Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ: Cơ sở hoạch định các chính sách phát triển

Đoàn giám sát công tác thu thập thông tin của điều tra viên tại xã Nam Hòa, huyện Đồng Hỷ. Ảnh: Ánh Ngọc

Tranh thủ thời gian buổi trưa, tối, những ngày này, chị Nguyễn Thị Tuyết, điều tra viên tại xã Liên Minh (Võ Nhai), xuống các hộ dân tại địa bàn phụ trách để thu thập thông tin phục vụ điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024. Chị Tuyết được giao điều tra ở các xóm: Vang, Khuôn Nang và Kẹ, đến nay đã hoàn thành cơ bản phiếu điều tra ở địa bàn xóm Vang.

Chị Tuyết tâm sự: Mỗi địa bàn chọn mẫu điều tra 30 hộ, tôi cố gắng hoàn thành việc điều tra trước ngày 25/4/2024. Với đặc thù địa bàn rộng, dân cư phân bố thưa nên các điều tra viên ở xã miền núi, vùng cao phải mất nhiều thời gian đi lại.

Chị Dương Thị Hồng Thắm, điều tra viên được giao 3 địa bàn, gồm tổ dân phố Đại Ga, Thái Bình và Giữa, phường Đồng Tiến (TP. Phổ Yên), cho biết: Tôi làm cán bộ Văn phòng UBND phường, đã từng làm điều tra viên cuộc tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 nên có chút ít kinh nghiệm. Để đảm bảo tiến độ điều tra và công việc được giao tại UBND phường, tôi dành thời gian buổi trưa, tối, thứ Bảy, Chủ nhật đến các hộ để phỏng vấn trực tiếp và ghi đầy đủ các câu trả lời vào phiếu điều tra sử dụng phần mềm CAPI trên thiết bị điện tử. Đến nay, tôi đã hoàn thành 50% số phiếu, phấn đấu trước ngày 20/4/2024 sẽ hoàn chỉnh 100% số phiếu.

Với sự nỗ lực của các điều tra viên, đến hết ngày 9/4/2024, tiến độ điều tra chung toàn tỉnh đạt 26,5%. Toàn tỉnh đã điều tra được 4.120 phiếu/tổng 15.660 phiếu ngắn và dài (tiến độ điều tra phiếu ngắn đạt 33%; phiếu dài đạt 15,4%).

Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ nhằm thu thập thông tin về dân số và nhà ở, làm cơ sở để đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội thời kỳ 2021-2025; xây dựng chính sách, lập kế hoạch dân số và nhà ở phục vụ việc xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội thời kỳ 2026-2030; giám sát thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc mà Chính phủ Việt Nam đã cam kết.

Băng rôn tuyên truyền về cuộc điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 được các địa phương treo tại nhiều khu vực. Ảnh: Ánh Ngọc

Đồng chí Bạch Thị Tình, Phó Cục trưởng Cục Thống kê tỉnh, nhấn mạnh: Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 được các cấp chính quyền của tỉnh đặc biệt quan tâm. Chủ tịch UBND tỉnh đã quyết định thành lập Tổ công tác, phân công nhiệm vụ cho thành viên là các sở, ngành, địa phương để thực hiện cuộc điều tra, Cục trưởng Cục Thống kê làm Tổ trưởng Tổ công tác. Các địa phương đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo các ngành, đoàn thể, tổ dân phố phổ biến, tuyên truyền tới đoàn viên, hội viên và nhân dân để hợp tác cung cấp thông tin đầy đủ, đúng thực tế, tạo điều kiện để các điều tra viên hoàn thành nhiệm vụ.

Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 là cuộc điều tra chọn mẫu có quy mô lớn, nội dung điều tra phức tạp, đối tượng điều tra đa dạng. Với những kinh nghiệm và kết quả từ những cuộc điều tra trước đây, trong cuộc điều tra lần này, Cục Thống kê tỉnh đã thực hiện tốt công tác chuẩn bị, huy động gần 300 người là giám sát viên các cấp và điều tra viên cơ sở.

Cục đã tổ chức 8 lớp tập huấn nghiệp vụ điều tra và ứng dụng công nghệ thông tin cho lực lượng tham gia điều tra. Công tác cập nhật sơ đồ nền đã hoàn thành lập bảng kê 522 địa bàn với 75.682 hộ trước ngày 25/3/2024. Trong quá trình thực hiện, Cục phân công cán bộ bám sát địa bàn, kịp thời tháo gỡ những vướng mắc; đồng thời tăng cường hỗ trợ nghiệp vụ, giám sát, kiểm tra công tác điều tra thu thập thông tin cũng như thẩm định kết quả công tác điều tra đảm bảo tính chính xác, khách quan, khoa học.

Mặc dù triển khai mới được 1/3 thời gian, song theo đánh giá của Cục Thống kê tỉnh, cuộc điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ đang diễn ra theo đúng tiến độ. Với sự chỉ đạo sâu sát của cấp ủy, chính quyền các cấp, sự hợp tác tích cực của người dân và sự nỗ lực của đội ngũ điều tra viên, Thái Nguyên quyết tâm thực hiện thắng lợi điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024. Đây là cơ sở để đánh giá kết quả, hoạch định, xây dựng chính sách về dân số và nhà ở phục vụ việc xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh giai đoạn tới.

Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 thu thập thông tin về 7 nội dung chính: thông tin về nhân khẩu học của các thành viên hộ; thông tin về di cư; thông tin về giáo dục; thông tin về hôn nhân; thông tin về lịch sử sinh của nữ từ 10-49 tuổi; thông tin về người chết của hộ; thông tin về nhà ở và điều kiện sống của hộ.

Thời gian thu thập thông tin từ ngày 1-4 đến 30/4/2024. Đối tượng điều tra bao gồm hộ dân cư, nhân khẩu thực tế thường trú của hộ dân cư (bao gồm cả những người thuộc lực lượng vũ trang, người có quốc tịch nước ngoài hiện đang ăn, ở tại hộ), không bao gồm những người đang sống trong khu vực quản lý riêng của quân đội và công an.