Điện, thịt heo… không thuộc diện bình ổn giá

Chiều 19-6, Quốc hội (QH) đã biểu quyết thông qua Luật Giá (sửa đổi) với 459/476 (đạt 92,91%) đại biểu (ĐB) tham gia biểu quyết tán thành. Luật Giá (sửa đổi) gồm tám chương, 75 điều, hai phụ lục, có hiệu lực từ ngày 1-7-2024.

Lý do không đưa thịt heo vào diện bình ổn giá

Trước khi Luật Giá (sửa đổi) được thông qua, Ủy viên Ủy ban Thường vụ (UBTV) QH, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của QH Lê Quang Mạnh đã trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Giá (sửa đổi).

Các đại biểu Quốc hội bấm nút thông qua Luật Giá (sửa đổi) vào chiều 19-6. Ảnh: PHẠM THẮNG

Theo đó, một số ý kiến đề nghị không đưa mặt hàng sữa dành cho người cao tuổi và thịt heo vào danh mục hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá; một số ý kiến khác thì đề nghị nên bổ sung các mặt hàng này vào trong danh mục.

UBTVQH nhận thấy ý kiến ĐBQH đề nghị bổ sung mặt hàng sữa dành cho người cao tuổi đã thể hiện sự quan tâm, bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng yếu thế là người già, trẻ em, phù hợp với chính sách của Đảng, Nhà nước. Trên thực tế, hiện nay mặt hàng sữa dành cho người cao tuổi có tính chất như một thực phẩm chức năng và xét về mức độ biến động giá, phạm vi ảnh hưởng, tác động, mặt hàng sữa đối với người cao tuổi không lớn so với mặt hàng sữa dành cho trẻ em… Do đó không cần đưa mặt hàng này vào diện bình ổn giá.

Đối với thịt heo, nhiều ý kiến ĐBQH nêu đây là mặt hàng có nhu cầu tiêu dùng cơ bản lớn trong đời sống của người dân. Tuy nhiên, UBTVQH nhận thấy hiện nay tỉ lệ sử dụng thịt heo trong cơ cấu bữa ăn của các gia đình có xu hướng giảm trong thời gian gần đây, chỉ ở mức 40%-45% so với mức 65%-70% như trước đây. Việc áp dụng bình ổn giá đồng nghĩa với việc phải kê khai giá và khó khả thi khi có rất nhiều tổ chức, cá nhân kinh doanh; giá biến động từng ngày đối với mặt hàng này nên các cá nhân kinh doanh cơ bản sẽ khó thực hiện quy định kê khai giá như dự thảo luật đưa ra. Do vậy, tại thời điểm hiện nay, UBTVQH xin QH cho phép không quy định các mặt hàng này tại danh mục hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá.

Áp giá trần vé máy bay là cần thiết

Lý giải việc chưa bỏ khung giá và để mặt giá vé máy bay theo cơ chế thị trường, ông Lê Quang Mạnh cho hay hiện thị trường hàng không còn mang tính cạnh tranh hạn chế. Cạnh đó, khi chưa đánh giá được tác động và hệ quả của việc bỏ quy định về giá trần vé máy bay, một mặt đảm bảo quyền chủ động của các hãng hàng không, mặt khác vẫn bảo vệ quyền lợi của người dân, Nhà nước vẫn cần giữ quy định giá trần đối với vé máy bay nội địa.

Với sách giáo khoa, ông Mạnh cho biết theo Luật Giá hiện hành, đây không phải là mặt hàng do Nhà nước định giá. Tuy nhiên, từ QH khóa XIV đến nay, nhiều ý kiến ĐBQH đề nghị Nhà nước cần kiểm soát giá mặt hàng này nhằm bảo vệ lợi ích của người dân, tránh tác động tăng giá từ các nhà xuất bản. Tiếp thu ý kiến ĐBQH, UBTVQH đã chỉ đạo quy định giá trần và không quy định giá sàn đối với mặt hàng này. Lý do sách giáo khoa là mặt hàng thiết yếu, đối tượng tiêu dùng rất lớn, có phạm vi ảnh hưởng rất rộng. “Giá mặt hàng này tác động trực tiếp đến số đông người dân, trong đó có người có thu nhập thấp” - ông Mạnh nói.

Về giá sàn với sách giáo khoa, ông Lê Quang Mạnh cho hay đây là mặt hàng có tính đặc thù, đối tượng tiêu dùng mang tính bắt buộc, trong đó có cả đối tượng yếu thế. Nếu quy định giá sàn, các đơn vị phát hành sách không thể bán cho người dân với giá thấp hơn giá sàn, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người dân, nhất là người có thu nhập thấp.

Cũng tại luật này, mặt hàng điện cũng không quy định tại danh mục hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá.

NHÓM PHÓNG VIÊN