Doanh nghiệp bức xúc nạn hàng giả, hàng kém chất lượng xâm hại thị trường

Hàng gian, hàng giả tràn lan

Ông Nguyễn Quang Huy, Phó chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường TP.HCM cho biết, tình trạng sản xuất, buôn bán hàng giả trên địa bàn vẫn diễn biến phức tạp. Trong một tháng cao điểm kiểm tra (từ ngày 15/5 đến15/6), lực lượng chức năng đã kiểm tra 137 vụ, phát hiện vi phạm 100% và xử lý toàn bộ số vụ này.

Tổng số tiền xử phạt vi phạm hành chính trong đợt cao điểm đạt gần 4,7 tỷ đồng. Trong đó, tiền phạt hành chính gần 1,9 tỷ đồng, giá trị hàng hóa vi phạm gần 2,8 tỷ đồng. Nhiều lô hàng lớn bị thu giữ như 28.000 sản phẩm thực phẩm không rõ nguồn gốc tại quận Bình Tân…

Tình trạng sản xuất, buôn bán hàng giả vẫn diễn biến phức tạp.

Tính trong 6 tháng đầu năm (từ ngày 15/12/2024 đến 14/6/2025), lực lượng chức năng đã kiểm tra 533 vụ, xử lý 526 vụ vi phạm. Tổng số tiền xử lý vi phạm hành chính đạt 19,93 tỷ đồng. Trong đó, trị giá hàng hóa vi phạm là 8,29 tỷ đồng, với hơn 4,5 tỷ đồng đã bị buộc tiêu hủy. Bốn vụ việc có dấu hiệu hình sự đã được chuyển cơ quan điều tra.

Ông Lư Nguyễn Xuân Vũ, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Tập đoàn Xuân Nguyên cho hay, với hàng trăm đại lý trên cả nước nhưng thời gian qua sản lượng bán ra của doanh nghiệp đang có phần giảm nhẹ. Nguyên nhân là do, hàng giả, hàng kém chất lượng tràn lan, cạnh tranh không công bằng với các doanh nghiệp minh bạch quy trình sản xuất, đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn về chất lượng.

Trong khi đó, thói quen tiêu dùng của một bộ phận người dân vẫn ưu tiên giá rẻ, chưa nhận thức đầy đủ về nguy cơ hàng giả. Trong khi đó, các sản phẩm giả ngày càng tinh vi, khó phân biệt, gây khó khăn trong kiểm tra và xử lý.

“Một số dòng sản phẩm về mật ong của doanh nghiệp là chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Các sản phẩm mật ong này phân phối nhan nhãn trên thị trường nhưng không rõ nguồn gốc, xuất xứ; không đáp ứng các tiêu chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm; bao bì bắt mắt và màu sắc tinh vi; giá thành sản phẩm rẻ hơn rất nhiều so với giá thị trường…”, ông Vũ chia sẻ.

Đặc biệt, một trong những “mặt trận” khó kiểm soát nhất hiện nay là thương mại điện tử. Trong 5 năm qua, thương mại điện tử tại Việt Nam tăng trưởng mạnh mẽ. Nhưng đi cùng sự bùng nổ ấy là ma trận hàng hóa kém chất lượng, quảng cáo sai sự thật, gây tổn hại niềm tin của người tiêu dùng.

Giữa bối cảnh đó, nhiều doanh nghiệp sản xuất nghiêm túc đang phải chịu sức ép cạnh tranh không lành mạnh cả về giá lẫn độ nhận diện thương hiệu. Trên các sàn thương mại điện tử (TMĐT), cùng một mặt hàng có thể bị làm giả, làm nhái với đủ mức giá, khiến người tiêu dùng không biết đâu là thật, đâu là giả.

Tăng kiểm tra chất lượng hàng hóa

Ông Nguyễn Nguyên Phương, Phó giám đốc Sở Công thương TP.HCM cho rằng, để doanh nghiệp “sống được” trong môi trường minh bạch, trước tiên cần công khai chất lượng sản phẩm. Đây là điều không dễ, nhưng thực tế cho thấy, càng minh bạch, doanh nghiệp càng được đón nhận.

Đó là lý do mới đây, Sở Công thương TP.HCM đã phát động chương trình “Tick xanh trách nhiệm” trên kênh TMĐT nhằm loại bỏ các đơn vị làm hàng kém chất lượng, bảo vệ doanh nghiệp chân chính… Đồng thời thúc đẩy đạo đức kinh doanh, bảo vệ người tiêu dùng và khôi phục niềm tin vào thị trường trực tuyến.

TP.HCM tăng cường các hoạt động bảo vệ doanh nghiệp chân chính.

Bà Lê Thùy Chi, Giám đốc Công ty Yến Đảo Cần Giờ chia sẻ: “Chúng tôi rất vui mừng khi chương trình Tick xanh trách nhiệm tiếp tục áp dụng với sàn TMĐT. Đây là dấu hiệu khởi sắc, vì trước đây doanh nghiệp gặp khó khăn khi phải cạnh tranh về giá với mặt hàng kém chất lượng, hàng giả, hàng nhái trên sàn. Đây là cơ chế không chỉ giúp cho người tiêu dùng phân biệt rõ ràng sản phẩm trung thực và thiếu trung thực mà qua đó giúp xây dựng lại niềm tin của người tiêu dùng với ngành hàng thực phẩm”.

Theo Sở Công thương TP.HCM, “Tick xanh trách nhiệm” trên sàn TMĐT với sự tham gia của 11 tập đoàn phân phối lớn và hàng trăm doanh nghiệp sản xuất. Qua đó, không bắt buộc, không hành chính, mà dựa vào tự giác và cộng đồng; không sử dụng biện pháp hành chính cưỡng chế, mà vận hành theo nguyên tắc “3 tự”: tự nguyện - tự cam kết - tự giám sát.

Sáng kiến này quy tụ sự tham gia của ba lực lượng chính: Cơ quan quản lý đóng vai trò điều phối và hỗ trợ - Người tiêu dùng là lực lượng giám sát và phản biện - Sàn TMĐT, nhà bán hàng và nhà tiếp thị liên kết (KOC/KOL) là các chủ thể cam kết và thực thi trách nhiệm.

Sau khi đăng ký tham gia và được công nhận, các đơn vị sẽ được gắn biểu trưng “Tick xanh trách nhiệm” trên gian hàng, hồ sơ cá nhân hoặc tài khoản mạng xã hội, qua đó giúp người tiêu dùng dễ dàng nhận diện những đơn vị kinh doanh uy tín.

Ông Nguyễn Lâm Thanh, Đại diện Tiktok Việt Nam cho hay: “Khi tham gia chương trình, chúng tôi không chỉ cam kết những hàng hóa vi phạm sẽ bị gỡ khỏi nền tảng mà còn có thêm các hoạt động truyền thông để quảng bá cho những nhà bán tham gia vào chương trình Tick xanh trách nhiệm. Từ đó, hoạt động mua sắm của người tiêu dùng sẽ ngày càng thông thái hơn.”

Có thể nói, Tick xanh trách nhiệm không chỉ là công cụ quản lý mềm, mà còn là nền tảng xây dựng lòng tin trong hệ sinh thái số. TP.HCM kỳ vọng chương trình sẽ là bước đi đầu tiên trong hành trình kiến tạo một thị trường thương mại điện tử hiện đại, minh bạch và đầy trách nhiệm.

Hoài Sương