Độc đáo món ốc gác bếp Mỹ Xuyên
Với khát khao giữ gìn và phát huy một món ăn truyền thống, anh Lâm Quốc Trung - chủ cơ sở Ốc gác bếp Mỹ Xuyên (Sóc Trăng) đã bỏ thời gian nghiên cứu, đi khắp các vùng quê trong và ngoài tỉnh, thu thập thông tin và thành công trong việc sản xuất sản phẩm ốc gác bếp với số lượng lớn. Anh đã từng bước biến những con ốc bình dị có sẵn nơi quê nhà thành một món ăn mang lại giá trị gia tăng cao để giới thiệu đến bạn bè cả nước. Quan trọng hơn là để giữ gìn một món ăn truyền thống đã có từ lâu đời.
Thời gian qua, tôi được rất nhiều bạn bè chia sẻ, giới thiệu về một sản phẩm độc lạ, một món ăn khác biệt, vừa ngon vừa lành, là ốc gác bếp Mỹ Xuyên, đang dần xuất hiện trên bàn ăn của nhiều thực khách. Với tính tò mò, tôi đã tìm đến cơ sở Ốc gác bếp Mỹ Xuyên của anh Lâm Quốc Trung, tọa lạc tại số 68, đường An Dương Vương, thị trấn Mỹ Xuyên, huyện Mỹ Xuyên.
Tiếp tôi tại xưởng sơ chế, anh Lâm Quốc Trung thông tin: “Ngày xưa ở miệt Tham Đôn quê tôi, ốc bươu đen, ốc lác ngoài tự nhiên rất nhiều. Người dân sau khi bắt về, ốc sẽ được làm sạch và để ở nơi khô ráo gần bếp củi, để chúng dần bước vào trạng thái "ngủ đông" tự nhiên. Người dân vùng quê thường để ốc lên gác bếp, nơi có hơi ấm và khói nhẹ của bếp củi. Nhiệt độ và không gian này giúp ốc giữ được độ tươi ngon mà không cần bất kỳ chất bảo quản nào. Quá trình này có thể kéo dài vài tháng, giúp thịt ốc săn lại, ngấm đều hương vị tự nhiên. Nhờ đó, khi chế biến, ốc gác bếp cho hương vị độc đáo, vừa giòn, vừa dai, vị ngọt thanh, mang đến một hương vị đặc biệt mà ít có loại ốc nào sánh được. Đây là thành quả của sự khéo léo và kinh nghiệm, là nghệ thuật bảo quản thực phẩm dân gian mà người dân truyền lại từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Ốc gác bếp Mỹ Xuyên được đóng gói. Ảnh: HOÀNG PHÚC
Tôi đã từng thưởng thức những con ốc gác bếp được gia đình, hàng xóm ở Tham Đôn làm ra. Từng con ốc trắng phau, béo ngậy, giòn, ngọt chấm với chén cơm mẻ, làm tôi nhớ mãi hương vị ấy đến sau này. Và tôi đã ấp ủ thực hiện suốt mấy năm qua. Tôi học hỏi ở các nơi có sản xuất sản phẩm này, cũng như học hỏi qua những vị cao niên biết về món ăn, học qua internet; rồi tự mày mò nghiên cứu; đến giữa năm 2024 mới chính thức ra mắt người dùng sau nhiều lần thử nghiệm thành công. Tôi thực hiện sản phẩm ốc gác bếp vì muốn biến con ốc bình dị có sẵn nơi quê nhà thành một món ăn mang lại giá trị gia tăng cao để giới thiệu đến bạn bè cả nước; quan trọng hơn là để giữ gìn một món ăn truyền thống.
Anh Lâm Quốc Trung, chủ cơ sở Ốc gác bếp, tọa lạc tại số 68, đường An Dương Vương, thị trấn Mỹ Xuyên, huyện Mỹ Xuyên chia sẻ.
Con ốc bươu đen, ốc lác được anh Trung mua về sơ chế, sau đó cho ốc vào phòng ngủ đông, với môi trường phù hợp để đưa ốc vào giấc ngủ; ốc được phủ mền rơm, sau ít nhất 3 tháng chuyển hóa dinh dưỡng mới đóng gói thành phẩm, đựng trong giỏ tre và Ốc gác bếp Mỹ Xuyên có thể xuất xưởng. “Tuy nhiên, thị hiếu ngày nay, thực khách không thích ốc có mùi khói nên tôi đã nghiên cứu tạo ra phòng ngủ đông cho ốc chạy bằng điện chứ không dùng bếp củi nên ốc không có mùi khói, vẫn tạo ốc gác bếp đúng chuẩn”, anh Trung cho biết.
Ốc gác bếp có thể được chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn như ốc luộc lá chanh, ốc xào sả ớt hoặc ốc nướng cơm mẻ. Mỗi món ăn đều có hương vị riêng, nhưng tựu trung, ốc gác bếp mang đến vị ngọt thanh, dai giòn, đậm đà, hoặc luộc ốc với nước dừa tươi cũng rất tuyệt vời. Và nếu có chút thời gian thì dùng sữa tươi, đập thêm lòng đỏ trứng gà rồi pha với nước dừa theo tỉ lệ 1:1, ngâm đến khi ốc mở miệng và hút nước (thông thường khoảng 3 - 4 tiếng, ốc mới tỉnh và há miệng hút nước). Sau đó, đem đi hấp, nướng… sẽ trở thành món ăn nhớ mãi, khơi gợi lại hương vị của một thời. Đặc biệt, nước chấm cơm mẻ hay sả ớt là “người bạn đồng hành” không thể thiếu, tôn lên hương vị tuyệt vời của món ăn.
Anh Lê Hoàng Tâm, thị trấn Mỹ Xuyên chia sẻ: “Ốc là món ăn dân dã, phổ biến, có mặt ở khắp ba miền và được nhiều người yêu thích. Thông thường, ốc được sơ chế bằng cách đơn giản là ngâm nước vo gạo hoặc ngâm với ớt cho ốc nhả sạch nhớt, chất bẩn rồi mới chế biến thành các món như hấp, xào... Lần đầu tiên tôi được thưởng thức con ốc gác bếp, được sản xuất trên đất Mỹ Xuyên, cảm nhận đầu tiên của tôi là thịt ốc giòn, ngon, dai và sạch hơn các loại ốc truyền thống khác. Tôi thường mua ốc gác bếp Mỹ Xuyên về để chế biến món ốc gác bếp hấp sả. Cách chế biến này đơn giản, lại giữ được hương vị nguyên bản của món ăn”.
Được biết, Ốc gác bếp Mỹ Xuyên đã đến với người tiêu dùng từ giữa năm 2024 và là sản phẩm tiềm năng OCOP, đang được các ngành chức năng hỗ trợ anh Lâm Quốc Trung - chủ Cơ sở sản xuất Ốc gác bếp Mỹ Xuyên hoàn thiện các hồ sơ, thủ tục để được công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao. Mỗi ngày, Cơ sở sản xuất Ốc gác bếp Mỹ Xuyên đều tiếp đón khách hàng đến tham quan và mua ốc, các quán ăn, nhà hàng và khách hàng ngoài tỉnh cũng đã đặt hàng thường xuyên tại cơ sở với giá từ 170.000 - 200.000 đồng/kg.
Nếu bạn là người yêu thích những món ăn mang đậm nét truyền thống và hương vị của đồng quê Việt Nam, chắc hẳn bạn sẽ không thể bỏ qua “ốc gác bếp”, một món đặc sản vừa dân dã vừa độc đáo, gợi nhớ đến hình ảnh cuộc sống mộc mạc và giản dị nơi làng quê. Còn gì tuyệt vời hơn khi giữa nhịp sống bận rộn nơi thành phố, bạn lại được thưởng thức món ăn đậm chất quê, để rồi như sống lại những ký ức tuổi thơ. Đây cũng là món quà biếu ý nghĩa, thể hiện tấm lòng yêu thương và nhớ nhung dành cho người thân, bạn bè.
Nguồn Sóc Trăng: https://baosoctrang.org.vn/kinh-te/202411/doc-dao-mon-oc-gac-bep-my-xuyen-ce84640/
