Doanh nghiệp cập nhật quy định mới của Trung Quốc về xuất khẩu thực phẩm

Nghị định 280 thay thế cho Lệnh 248 sẽ tác động trực tiếp đến xuất khẩu nông sản của Việt Nam sang Trung Quốc.

Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương) có công văn số 1510/XNK-NH ngày 11/11/2025 gửi Sở Công thương các tỉnh, thành phố, các hiệp hội ngành hàng nông sản, thực phẩm, thông tin về việc Tổng cục Hải quan Trung Quốc ban hành Nghị định số 280 quy định đăng ký cơ sở sản xuất thực phẩm nhập khẩu ở nước ngoài. Quy định này thay thế Lệnh 248, dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/6/2026.

Trước đó, Tổng cục Hải quan Trung Quốc đã ban hành Nghị định 280 thay thế Lệnh 248, quy định đăng ký cơ sở sản xuất thực phẩm nhập khẩu, có hiệu lực từ ngày 1/6/2026.

Công văn của Cục Xuất nhập khẩu nêu rõ, theo thông tin từ Văn phòng SPS Việt Nam (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), Nghị định 280 gồm 4 chương, 33 điều, quy định cụ thể phương thức đăng ký, hồ sơ, quy trình xem xét và yêu cầu đối với các doanh nghiệp xuất khẩu nông sản, thực phẩm vào thị trường Trung Quốc.

Một số nội dung đáng chú ý được nêu trong văn bản gồm: Tổng cục Hải quan Trung Quốc dựa trên đánh giá hệ thống, tình hình an toàn thực phẩm của quốc gia và mức độ rủi ro của sản phẩm sẽ quy định rõ các phương thức đăng ký, hồ sơ đăng ký, quy trình xem xét và các yêu cầu đăng ký tương ứng khác.

Bên cạnh đó, Tổng cục Hải quan Trung Quốc sẽ ban hành danh mục các sản phẩm bắt buộc phải có thư giới thiệu của cơ quan có thẩm quyền (Điều 6).

Nếu hệ thống quản lý an toàn thực phẩm của một quốc gia được Trung Quốc công nhận và đáp ứng một số điều kiện nhất định thì có thể áp dụng phương thức đăng ký theo danh sách các doanh nghiệp thay vì từng doanh nghiệp phải đăng ký riêng lẻ (Điều 17).

Nếu có thay đổi gây ảnh hưởng lớn đến hệ thống quản lý an toàn vệ sinh (như di dời địa điểm, thay đổi người đại diện pháp luật, thay đổi số đăng ký nước sở tại) thì mã số đã được Tổng cục Hải quan Trung Quốc cấp sẽ hết hiệu lực và doanh nghiệp phải nộp hồ sơ đăng ký mã mới (Điều 20).

Phía Trung Quốc cũng sẽ áp dụng cơ chế gia hạn tự động (Automatic Renewal), thời gian gia hạn là 5 năm, trừ một số trường hợp cụ thể (Điều 21). Tổng cục Hải quan Trung Quốc sẽ ban hành danh mục không được tự động gia hạn (Điều 22).

Doanh nghiệp cũng cần quan tâm đến trách nhiệm của cơ quan có thẩm quyền và doanh nghiệp sản xuất thực phẩm (Điều 24). Tổng cục Hải quan Trung Quốc sẽ ban hành quy định riêng đối với doanh nghiệp kho bảo quản thực phẩm và cơ sở sản xuất nông sản sơ cấp dùng trực tiếp làm thực phẩm (Điều 30).

Cục Xuất nhập khẩu đề nghị các Sở Công thương, hiệp hội ngành hàng phổ biến thông tin rộng rãi tới các doanh nghiệp, nhà sản xuất thực phẩm xuất khẩu sang Trung Quốc để chủ động nắm bắt, cập nhật và tuân thủ quy định mới, đảm bảo hoạt động xuất khẩu diễn ra thông suốt.

Thời gian tới, Cục Xuất nhập khẩu tiếp tục phối hợp với Văn phòng SPS Việt Nam theo sát thông tin từ Tổng cục Hải quan Trung Quốc, Ban thư ký Ủy ban SPS của WTO để cập nhật các quy định về: Phương thức đăng ký, hồ sơ đăng ký, quy trình xem xét và các yêu cầu đăng ký tương ứng khác; danh mục các sản phẩm bắt buộc phải có thư giới thiệu của cơ quan có thẩm quyền; danh mục không được tự động gia hạn; quy định riêng đối với doanh nghiệp kho bảo quản thực phẩm và cơ sở sản xuất nông sản sơ cấp dùng trực tiếp làm thực phẩm...; phối hợp với các cơ quan thẩm quyền hướng dẫn cụ thể cho doanh nghiệp, nhà sản xuất.

Việc nắm rõ những thay đổi trong Nghị định 280, cùng các yêu cầu an toàn thực phẩm, kiểm dịch dịch bệnh và bao bì sản phẩm, là điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp xuất khẩu sang Trung Quốc thành công.

Trao đổi thương mại hàng hóa của Việt Nam và Trung Quốc 10 tháng năm 2025 tăng kỷ lục với 207,9 tỷ USD, theo số liệu của Cục Thống kê (Bộ Tài chính). Kết quả này đã vượt mốc 205 tỷ USD của cả năm 2024.

Trong đó, Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc 57 tỷ USD hàng hóa, tăng 13% so với cùng kỳ và nhập khẩu từ thị trường này 150,9 tỷ USD, tăng 28,1% (trong khi mức nhập khẩu cả năm ngoái là 144 tỷ USD).

Đà tăng trưởng thương mại với thị trường tỷ dân đã đóng góp lớn vào tổng kim ngạch xuất nhập khẩu 10 tháng qua của nước ta, với 762,44 tỷ USD, tăng 17,4% so với cùng kỳ (tương ứng tăng 112,7 tỷ USD) so với cùng kỳ 2024.

Thế Hải