Doanh nghiệp tư nhân trước 'cửa sổ vàng' của kinh tế số

Kinh tế số mở không gian tăng trưởng chưa từng có

Chia sẻ với phóng viên Báo Kinh tế & Đô thị, Tổng Giám đốc Dolphintour Phạm Minh Quang khẳng định: kinh tế số không còn là xu hướng mà đã trở thành “động lực chiến lược” thúc đẩy phương thức sản xuất, kinh doanh mới, tạo lợi thế cạnh tranh quốc gia theo tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW.

Trước hết, kinh tế số giúp DN mở rộng thị trường với chi phí tối ưu. Nhờ thương mại điện tử, các nền tảng trực tuyến và công cụ tiếp thị số, DN nhỏ hoàn toàn có thể tiếp cận khách hàng toàn quốc và thậm chí ra quốc tế mà không phải đầu tư mạng lưới phân phối truyền thống. “Đây là lần hiếm hoi mà DN nhỏ có cơ hội ngang bằng với các tập đoàn lớn về tiếp cận thị trường” - ông Phạm Minh Quang nhận định.

Ông Phạm Minh Quang khuyến nghị doanh nghiệp tăng cường hợp tác với các công ty công nghệ, tham gia nền tảng đổi mới sáng tạo hoặc hệ sinh thái số thay vì tự phát triển tất cả. Ảnh: Minh Đức

Song song với mở rộng thị trường, số hóa còn làm tăng năng suất vượt trội. Các hệ thống ERP, CRM, Big Data, điện toán đám mây giúp tinh gọn vận hành, chuẩn hóa quản trị và giảm lãng phí. Đây là bước đi phù hợp định hướng Nhà nước về xây dựng mô hình quản trị tiên tiến và phương thức sản xuất mới.

Ông Phạm Minh Quang nhấn mạnh: “Trong thời đại AI bùng nổ, ngay cả hộ kinh doanh hay DN nhỏ cũng có thể tạo đột phá nếu ứng dụng công nghệ đúng cách. Chính sách của Việt Nam cho đổi mới sáng tạo hiện rất cởi mở, đây là thời điểm vàng để DN tư nhân bứt tốc”.

Một lợi thế không kém phần quan trọng đến từ dữ liệu, khi DN chuẩn hóa tài chính - kế toán và vận hành qua số hóa, dòng tiền minh bạch hơn, báo cáo chuẩn hơn, nhờ đó cơ hội tiếp cận vốn từ ngân hàng, quỹ đầu tư hoặc nền tảng tài chính số được mở rộng. Việc này phù hợp với mục tiêu đến năm 2030 thanh toán không dùng tiền mặt chiếm 80%.

Cơ hội lịch sử cho doanh nghiệp tư nhân Việt Nam

Theo Tổng Giám đốc Dolphintour, Việt Nam đang bước vào một “cửa sổ phát triển hiếm có” khi loạt chính sách lớn như Quyết định 411/QĐ-TTg, Quyết định 749/QĐ-TTg hay Chiến lược dữ liệu quốc gia 2024 - 2030 được ban hành, hạ tầng số và dữ liệu quốc gia được đầu tư mạnh.

Cùng với nền tảng thị trường rộng lớn, hơn 70% số người dân dùng Internet và 60 triệu người tham gia thương mại điện tử, nền kinh tế số đang hình thành thị trường mới, hành vi tiêu dùng mới và chuỗi giá trị mới, mở cơ hội chưa từng có cho DN tư nhân.

Tuy nhiên, cơ hội chỉ dành cho những DN sẵn sàng hành động. Thách thức đầu tiên là chi phí đầu tư công nghệ lớn, đặc biệt với DN vừa và nhỏ. Từ hệ thống quản trị, hạ tầng CNTT, bảo mật đến chuẩn hóa dữ liệu, mọi hạng mục đều đòi hỏi nguồn lực đáng kể.

Thứ hai là nhân lực số thiếu và yếu. Dù Việt Nam có lực lượng lao động trẻ, nhưng kỹ năng chuyên sâu như phân tích dữ liệu, an ninh mạng, triển khai hệ thống số vẫn chưa đáp ứng yêu cầu. Đây là hạn chế kéo dài nhiều năm và đã được Chính phủ chỉ ra trong Chương trình Chuyển đổi số quốc gia.

Thứ ba là nguy cơ mất an toàn thông tin. Khi DN số hóa nhưng không đầu tư tương xứng vào bảo mật, nguy cơ bị tấn công mạng, lộ lọt dữ liệu, gián đoạn hệ thống rất cao.

Bên cạnh đó, áp lực cạnh tranh từ các tập đoàn công nghệ nước ngoài là thách thức lớn. Với nguồn lực mạnh, công nghệ tiên tiến và dữ liệu khổng lồ, họ có thể nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường nếu DN nội không đổi mới kịp thời.

Ông Phạm Minh Quang nhấn mạnh: “Thách thức lớn nhất nằm ở tư duy. Nhiều DN vẫn coi chuyển đổi số là chi phí chứ không phải khoản đầu tư chiến lược. Nhưng trong kỷ nguyên mới, ai chậm chân sẽ bị loại khỏi cuộc chơi”.

Từ trải nghiệm quản trị, ông Phạm Minh Quang cho rằng, DN tư nhân cần coi chuyển đổi số không phải dự án ngắn hạn mà là chiến lược sống còn. Đây là quá trình tái cấu trúc toàn diện, từ mô hình vận hành, quản trị, bán hàng đến tài chính.

DN cần bắt đầu từ số hóa quy trình, chuẩn hóa dữ liệu, ứng dụng công nghệ vào chăm sóc khách hàng và quản trị nội bộ. Tiếp đến là đầu tư có chiều sâu vào dữ liệu, từ thu thập, lưu trữ tới phân tích, để dữ liệu thực sự trở thành tài sản tạo giá trị.

Ông Phạm Minh Quang cũng khuyến nghị DN tăng cường hợp tác với các công ty công nghệ, tham gia nền tảng đổi mới sáng tạo hoặc hệ sinh thái số thay vì tự phát triển tất cả.

Về phía Nhà nước, ông đề xuất tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý về dữ liệu và thương mại số, thúc đẩy mạnh hạ tầng số (5G/6G, cloud, dữ liệu mở, định danh điện tử) và duy trì các chương trình hỗ trợ chuyển đổi số cho SMEs qua tư vấn, đào tạo, ưu đãi tài chính và nền tảng dùng chung.

Theo ông Phạm Minh Quang, kinh tế số đang mở ra một giai đoạn phát triển chưa từng có cho DN tư nhân. Nếu tận dụng tốt hệ thống chính sách, đầu tư đúng hướng và đổi mới mô hình quản trị, DN hoàn toàn có thể nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng thị trường và đóng góp vào mục tiêu đưa kinh tế số chiếm 30% GDP vào năm 2030.

Minh Đức