Độc đáo Lễ hội mừng cơm mới Ngọc Chiến

Chào mừng Quốc khánh 2/9, trong hai ngày 2 và 3/9, Lễ hội cơm mới và trò chơi dân gian được tổ chức tại sân vận động Mường Chiến, xã Ngọc Chiến, huyện Mường La, tỉnh Sơn La.

Lễ hội mừng cơm mới xã Ngọc Chiến năm 2023 gồm phần lễ và phần hội. Phần lễ với nghi thức cúng cơm mới tại nhà thờ Đon Hó, bản Mường Chiến.

Sân khấu Lễ hội mừng cơm mới xã Ngọc Chiến năm 2023. Ảnh: Báo Sơn La

Mở đầu, thầy cúng thực hiện các nghi lễ bày tỏ lòng biết ơn với tổ tiên, trời đất, cầu mong đất nước thái bình, mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu và cuộc sống ấm no, đủ đầy.

Sau khi làm lễ ở nhà thờ tổ, các hộ dân chuẩn bị lễ cúng cơm mới tại gia đình. Tùy điều kiện từng gia đình mà mời khách đến chung vui. Phụ nữ làm cốm, nấu cơm từ gạo thu hoạch của vụ mới. Đàn ông chế biến các món ăn từ lợn, gà, cá, bò, dê, ong rừng...

Nghi lễ cúng cơm mới ở nhà thờ Đon Hó, xã Ngọc Chiến. Ảnh: ND

Mâm lễ cúng tổ tiên được chủ gia đình bày giữa nhà, gần bàn thờ tổ tiên. Kết thúc lễ cúng, chủ nhà và khách cùng chung vui bên chum rượu cần, chén rượu nếp sữa.

Tại sân khấu Lễ hội là hoạt động tái hiện lễ hội Pang A của đồng bào dân tộc La Ha ở bản Kẻ, xã Ngọc Chiến.

Lễ hội Pang A được tổ chức vào tháng 3 dương lịch hằng năm để bày tỏ lòng cảm tạ, tri ân thần linh, các thầy lang bảo vệ dân bản, cầu cho mùa màng tươi tốt, cầu sức khỏe, may mắn cho dân làng. Lễ hội cũng là dịp để bà con dân bản đến tụ hội, giao lưu, trao đổi kinh nghiệm làm ăn, thắt chặt tình đoàn kết, cùng nhau xây dựng bản mường ấm no.

Tái hiện Lễ hội Pang A của đồng bào dân tộc La Ha. Ảnh: Hà Hoàng

Phần hội với chủ đề “Ngọc Chiến mùa cơm mới năm 2023” gồm các phần thi: Làm cốm, ẩm thực, đi cà kheo, thi văn nghệ; Ngu kin khiết (rắn ăn ếch); Sừa kin mu (hổ ăn lợn); “lễ cúng vía trâu” và thi hoàng tử trâu…

Cúng vía trâu là một trong những nghi lễ đặc trưng về nông nghiệp của người Ngọc Chiến từ bao đời nay. Lễ cúng này, còn mang đậm dấu ấn văn hóa của nền nông nghiệp lúa nước, đậm đà bản sắc dân tộc, có ý nghĩa quan trọng trong đời sống kinh tế, văn hóa của tộc người Thái.

Thu hút đông đảo du khách hơn cả là phần thi văn nghệ do các nghệ nhân và đội văn nghệ của 15 bản xã Ngọc Chiến biểu diễn các tiết mục ca, múa, nhạc với chủ đề ca ngợi Đảng, Bác Hồ, quê hương Sơn La đổi mới, tình yêu đôi lứa, cảnh sắc thiên nhiên Mường La tươi đẹp, hương lúa Ngọc Chiến…

Trong chương trình còn tổ chức trò chơi dân gian, gồm: Thi làm cốm, thi Tó yến (cầu lông đồng bào Mông), đá bóng bưởi nam, nữ, thi chọi dê, thi bắt cá… nhận được sự cổ vũ, động viên nhiệt tình của đông đảo khán giả.

Thi đá bóng bưởi nhận được sự cổ vũ nhiệt tình của khán giả. Ảnh: Hà Hoàng

Lễ hội mừng cơm mới các dân tộc xã Ngọc Chiến được nhân dân lưu truyền từ đời này sang đời khác, nhằm khẳng định nét đẹp văn hóa truyền thống, phong tục tập quán, tín ngưỡng, tâm linh của đồng bào các dân tộc nơi đây.

Trong những năm gần đây, Lễ hội được địa phương tổ chức hằng năm vào dịp mùa lúa chín cuối tháng 8, đầu tháng 9. Với những nét độc đáo trong sinh hoạt tín ngưỡng, Lễ hội mừng cơm mới các dân tộc xã Ngọc Chiến đã trở thành điểm du lịch tâm linh nổi tiếng, thu hút đông đảo khách du lịch.

T.Toàn