Điều hành, bình ổn, đảm bảo nguồn cung xăng dầu làm 'nóng' nghị trường Quốc hội

Bộ Công thương đồng ý điều chỉnh chi phí đưa xăng dầu về

ĐBQH Lê Hoàng Anh (Đoàn ĐBQH tỉnh Gia Lai) nêu, nhiều cây xăng ở Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh không bán hoặc bán rất ít, giới hạn chỉ 500.000 – 600.000 với mỗi ô tô gây bức xúc cho người dân. Đại biểu Hoàng Anh chất vấn Thanh tra Chính phủ đã chỉ đạo thanh tra đột xuất việc cung ứng xăng dầu chưa? Đồng thời, đại biểu cũng gửi câu chất vấn này đến Bộ trưởng Bộ Công thương.

Trả lời chất vấn liên quan đến việc thanh tra các doanh nghiệp cung ứng xăng dầu, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong thông tin, thực hiện Nghị định của Chính phủ và chỉ đạo của Thủ tướng giao thanh tra về kinh doanh xăng dầu. "Hiện nay, chúng tôi đã và đang tiến hành công tác thanh tra đối với lĩnh vực này góp phần cùng với Bộ Công thương chỉ ra những tồn tại, hạn chế để khắc phục, bình ổn giá xăng dầu", Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong nhấn mạnh.

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong trả lời chất vấn.

Tham gia trả lời chất vấn ý kiến của ĐBQH Lê Hoàng Anh, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên thông tin, mấy ngày qua tình hình xăng dầu toàn thế giới và trong nước có những diễn biến mới.

Cụ thể, nguồn cung xăng dầu thế giới ngày càng khan hiếm bởi những ngày qua Châu Âu và các nền kinh tế lớn tăng cường thu mua xăng dầu hiện có từ các nguồn cung chính là OPEC+ và Nga bởi sát đến ngày 25/11 phương Tây áp lệnh trừng phạt lần thứ 8 lên Nga và cấm tuyệt đối việc mua bán xăng dầu của Nga.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đưa ra nguyên nhân thứ 2 là tỷ giá USD và Euro liên tục thay đổi theo chiều hướng tăng; Thứ 3, việc tiếp cận vốn, ngoại tệ bảo lãnh nhập, hỗ trợ thanh toán của các doanh nghiệp đầu mối và thương nhân phân phối cũng còn khó khăn.

Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên trả lời chất vấn về vấn đề thiết hụt xăng dầu trên cả nước, nhất là tại TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội.

"Do đó, tình trạng đứt gãy cục bộ nguồn cung trong hệ thống tiếp tục diễn ra thêm ở một số nơi nhất là những thành phố lớn, tập trung đông dân cư", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nói.

Theo ông Diên, trước tình hình đó, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành chức năng vào cuộc: "Chiều qua, Bộ Tài chính đã chính thức có dự kiến phương án điều chỉnh chi phí đưa xăng dầu từ nước ngoài về để lấy ý kiến Bộ Công thương. Cũng trong chiều qua, Bộ Công thương đã đồng thuận với Bộ Tài chính".

Bộ trưởng Bộ Công thương nhấn mạnh: "Nếu không có thay đổi lớn, trong kỳ điều hành ngày 11/11 tới, những chi phí phát sinh sẽ được cập nhật. Đây là một tháo gỡ tương đối tốt".

Người đứng đầu Bộ Công thương thông tin thêm, bên cạnh đó Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo các ngân hàng thương mại xem xét cụ thể với những doanh nghiệp đang khó khăn trong việc tiếp cận vốn và bảo lãnh cho việc thanh toán; Bộ Công thương chỉ đạo lực lượng QLTT cả nước tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý theo quy định.

Có thể điều chỉnh giá xăng dầu theo ngày?

Sau khi lắng nghe phần trả lời chất vấn của Bộ trưởng Bộ Công thương, ĐBQH Nguyễn Anh Trí (đoàn ĐBQH TP. Hà Nội) đã phát biểu tranh luận.

Đại biểu Nguyễn Anh Trí đánh giá cao sự nỗ lực của Bộ Công thương trong việc khắc phục tình trạng "rối loạn" thị trường xăng dầu ở Việt Nam. Tuy nhiên, đại biểu cho rằng, quy định của Nghị định 95/2021/NQ-CP của Chính phủ đã lạc hậu, nó không phù hợp, đề nghị Bộ Công thương xem xét.

Đại biểu Nguyễn Anh Trí - Đoàn ĐBQH TP. Hà Nội tranh luận.

Đồng thời đại biểu đoàn TP. Hà Nội cũng đề cập đến vấn đề các loại giấy phép trong thời gian qua và cho rằng, Bộ Công thương đã cấp phép quá nhiều đầu mối xuất, nhập khẩu xăng dầu dẫn đến hệ lụy khó quản lý. Từ ý kiến này, đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Công thương xem xét lại vấn đề này.

Trả lời tranh luận ĐBQH Nguyễn Anh Trí, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho hay, hiện nay các quy định về kinh doanh xăng dầu đang thực hiện theo các quy định của pháp luật hiện hành. Nghị định 95 đang quy định 10 ngày/lần điều chỉnh giá xăng dầu và căn cứ giá điều chỉnh là tính giá bình quân 10 ngày trước của thị trường thế giới.

Bộ trưởng Diên cũng thông tin, vì thị trường xăng dầu rất dị biệt, bối cảnh thế giới có những biến động, do vậy rõ ràng đã có những khiếm khuyết trong quy định hiện hành. Chính phủ đã nhận thấy điều này, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công Thương chủ trì phối hợp với các bộ, ngành nghiên cứu sửa Nghị định 95 cho phù hợp với thực tiễn.

Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên trả lời phần tranh luận của đại biểu về việc điều chỉnh giá xăng dầu và cấp phép kinh doanh xăng dầu.

"Tuy nhiên, tôi cũng xin báo cáo, thị trường thế giới thay đổi hàng ngày, thậm chí hàng giờ, nên chúng ta có cố gắng tới đâu thì bao giờ quy định pháp luật cũng có độ "trễ". Hi vọng tới đây, được Chính phủ và các cấp có thẩm quyền giao, chúng tôi sẽ phối hợp với các bộ, ngành sát hơn với tình hình", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nói.

Về hệ thống kinh doanh xăng dầu, Bộ trưởng Diên thừa nhận, đúng là theo quy định hiện hành, hệ thống kinh doanh xăng dầu hiện nay đang là đa tầng nấc thì rất rối trong những tình huống như thế này. Nhiều tầng nấc cũng dẫn tới tăng chi phí và chi phí này sẽ phải tính vào giá bán lẻ. Do vậy, trong hướng sửa chữa tới sẽ phải sắp xếp lại hệ thống, từ đầu mối đến đại lý, cửa hàng bán lẻ sẽ giảm những cầu, nấc đi.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nói: "Việc điều hành theo ngày cũng là hướng chỉ đạo của Chính phủ, chúng tôi sẽ nghiên cứu chỉ đạo làm sao sát hơn với tình hình. Nếu 10 ngày một kỳ điều hành giá không phù hợp có thể rút xuống 5 ngày hoặc thậm chí lấy ý kiến rộng rãi người dân và các đối tượng tác động mà thấy rằng điều chỉnh theo ngày là ý kiến đa số thì chúng tôi sẽ nghiên cứu để tham mưu cho các cấp có thẩm quyền".

Lê Bảo