/2014 và Thông tư 76, 77/TT-BTC ngày 16/6/2014 của Bộ Tài chính”.

Thế nhưng tại điểm 5 Điều 10 mục 2 Nghị định 45 quy định: Không áp dụng miễn, giảm tiền sử dụng đất theo pháp luật về ưu đãi đầu tư với dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại. Điểm 5 Điều 11 mục 2 Nghị định 45 quy định: Khi mọi tổ chức, cá nhân được miễn giảm thì phải được cấp thẩm quyền Bộ, ngang Bộ, Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt. Vậy dự án của Phước Vinh có được cấp thẩm quyền nào phê duyệt miễn giảm theo quy định trên hay không?

Thanh tra Chính phủ vào cuộc

Ngày 26/4/2019, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Quốc hội Nguyễn Văn Luật ký Công văn số 1884/UBTP14 gửi Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu xem xét giải quyết theo qui định pháp luật, trả lời cho Tài Lộc.

Ngày 01/7/2019, Ủy ban Thường vụ Quốc hội có Công văn số 239/BDN gửi Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình như sau: Ban Dân nguyện chuyển đơn, tài liệu của ông Nguyễn Hoài Hận, Giám đốc Công ty Tài Lộc đến Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình. Cơ quan này đề nghị Chính phủ chỉ đạo giải quyết dứt điểm vụ việc, trả lời công dân và thông báo kết quả đến Ban Dân nguyện để báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Ngày 23/7/2019, Văn phòng Chính phủ có Công văn 6516/VPCP-V.I gửi UBND Bạc Liêu thực hiện theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình như sau: Yêu cầu UBND tỉnh Bạc Liêu khẩn trương giải quyết dứt điểm khiếu nại của ông Hận theo thẩm quyền, đúng quy định pháp luật, báo cáo kết quả lên Thủ tướng trước ngày 1/10/2019.

Ngày 5/9/2019, UBND tỉnh Bạc Liêu gửi Báo cáo số 3940/UBND-BTCD lên Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình. Và ngày 18/9/2019, Văn phòng Chính phủ có Công văn 8394/VPCP-V.I gửi Thanh tra Chính phủ và UBND tỉnh Bạc Liêu truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình như sau: Giao Thanh tra Chính phủ kiểm tra, rà soát nội dung khiếu nại của ông Hận và việc giải quyết của UBND tỉnh Bạc Liêu, kiến nghị giải quyết theo đúng quy định pháp luật, báo cáo Thủ tướng trước ngày 1/12/2019.

Ngọc Long