Doanh nghiệp do phụ nữ lãnh đạo đầu tư nhiều hơn vào bảo vệ môi trường

Người dân tham quan các gian hàng chống rác thải nhựa, bảo vệ môi trường. Ảnh minh họa: Thanh Vũ/TTXVN

Đó là chia sẻ của bà Nguyễn Thị Thương Linh, Phó Giám đốc Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Chi nhánh Đồng bằng sông Cửu Long tại cuộc họp tham vấn các bên liên quan để thảo luận về việc lồng ghép giới trong chuyển đổi nông nghiệp, giảm phát thải khí nhà kính và quản lý tài nguyên nước vùng Đồng bằng sông Cửu Long do Viện Nghiên cứu biến đổi khí hậu (Trường Đại học Cần Thơ) và Tổ chức Oxfam Việt Nam phối hợp tổ chức, diễn ra trong hai ngày 1 - 2/8 tại Cần Thơ.

Theo bà Nguyễn Thị Thương Linh, trong bối cảnh biến đổi khí hậu hiện nay, phụ nữ là nhóm dễ bị tổn thương nhất, đặc biệt là ở những vùng chịu ảnh hưởng nặng nề của thiên tai và thời tiết khắc nghiệt. Dẫn nghiên cứu của UN Women, bà Linh cho biết biến đổi khí hậu gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với các nhóm dân cư nghèo khó; trong đó 70% là phụ nữ.

Phụ nữ và trẻ em là những đối tượng có nguy cơ bị tổn thương gấp 14 lần so với nam giới trong các thảm họa thiên nhiên. Nghiên cứu cũng chỉ ra một con số đáng báo động là có đến 204.000 phụ nữ ở các quốc gia như Ấn Độ, Nigieria tử vong trong những năm có nhiệt độ cao kỷ lục.

Trong khi đó, nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới cho thấy sự tham gia của phụ nữ vào nền kinh tế xanh có thể làm tăng GDP toàn cầu thêm 12.000 tỷ USD vào năm 2030. Trong khi đó, Tổ chức Lao động Quốc tế báo cáo rằng 70% phụ nữ ở các nước đang phát triển làm việc trong khu vực phi chính thức, khiến họ dễ bị tổn thương trước tác động của biến đổi khí hậu.

Tuy nhiên, bà Linh cũng nhấn mạnh rằng phụ nữ đóng vai trò then chốt trong việc thích ứng với biến đổi khí hậu và giảm thiểu rủi ro môi trường. Những doanh nghiệp do phụ nữ lãnh đạo đóng vai trò quan trọng việc thúc đẩy phát triển cộng đồng và áp dụng các phương thức kinh doanh thân thiện với môi trường bởi nữ doanh nhân có xu hướng áp dụng các phương thức kinh doanh bền vững hơn, đầu tư vào công nghệ thân thiện môi trường và thực hiện quản lý môi trường hiệu quả hơn so với nam giới.

Theo báo của của VCCI, tại đồng bằng sông Cửu Long, số lượng doanh nghiệp vừa và nhỏ do phụ nữ điều hành chỉ chiếm khoảng 8% tổng số doanh nghiệp trong khu vực, tập trung chủ yếu ở Long An, Kiên Giang và Cần Thơ. Con số này thấp hơn đáng kể so với các vùng miền khác. Do đó, bà Linh cho rằng cần tăng cường vai trò của phụ nữ và các doanh nghiệp do nữ giới lãnh đạo trong quá trình chuyển đổi xanh và thích ứng với biến đổi khí hậu.

"Các công ty do phụ nữ lãnh đạo thường có xu hướng đầu tư nhiều hơn vào các chương trình phúc lợi xã hội và áp dụng các biện pháp bảo vệ môi trường trong hoạt động kinh doanh", lãnh đạo VCCI đồng bằng sông Cửu Long chia sẻ.

GS.TS Trần Ngọc Hải, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Cần Thơ, nhấn mạnh vai trò quan trọng của đồng bằng sông Cửu Long trong nền nông nghiệp Việt Nam. Ông chỉ ra rằng khu vực này không chỉ đảm bảo sinh kế cho 18 triệu dân, mà còn đóng góp đáng kể vào an ninh lương thực quốc gia và xuất khẩu.

Tuy nhiên, đồng bằng sông Cửu Long đang phải đối mặt với nhiều thách thức do biến đổi khí hậu gây ra, bao gồm lũ lụt, hạn hán, xâm nhập mặn, xói lở bờ sông và các rủi ro khác. Ước tính hàng nghìn hécta đất có thể bị ngập và hàng triệu người có nguy cơ mất nhà cửa, đất đai nếu mực nước biển tiếp tục dâng cao.

Theo ông Trần Ngọc Hải, trong điều kiện biến đổi khí hậu hiện nay cần có những quan điểm về định hướng phát triển mới, chuyển đổi mô hình phát triển bền vững vùng đồng bằng sông Cửu Long thích hợp hơn. Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2030 đã xác định đồng bằng sông Cửu Long cần thúc đẩy chuyển đổi cơ cấu kinh tế, nhất là cơ cấu nông nghiệp phù hợp với từng vùng sinh thái, chủ động thích ứng, thực hiện hiệu quả các dự án ứng phó với biến đổi khí hậu, nước biển dâng; giải quyết vấn đề sạt lở bờ sông, bờ biển, sụt lún, hạn mặn; xây dựng chiến lược tổng thể bảo vệ và sử dụng bền vững nguồn nước sông Mê Kông.

Do vậy, các giải pháp phát triển kinh tế nông nghiệp bền vững nhằm bảo đảm an ninh lương thực, xóa đói, giảm nghèo... trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang là những vấn đề cấp bách đặt ra với ngành nông nghiệp của khu vực này trong thời gian tới.

Đồng quan điểm trên, ông Trần Ngọc Hải cho rằng, trong bối cảnh biến đổi khí hậu, phụ nữ được xếp vào nhóm đối tượng dễ bị tổn thương trước những tác động của nó, đặc biệt tại những khu vực nhạy cảm với thiên tai, thời tiết bất thường, vùng nông thôn, miền núi, nơi điều kiện sản xuất cũng như mức sống còn nhiều khó khăn.

Là đối tượng dễ bị tổn thương nhưng phụ nữ lại đóng vai trò quan trọng trong các hoạt động sản xuất, kinh doanh mà còn là một trong những lực lượng tiên phong trong giảm thiểu khí nhà kính khi áp dụng các hoạt động thích ứng với biến đổi khí hậu và giảm rủi ro thiên tai, thảm họa môi trường.

"Chính vì thế, các chính sách và chương trình về khí hậu, môi trường, rủi ro thiên tai phải đặt phụ nữ và trẻ em gái vào trung tâm của việc ra quyết định; đảm bảo lồng ghép giới vào các chính sách và chương trình giảm thiểu rủi ro thiên tai, khí hậu và môi trường cần có sự tham gia của các bộ, ngành, địa phương để ứng phó với các điều kiện thời tiết khắc nghiệt do biến đổi khí hậu gây ra", Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Cần Thơ nói.

PGS.TS Văn Phạm Đăng Trí, Viện trưởng Viện nghiên cứu biến đổi khí hậu đề xuất áp dụng mô hình nông nghiệp thông minh thích ứng với biến đổi khí hậu (Climate Smart Agriculture - CSA) nhằm đạt được nhiều mục tiêu đồng thời: tăng năng suất và thu nhập, nâng cao khả năng phục hồi trước biến đổi khí hậu, và giảm phát thải khí nhà kính.

Việc ứng dụng CSA với phương thức tiếp cận tổng hợp, có thể đáp ứng các vấn đề cấp bách nói trên, đồng thời phát triển bền vững hướng tới 3 mục tiêu chính là: Đảm bảo tăng năng suất và thu nhập từ nông nghiệp bền vững, xây dựng khả năng phục hồi với biến đổi khí hậu và giảm hoặc loại bỏ phát thải khí nhà kính.

Ông Trần Đại Nghĩa, Viện Chính sách và Chiến lược Phát triển nông nghiệp nông thôn (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) nhấn mạnh, tầm quan trọng của việc chuyển đổi hệ thống lương thực - thực phẩm theo hướng minh bạch, trách nhiệm và bền vững, đồng thời sử dụng hiệu quả các nguồn tài nguyên.

Tại cuộc họp, ông Vũ Xuân Việt đến từ tổ chức Oxfam Việt Nam chia sẻ về dự án hợp tác giữa Oxfam và Viện nghiên cứu biến đổi khí hậu (Trường Đại học Cần Thơ) nhằm nâng cao năng lực cho thanh niên trong việc ứng dụng năng lượng tái tạo vào canh tác nông nghiệp tại Đồng bằng sông Cửu Long.

Dự án hiện đã đạt được hầu hết kết quả đề ra, qua đó thúc đẩy các hoạt động nghiên cứu khoa học trong sinh viên, góp phần nâng cao nhận thức về vai trò của giới trong các đề tài nghiên cứu, khảo sát và thảo luận với cộng đồng cũng như gắn kết vai trò tham gia của cả nam giới, nữ giới và các nhóm yếu thế trong các hoạt động của dự án.

Thanh Liêm (TTXVN)