Doanh nghiệp cần vượt 4 thách thức lớn để khai thác thương mại điện tử xuyên biên giới

Thương mại điện tử xuyên biên giới giúp doanh nghiệp xuất khẩu có thể tiếp cận trực tiếp với người tiêu dùng toàn cầu.

Theo báo cáo của Cognitive Market Research, quy mô thương mại điện tử xuyên biên giới toàn cầu ước tính gần 800 tỉ USD vào năm 2024 và dự báo tăng trưởng bình quân 30,50% đến năm 2031. Đây chính là "mỏ vàng" mà các doanh nghiệp Việt Nam không thể bỏ qua.

Tại hội thảo “Nâng tầm doanh nghiệp Việt Nam qua ứng dụng công nghệ thông tin và kết nối thị trường toàn cầu” - Go Digital, Go Global, ông Bùi Huy Hoàng, Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển thương mại điện tử và Công nghệ số, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương, cho rằng thương mại điện tử xuyên biên giới đã mang đến cho doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam những lợi thế cơ bản và mạnh mẽ mà các kênh truyền thống khó lòng đạt được, giúp hàng Việt rút ngắn khoảng cách với người tiêu dùng quốc tế.

Ưu điểm đầu tiên, theo chia sẻ của ông Bùi Huy Hoàng, là khả năng tiếp cận một lượng khách hàng vô cùng rộng lớn từ khắp các thị trường khác nhau trên toàn thế giới (bao gồm cả các thị trường mới như ASEAN, Trung Đông, Nga, Australia ) trong cùng một lúc. Đây là lợi thế về tốc độ và quy mô mà xuất khẩu truyền thống không thể thực hiện được ngay trong một thời gian ngắn.

Trong mô hình xuất khẩu truyền thống, doanh nghiệp thường phải thông qua các đối tác nhập khẩu tại thị trường của quốc gia nhập khẩu, dẫn đến sự bị động trong việc điều chỉnh giá. Ngược lại, thương mại điện tử xuyên biên giới đã thay đổi "cuộc chơi" này.

Với kênh thương mại điện tử xuyên biên giới, doanh nghiệp xuất khẩu có thể tiếp cận trực tiếp với người tiêu dùng toàn cầu. Điều này cho phép doanh nghiệp hoàn toàn chủ động điều chỉnh được giá bán của mình dựa trên những thay đổi về chi phí sản xuất, cũng như chính sách của nước nhập khẩu. “Đây là một trong những lợi thế cơ bản giúp doanh nghiệp tăng cường việc xuất khẩu và linh hoạt hơn trong chiến lược kinh doanh”, ông Hoàng nhấn mạnh.

CÁC "NÚT THẮT" NHÂN LỰC, LOGISTICS VÀ PHÁP LÝ

Song hành với những lợi ích mang lại, thương mại điện tử xuyên biên giới cũng đặt ra không ít thách thức mà các nhà bán hàng và doanh nghiệp Việt Nam cần phải đối mặt.

Thứ nhất: Năng lực vận hành thương mại điện tử xuyên biên giới của nhiều doanh nghiệp Việt Nam hiện nay còn tương đối hạn chế, chủ yếu do chưa đầu tư đủ nguồn lực sâu và rộng, đặc biệt là nhân lực chuyên môn. Nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc thay đổi về tư duy và chiến lược để tập trung đầu tư cho thương mại điện tử xuyên biên giới trong một khoảng thời gian dài (từ 1-2 năm).

Thứ hai: Cạnh tranh trên môi trường trực tuyến toàn cầu là vô cùng khốc liệt, không chỉ đến từ các đối thủ cùng ngành trong nước, mà còn đến từ các đối tác nước ngoài như Indonesia, Thái Lan, hay Trung Quốc, những quốc gia cũng đang tận dụng lợi thế của thương mại điện tử xuyên biên giới.

Thứ ba: Thương mại điện tử xuyên biên giới giúp cắt giảm khâu trung gian như nhà nhập khẩu hay đại lý, nhưng nhiều doanh nghiệp lại chưa hiểu biết sâu sắc về các mô hình hoạt động khác nhau, dẫn đến việc chi phí vận hành tăng lên. Chính việc không nắm rõ hết các quy trình về hoàn thiện đơn hàng và logistics khiến doanh nghiệp tốn kém chi phí, đôi khi doanh thu bán hàng không bù đắp được.

Thứ tư: Sự khác biệt về hiểu biết thị trường nhập khẩu và các quy định pháp lý riêng về lĩnh vực thương mại điện tử xuyên biên giới ở mỗi quốc gia.

Thị trường Trung Quốc, Nhật Bản, EU hay Hoa Kỳ đều có những quy định riêng đối với hàng hóa xuất khẩu qua kênh thương mại điện tử. Nếu doanh nghiệp nghĩ rằng các thị trường là như nhau, họ sẽ gặp phải khó khăn, dẫn đến kết quả không đạt như mong muốn.

TĂNG CƯỜNG NHÂN LỰC VÀ HỢP TÁC BẢN ĐỊA

Để khắc phục những khó khăn và tận dụng tối đa cơ hội, ông Bùi Huy Hoàng đã đưa ra một số kiến nghị quan trọng mà các doanh nghiệp có thể nghiên cứu.

Ông Bùi Huy Hoàng, Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển thương mại điện tử và Công nghệ số.

Trước tiên, doanh nghiệp cần tập trung lựa chọn sản phẩm một cách phù hợp đối với từng thị trường, từng đối tượng tiêu dùng và từng thị trường mục tiêu, sau đó tối ưu hóa sản phẩm đó.

Đồng thời xác định rõ mô hình thương mại điện tử xuyên biên giới cụ thể (như B2B, B2C, B2B2C hay D2C) và tập trung nguồn lực cho mảng kinh doanh này. Sự lựa chọn mô hình cần phù hợp với sản phẩm và năng lực phát triển của từng doanh nghiệp.

"Việc tập trung phát triển nhân lực, đào tạo, tập huấn là khuyến nghị rất quan trọng, giúp các doanh nghiệp nâng cao được kỹ năng vận hành về thương mại điện tử xuyên biên giới', ông Hoàng nhấn mạnh; đồng thời cho rằng đây là cơ hội rất tốt để chúng ta có thể tự nâng cao năng lực cho nhân sự thương mại điện tử của doanh nghiệp.

Doanh nghiệp cần thông qua sự hỗ trợ của các sàn thương mại điện tử lớn, cũng như thông qua các chương trình đào tạo để nâng cao năng lực nhận biết và nắm bắt quy định pháp lý, thói quen tiêu dùng của thị trường mục tiêu.

Để giải quyết bài toán chi phí, thời gian và sự thiếu hiểu biết về thị trường, ông Hoàng khuyến nghị một kinh nghiệm thực chiến đã được nhiều doanh nghiệp chia sẻ, đó là phối hợp với đơn vị trực tiếp ở thị trường đó, giúp doanh nghiệp có thể tiếp cận vào thị trường một cách nhanh hơn.

Lý do là các đối tác bản địa vận hành thương mại điện tử xuyên biên giới có lợi thế về ngôn ngữ, nắm bắt tốt các quy định pháp luật về thuế, vận hành, logistic và kỹ năng vận hành trên sàn thương mại điện tử của chính thị trường đó. Hợp tác này giúp doanh nghiệp tiết kiệm được chi phí, tiết kiệm được thời gian để đưa sản phẩm vào thị trường một cách sớm nhất và hiệu quả nhất.

Song Hà