Điều gì xảy ra nếu bạn uống nước từ chai nhựa để trong ô tô nóng?

Nghiên cứu cho thấy bạn có thể vô tình đưa vào cơ thể vi nhựa, hóa chất và kim loại khi uống nước từ chai nhựa trong xe ô tô dưới nắng nóng. Ảnh: Washington Post

Các loại chai nhựa dùng một lần thường được sản xuất từ polyethylene terephthalate (PET) – loại nhựa mỏng, kém bền. Theo Giáo sư hóa học Bill Carroll thuộc Đại học Indiana ở Mỹ, nhựa không phải là vật liệu rắn mà giống như một “mạng lưới rối”, trong đó các phân tử hóa chất bị mắc kẹt và có thể thoát ra ngoài theo thời gian.

Khi tiếp xúc với nhiệt độ cao và tia cực tím (UV), quá trình này diễn ra nhanh hơn, khiến chai nhựa xuống cấp và giải phóng các hạt nhựa siêu nhỏ vào nước. Một nghiên cứu năm 2023 đã chứng minh rằng bốn loại nhựa phổ biến, khi được thử nghiệm trong điều kiện 37°C và bị chiếu UV, đã giải phóng lượng lớn vi nhựa và nano nhựa, trong khi mẫu đối chứng để trong tủ lạnh tối gần như không phát hiện hạt nào.

Tác động đến sức khỏe: Rủi ro tiềm tàng chưa được biết hết

Vi nhựa và nano nhựa có thể xâm nhập vào gan, thận, phổi, ruột, não, tim, thậm chí cả nhau thai và sữa mẹ, theo nghiên cứu của tiến sĩ Nicole Deziel thuộc Đại học Yale. Chúng cũng có thể chứa các hóa chất như phenol và phthalate – vốn được liên hệ tới rối loạn thai kỳ và các vấn đề phát triển thần kinh.

Nước đóng chai để trong xe có thể không an toàn do tiếp xúc với nhiệt. Ảnh: iStock

Tuy vậy, giới khoa học cho biết mức độ rủi ro cụ thể của việc phơi nhiễm vi nhựa vẫn chưa được nghiên cứu đầy đủ. “Nguy cơ từ một lần uống nước trong chai nhựa nóng có thể thấp, nhưng tiếp xúc lặp đi lặp lại cần phải thận trọng”, tiến sĩ Jaime Ross thuộc Đại học Rhode Island khuyến cáo.

Ngoài ra, khi đã mở nắp, phần nước còn lại nếu tiếp tục để trong môi trường ấm nóng sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn.

Vẫn có quan điểm trái chiều

Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đã ban hành các tiêu chuẩn an toàn đối với nước đóng chai và bao bì. Trong khi đó, Hiệp hội Nước uống Đóng chai Quốc tế (IBWA) cho rằng chưa có bằng chứng khoa học đủ cơ sở để kết luận nước uống là nguồn chính đưa vi nhựa, nano nhựa vào cơ thể.

Một số chuyên gia cũng lưu ý rằng, trong trường hợp khẩn cấp, việc uống nước từ chai nhựa để trong ô tô nóng vẫn rất cần thiết để tránh cơ thể bị mất nước. “Nguy cơ mất nước nghiêm trọng hơn nhiều so với nguy cơ từ vi nhựa”, tiến sĩ Christopher Hine thuộc Bệnh viện Cleveland Clinic nhấn mạnh.

Vẫn còn những tranh cãi quanh việc nên hay không nên uống nước đóng chai trong xe nóng, nếu xét đến việc tránh để cơ thể bị mất nước.

Làm thế nào để giảm nguy cơ?

Các chuyên gia khuyến nghị một số cách sau để hạn chế tiếp xúc với vi nhựa và hóa chất từ chai nhựa:

• Ưu tiên dùng chai thủy tinh hoặc inox thay cho nhựa, kể cả loại BPA-free.

• Tránh để chai nhựa tiếp xúc ánh nắng và nhiệt. Nếu buộc phải để trong xe, hãy bảo quản trong thùng lạnh, che chắn dưới ghế hoặc trong cốp.

• Thay chai nhựa dùng một lần thường xuyên nếu cần dự trữ nước trong ô tô.

• Lưu ý các hộp nhựa đựng thức ăn: khi để ngoài trời nóng lâu, chúng cũng có thể giải phóng vi nhựa và hóa chất.

• Tuân thủ hạn sử dụng trên bao bì, bởi đôi khi hạn này không phải dành cho thực phẩm mà là cho chính lớp nhựa bao gói.

Theo các chuyên gia, tốt nhất là tránh uống nước từ chai nhựa dùng một lần để trong ô tô dưới nắng nóng. Tuy nhiên, các bằng chứng hiện tại cho thấy nếu chỉ thỉnh thoảng uống nước từ chai nhựa trong xe nóng thì chưa đủ gây hại nghiêm trọng cho người khỏe mạnh.

Dẫu vậy, để bảo vệ sức khỏe lâu dài, mỗi người nên hình thành thói quen sử dụng các vật dụng an toàn hơn như chai thủy tinh hoặc inox và hạn chế tối đa việc tái sử dụng chai nhựa trong điều kiện nhiệt độ cao.

Hồng Nhung