Doanh nghiệp đăng ký mới tăng cao nhờ 'động lực' Nghị quyết 68-NQ/TW

Doanh nghiệp gia nhập thị trường tăng 18,9%

Theo Cục Thống kê (Bộ Tài chính), số lượng doanh nghiệp (DN) thành lập mới đang có xu hướng tăng mạnh. Cụ thể, trong 9 tháng của năm 2025, cả nước có 145.000 DN đăng ký thành lập mới, tăng 18,9% so với cùng kỳ năm trước.

Bên cạnh đó, cả nước có 86.400 DN quay trở lại hoạt động, tăng 41,3% so với cùng kỳ năm 2024, nâng tổng số DN thành lập mới và quay trở lại hoạt động trong 9 tháng năm 2025 lên hơn 231.300 DN, tăng 26,4% so với cùng kỳ năm 2024. Bình quân một tháng có 25.700 DN thành lập mới và quay trở lại hoạt động.

Bức tranh doanh nghiệp tiếp tục ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực, thể hiện niềm tin thị trường gia tăng.

Trong khi đó, trong 9 tháng năm 2025, số DN tạm ngừng kinh doanh có thời hạn là 99.500 DN, tăng 14,5% so với cùng kỳ năm trước; 53.200 DN ngừng hoạt động chờ làm thủ tục giải thể, giảm 13,5%; 22.300 DN hoàn tất thủ tục giải thể, tăng 45,0%. Bình quân một tháng có 19.400 DN rút lui khỏi thị trường.

Bà Nguyễn Thị Hương, Cục trưởng Cục Thống kê nhận định, bức tranh DN tiếp tục ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực, thể hiện niềm tin thị trường gia tăng, các gói chính sách hỗ trợ DN của nhà nước có tác động lan tỏa. Số DN gia nhập thị trường cao hơn số DN rút lui khỏi thị trường. Điều này cho thấy, số lượng đăng ký DN trong 9 tháng đầu năm 2025 tăng cao nhờ “động lực” của Nghị quyết 68-NQ/TW nhằm phát triển mạnh mẽ khu vực kinh tế tư nhân. Đặc biệt, một tín hiệu lạc quan là sự gia tăng đột biến của tổng vốn đăng ký bổ sung vào nền kinh tế.

Theo bà Trịnh Thị Hương, Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp tư nhân và kinh tế tập thể (Bộ Tài chính), trong 9 tháng qua, số vốn tăng thêm của các DN ước đạt hơn 3,3 triệu tỷ đồng, tăng 186% so với cùng kỳ năm 2024. “Đây là tín hiệu rất tích cực. Các DN đang hoạt động mà tăng thêm vốn có nghĩa là họ có niềm tin vào triển vọng kinh tế”, bà Hương nhận định.

Cùng với đà tăng vốn, bà Hương cho biết, tỷ lệ DN quay trở lại hoạt động cũng gia tăng. “Điều này cho thấy sự lan tỏa từ các chính sách hỗ trợ và nỗ lực phục hồi thị trường. Làn sóng khởi nghiệp vẫn đang tiếp tục diễn ra mạnh mẽ, đặc biệt sau Nghị quyết số 68 của Bộ Chính trị và Nghị quyết 198 của Quốc hội về phát triển kinh tế tư nhân”, bà Hương nói.

Kết quả điều tra xu hướng kinh doanh của các DN ngành công nghiệp chế biến, chế tạo quý III/2015 của Cục Thống kê (Bộ Tài chính) cũng cho thấy những tín hiệu hết sức khả quan. Trong quý III/2025, có tới 77,8% số DN đánh giá tình hình sản xuất kinh doanh tốt hơn hoặc ổn định so với quý II/2025. Chỉ có 22,2% đánh giá gặp khó khăn. Đây là một tín hiệu tích cực cho sự phục hồi trong giai đoạn tới.

Tháo gỡ khó khăn và đẩy mạnh các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp

Trên thực tế, bức tranh DN tiếp tục ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực, song, bà Trịnh Thị Hương cho biết, quy mô vốn bình quân vẫn ở mức khiêm tốn, dù đã vượt ngưỡng 10 tỷ đồng/DN. Bối cảnh kinh tế địa chính trị thế giới biến động khó lường và những hạn chế nội tại nền kinh tế ảnh hưởng nhiều đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN. Do vậy, bà Hương cho rằng, việc tiếp tục đồng hành, tháo gỡ khó khăn và đẩy mạnh các chính sách hỗ trợ DN là rất cần thiết.

Để hỗ trợ DN phát triển, trong các giải pháp hỗ trợ phát triển DN và hộ kinh doanh, lãnh đạo Bộ Tài chính yêu cầu giải quyết các nút thắt về thể chế, tiếp cận đất đai, tài nguyên, khoáng sản, hỗ trợ lãi suất, đào tạo nhân lực… Cùng với đó, xây dựng lộ trình cắt giảm thủ tục, cắt giảm thời gian, chi phí thực hiện thủ tục hành chính; Xây dựng nhóm chính sách hỗ trợ DN vừa và nhỏ, hộ kinh doanh về thuế và quy trình thuế, kết nối thuế, thúc đẩy hộ kinh doanh trở thành DN, DN nhỏ thành DN lớn, DN lớn thành DN toàn cầu, đa quốc gia, gắn với cơ chế hỗ trợ hạ tầng (điện, tiền thuê đất, phí, lệ phí)…

Doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và quay trở lại hoạt động tăng cao. Ảnh minh họa

Theo bà Trịnh Thị Hương, thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị và Quốc hội, Chính phủ đã duy trì cơ chế họp rà soát tình hình DN định kỳ hàng tháng. Đến nay, 34/34 địa phương và 21/21 bộ, ngành đã ban hành kế hoạch triển khai Nghị quyết 68 và Nghị quyết 198. Trong đó, Bộ Tài chính tập trung vào hai nhóm giải pháp trọng tâm để hỗ trợ DN phát triển.

Thứ nhất là hoàn thiện, cải cách môi trường đầu tư kinh doanh, cắt giảm thủ tục hành chính giúp doanh nghiệp giảm gánh nặng về chi phí tuân thủ, khơi thông tháo gỡ rào cản. Tiếp đến là hỗ trợ giúp doanh nghiệp thu hẹp các khoảng cách về quản trị, thuế, kế toán… cho DN, hộ kinh doanh; hỗ trợ khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính đang khẩn trương trình Chính phủ ban hành Nghị định hướng dẫn Nghị quyết 198, triển khai 2 chương trình hỗ trợ DN: “Chương trình Phát triển 1.000 DN tiêu biểu, tiên phong” và “Chương trình đào tạo, bồi dưỡng 10.000 CEO tới năm 2030”.

Đồng thời, Bộ Tài chính cũng đang phối hợp với Ngân hàng Nhà nước xây dựng Nghị định về hỗ trợ lãi suất 2% cho các dự án xanh, kinh tế tuần hoàn. Bà Hương chia sẻ: “Chính sách này được kỳ vọng sẽ mở ra kênh vốn mới, khuyến khích DN chuyển đổi mô hình tăng trưởng gắn với mục tiêu phát triển bền vững”.

Bà Phí Thị Hương Nga, Trưởng ban Ban Thống kê Công nghiệp và Xây dựng, Cục Thống kê nhấn mạnh: Chính phủ và các bộ, ngành đã có nhiều giải pháp thúc đẩy, hỗ trợ hộ kinh doanh cho DN. Tuy nhiên, để hoạt thành mục tiêu đề ra và đẩy mạnh hơn nữa việc chuyển đổi của các hộ kinh doanh lên DN, cần tập trung 7 nhóm giải pháp: Cải cách thủ tục hành chính và môi trường kinh doanh; mở rộng tiếp cận tài chính, hỗ trợ vốn và lãi suất; phát triển nguồn nhân lực, thúc đẩy chuyển giao công nghệ; thúc đẩy chuyển đổi số, nâng cao quản trị doanh nghiệp; hỗ trợ khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo; mở rộng thị trường, xúc tiến thương mại; ổn định chính sách, tăng đối thoại giữa DN và cơ quan quản lý. Mục tiêu là xây dựng hệ sinh thái DN toàn diện, giúp các hộ kinh doanh nhỏ và vừa phát triển bền vững, đóng góp tích cực cho nền kinh tế.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia kinh tế, Việt Nam vẫn đứng trước nhiều thách thức khi kinh tế toàn cầu còn tiềm ẩn bất ổn và áp lực cạnh tranh ngày càng gia tăng. Trong bối cảnh đó, DN cần chủ động xây dựng chiến lược linh hoạt, nhạy bén nắm bắt cơ hội từ làn sóng chuyển dịch chuỗi cung ứng và xu hướng tiêu dùng nội địa, nhằm duy trì đà tăng trưởng bền vững trong năm 2025.

Lưu Hiệp