Doanh nghiệp 'khóc thét' với đề xuất kiểm tra thuế 40 ngày

Chiều nay (16/9), Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Bộ Tài chính tổ chức hội thảo lấy ý kiến doanh nghiệp về dự thảo Luật Quản lý thuế.

Xử phạt thiếu hướng dẫn gây bức xúc

Ông Đặng Ngọc Minh - Phó Cục trưởng Cục Thuế, Bộ Tài chính - cho biết, hồ sơ dự án Luật Quản lý thuế (sửa đổi) của Bộ Tài chính đã được Bộ Tư pháp thẩm định và trình Chính phủ.

Hội thảo lấy ý kiến doanh nghiệp về dự thảo Luật Quản lý thuế.

Tại buổi lấy ý kiến, nội dung được nhiều doanh nghiệp, hiệp hội quan tâm, góp ý xoay quanh quy định về kiểm tra thuế. Tại dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi), Bộ Tài chính đề xuất bổ sung nhiều nội dung này.

Theo đó, kiểm tra tại trụ sở người nộp thuế sẽ thực hiện trong các trường hợp rủi ro cao, có dấu hiệu vi phạm, theo kế hoạch, chuyên đề, theo kiến nghị của cơ quan có thẩm quyền hoặc khi doanh nghiệp thay đổi trạng thái pháp lý, giải thể, phá sản...

Việc kiểm tra không quá một lần/năm đối với kiểm tra theo kế hoạch, chuyên đề, kiến nghị; thời hạn tối đa 20 ngày (gia hạn một lần thêm 20 ngày). Trường hợp doanh nghiệp có giao dịch liên kết, thời hạn kiểm tra tối đa 40 ngày (trường hợp cần thiết, có thể gia hạn một lần nhưng không quá 40 ngày làm việc)

Ông Nguyễn Văn Phụng - nguyên Cục trưởng Cục Thuế doanh nghiệp lớn, nay là Chi cục Thuế doanh nghiệp lớn (Cục Thuế, Bộ Tài chính) - lưu ý thời hạn 40 ngày hiện nay có thể phù hợp với doanh nghiệp nhỏ và vừa, nhưng chưa đủ cho doanh nghiệp lớn có giao dịch phức tạp, đặc biệt là các tập đoàn đa quốc gia. Do đó, cần có cơ chế phân loại doanh nghiệp, gắn với thời gian thanh tra, kiểm tra phù hợp, thay vì áp dụng cứng nhắc một mức cho tất cả.

Về xử phạt hành chính, ông cho rằng một số quy định còn bất hợp lý. Ví dụ, hành vi chậm phát hành hóa đơn điện tử dù không làm thất thu thuế nhưng vẫn bị phạt nặng từ 4-6 triệu đồng. Với trường hợp hộ, cá nhân kinh doanh, nếu đã kê khai, nộp thuế đầy đủ thì mức phạt nên hợp lý hơn, tránh gây bức xúc và tạo gánh nặng không cần thiết.

Ông Nguyễn Văn Phụng - nguyên Cục trưởng Cục Thuế doanh nghiệp lớn, nay là Chi cục Thuế doanh nghiệp lớn (Cục Thuế, Bộ Tài chính).

Ông Phụng cũng nhấn mạnh, cơ quan thuế cần có trách nhiệm hướng dẫn người nộp thuế ngay từ đầu, tránh để xảy ra những sai sót không đáng có. Một số vụ việc bị xử phạt hàng chục, hàng trăm tỷ đồng xuất phát từ việc thiếu hướng dẫn, khiến dư luận bức xúc.

Ảnh hưởng lớn tới doanh nghiệp

Bà Cao Thanh Hoa - Ban Tài chính Kế toán, Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội (Viettel) - cho rằng, thời hạn kiểm tra thuế 40 ngày làm việc, tương ứng 15% thời gian làm việc trong 1 năm. Nếu tính cả thời gian gia hạn 40 ngày làm việc thì tổng 80 ngày làm việc, tương ứng 30% thời gian làm việc trong 1 năm của doanh nghiệp. Việc kiểm tra sẽ ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động sản xuất kinh doanh.

Bà Hoa đề xuất sửa đổi nội dung về thời hạn kiểm tra phù hợp quy định tại Luật Thanh tra, trong đó có quy đổi lại "ngày" theo đơn vị "ngày làm việc". Cụ thể, thời hạn kiểm tra thuế không quá 20 ngày làm việc kể từ ngày công bố quyết định kiểm tra; trường hợp cần thiết thì có thể gia hạn 1 lần nhưng không quá 10 ngày làm việc.

Trường hợp kiểm tra thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết, đại diện Viettel đề nghị, thời hạn kiểm tra đối với giao dịch liên kết không quá 25 ngày làm việc. Trường hợp cần thiết thì có thể gia hạn 1 lần nhưng không quá 10 ngày làm việc...

“Thanh tra là hoạt động phức tạp, có quy mô rộng hơn nội dung kiểm tra về giao dịch liên kết. Chúng tôi đề xuất phân loại theo nhóm doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp FDI (có thể phân loại mức độ phức tạp của người nộp thuế, hoặc chia theo mức độ quy mô phát sinh giao dịch liên kết) để áp dụng tương ứng mức thanh tra”, bà Hoa đề xuất.

Liên quan việc kiểm tra thuế, ông Đặng Ngọc Minh - Phó Cục trưởng Cục Thuế - nêuquan điểm rằng, luật chỉ nên quy định nguyên tắc và thời hạn kiểm tra tối đa, ví dụ không quá 40 ngày đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết. Còn việc phân định chi tiết như áp dụng 10, 20 hay 40 ngày, tùy theo mức độ rủi ro, quy mô và tính chất hoạt động của doanh nghiệp, sẽ được hướng dẫn trong nghị định và quy trình của Chính phủ.

Ông Minh cũng lưu ý, thay vì dùng khái niệm “thanh tra” như trước đây, cơ quan thuế sử dụng thuật ngữ “kiểm tra chuyên ngành” để phù hợp chức năng quản lý, đảm bảo tính hiệu lực và hiệu quả.

Việt Linh