Điều gì đang xảy ra trong ngày vàng vía Thần tài?

Người mua chịu lỗ kép?

Cứ vào mùng 10 tháng Giêng hằng năm, cảnh người dân xếp hàng từ nửa đêm chờ mua vàng lấy may ngày vía Thần tài diễn ra khắp cả nước, nhất là các thành phố lớn như Hà Nội, TPHCM.

Theo một thống kê chưa đầy đủ, trong khoảng 5 năm trở lại đây, giá vàng miếng SJC luôn có một đợt tăng mạnh từ trước Tết Nguyên đán, trước khi lập đỉnh ngắn hạn ngày cận Tết. Sau khi tăng mạnh dịp cận Tết, giá vàng miếng lại được các nhà vàng đảo chiều giảm vào những ngày sát vía Thần tài và trong cả ngày mùng 10 tháng Giêng. Diễn biến này cũng gần như lặp lại trong suốt 5 năm qua.

Năm 2023, giá vàng miếng SJC đã tăng khoảng 1,5 triệu đồng, trong vòng một tháng, và lập đỉnh ngắn hạn vào ngày mùng 6 Tết. Từ mức giá SJC mua vào 67 triệu đồng, đến mùng 10 tháng Chạp, giá vàng miếng lên 67,9 triệu đồng vào sát Tết, sau đó lên 68,5 triệu đồng vào mùng 6 Tết Nguyên đán.

Tương tự, đầu năm nay, giá vàng miếng được kéo lên đỉnh 79 triệu đồng/lượng sau Tết Nguyên đán nhưng vào đúng ngày vía Thần tài đã giảm mạnh về mốc 78 triệu đồng/lượng.

Người dân xếp hàng mua vàng ngày vía Thần tài trên phố Trần Nhân Tông - Hai Bà Trưng - Hà Nội sáng 19/2 (ảnh: Duy Phạm).

Việc các nhà kinh doanh vàng giảm giá vào những ngày vía Thần tài vẫn không đủ “bù đắp” mức tăng đã được tích lũy cả tháng trước. Do đó, mua vàng vào những ngày sát hoặc đúng ngày Thần tài vẫn lỗ hơn so với trước thời điểm này một tháng. Chưa kể, các nhà vàng còn nới rộng khoảng cách mua vào - bán ra từ 2 triệu đồng/lượng trước ngày vía Thần tài lên 3 triệu đồng/lượng khách hàng chịu lỗ kép nếu bán ra để thu hồi vốn.

Năm ngoái, ngay sau khi mở cửa ngày vía Thần tài, SJC cháy sạch hàng các loại vàng lẻ 1 chỉ và tới buổi chiều hết sạch các loại từ 5 chỉ trở xuống. Nhiều cửa hàng Bảo Tín Minh Châu cũng hết nhẫn tròn trơn từ 2 chỉ trở xuống và ghi giấy hẹn khách lấy vài hôm sau.

Cần trả lại đúng ý nghĩa ngày vía Thần tài!

Theo quan niệm, Thần tài giúp cai quản của cải và mang lại tài lộc, may mắn cho gia chủ. Tuy nhiên, theo các chuyên gia phong thủy và văn hóa, không có tài liệu nào ghi chép và cũng không có phong tục dân gian về việc mua vàng vào mùng 10 tháng Giêng. Thông điệp mua vàng cầu tài lộc trong năm mới được giới kinh doanh tiếp thị, nhằm thúc đẩy bán hàng vào dịp đầu năm.

Nhờ sự tiếp sức của truyền thông, quan niệm mua vàng đầu năm sẽ gặp may trở nên phổ biến và là hoạt động tinh thần với nhiều người. Tuy nhiên, xét về góc độ kinh tế, thực tế cho thấy mua vàng vào những ngày này chỉ mang lại "lợi nhuận", may mắn cho doanh nghiệp kinh doanh vàng.

Trao đổi với PV Tiền Phong, chuyên gia kinh tế Vũ Đình Ánh cho rằng đa số người dân mua vào ngày vía Thần tài theo “phong trào”. Bản thân ý nghĩa mua vàng ngày này, cả người dân và người kinh doanh vàng đều không đặt lợi nhuận hay lỗ, lãi. Tuy nhiên, nếu doanh nghiệp đặt việc kinh doanh vào ngày này như một ngày làm ăn lớn nhất trong năm thì sẽ có việc "làm giá", làm biến tướng ý nghĩa ngày này.

Ông Ánh cho biết, người dân mua vàng chỉ nên mua số lượng nhỏ chứ không nên coi ngày này là dịp để mua vàng đầu tư. Thực tế người dân sẽ lỗ lớn do các doanh nghiệp thường kéo chênh lệch giá mua vào - bán ra rất cao khiến người mua lỗ tiền triệu ngay lập tức sau khi mua.

Ngọc Mai