Doanh nghiệp quốc phòng Pháp 'lấn sân' Mỹ tại UAE

Động thái này diễn ra khi UAE theo đuổi mục tiêu dài hạn đầy tham vọng là thiết lập một ngành công nghiệp quốc phòng độc lập, tự chủ, nhằm mục tiêu giảm phụ thuộc vào nhập khẩu trang thiết bị quân sự từ nước ngoài. Một mặt, đây là dấu hiệu cho thấy sự thay đổi đáng kể trong chiến lược quốc phòng của UAE, mặt khác, nhấn mạnh vai trò ngày càng tăng của Pháp như một đối tác quan trọng trong khu vực.

Nỗ lực thúc đẩy quyền tự chủ trong lĩnh vực sản xuất quốc phòng của UAE diễn ra trong bối cảnh cuộc chạy đua vũ trang nóng lên từng ngày ở Trung Đông, nơi các cường quốc toàn cầu đang tranh giành ảnh hưởng thông qua các hệ thống phòng thủ tiên tiến.

Tàu hộ tống đa nhiệm Gowind do Naval Group của Pháp sản xuất được biên chế trong Hải quân UAE. Ảnh minh họa: Naval Group

Nhờ thế mạnh trong lĩnh vực hải quân, các doanh nghiệp quốc phòng Pháp bước vào “sân chơi” đầy tiềm năng này với những sản phẩm đầy ưu thế. Naval Group, một gã khổng lồ được nhà nước hậu thuẫn, nổi tiếng với việc thiết kế và chế tạo tàu chiến, mang đến UAE sản phẩm tàu hộ tống lớp Gowind, một loại tàu đa năng được thiết kế riêng cho mục đích phòng thủ bờ biển và an ninh hàng hải. Trong khi đó, nhà sản xuất tên lửa hàng đầu châu Âu MBDA cung cấp cho quốc gia Trung Đông này các loại tên lửa dẫn đường chính xác, bao gồm tên lửa chống hạm Exocet nổi tiếng về độ chính xác và đã được chứng minh hiệu quả tại chiến trường. CMN bổ sung cho những nỗ lực này với các sản phẩm như tàu hộ tống, tàu tấn công nhanh tốc độ cao, phù hợp với môi trường đặc trưng ở vùng Vịnh.

Đáng lưu ý, các doanh nghiệp quốc phòng Pháp không chỉ bán phần cứng mà còn mang đến cho UAE cơ hội đa dạng hóa quan hệ đối tác quốc phòng tại một khu vực từ lâu đã bị các công ty Mỹ thống trị với những sản phẩm nổi tiếng như máy bay chiến đấu F-35, Tổ hợp phòng thủ tên lửa Patriot...

Điều làm cho công nghệ Pháp trở nên khác biệt trong bối cảnh khu vực chính là khả năng thích ứng và khả năng tương tác. Đơn cử, tàu hộ tống Gowind đa nhiệm được trang bị hệ thống radar tiên tiến, có khả năng tích hợp nhiều loại tên lửa và cảm biến khác nhau, được thiết kế để thực hiện các nhiệm vụ như chống cướp biển, bảo vệ lãnh thổ, khiến nó trở thành lựa chọn lý tưởng cho nhu cầu bảo vệ vùng biển của UAE tại Vịnh Ba Tư đầy biến động. Hay như tên lửa hành trình chống hạm cận âm Exocet của MBDA có tầm bắn lên tới 180km, có khả năng tấn công các mục tiêu trên biển với độ chính xác đến hủy diệt. Còn tàu hộ tống lớp Baynunah đang biên chế trong Hải quân UAE do CMN sản xuất có ưu thế trọng tải nhẹ, tốc độ di chuyển trên 30 hải lý/h, hiệu quả trong các hoạt động phản ứng nhanh.

Theo báo cáo của Intelligence Online, các công ty Pháp không chỉ xuất khẩu sản phẩm hoàn thiện mà còn thành lập nhà máy sản xuất tại UAE, cho thấy khả năng hợp tác chuyển giao công nghệ giữa hai bên.

Kể từ sau Chiến tranh vùng Vịnh năm 1991, Abu Dhabi đã đầu tư hàng tỷ USD vào hiện đại hóa lực lượng vũ trang, trong đó có thỏa thuận trị giá 19 tỷ USD ký năm 2022 để mua sắm 80 máy bay chiến đấu Rafale của Dassault Aviation (Pháp) có trang bị tên lửa Meteor và Storm Shadow do MBDA sản xuất.

Trước đó, trong nhiều thập kỷ, Mỹ mới là đối tác an ninh chính của UAE, khi Washington cung cấp cho Abu Dhabi mọi thứ, từ chiến đấu cơ đến hệ thống phòng thủ tên lửa. Dĩ nhiên là từ lâu Paris đã “nhòm ngó” và âm thầm tìm cách giành lại ảnh hưởng tại Trung Đông, một khu vực Pháp từng nắm quyền thống trị thuộc địa và ngày nay đang nhìn thấy những cơ hội mang lại nhiều lợi ích to lớn về kinh tế và chiến lược.

Theo giới phân tích, “cái bắt tay” giữa Pháp và UAE trong hợp tác quốc phòng là một “nước cờ” thông minh của Abu Dhabi khi biết tận dụng công nghệ và chuyên môn của Pháp để củng cố khả năng phòng thủ quốc gia, trong khi vẫn giữ các lựa chọn mở với các cường quốc khác. Ở chiều ngược lại, Pháp đang tận dụng khoảnh khắc do dự của Mỹ để tái khẳng định vị thế của Paris trong một khu vực có tầm quan trọng chiến lược.

HÀ PHƯƠNG