Độc đáo Nghi lễ 'Tết Xíp xí' của người Thái Trắng tại Sơn La

Theo quan niệm của người Thái trắng ở Sơn La, Tết Xíp xí là ngày con cháu hướng về tổ tiên, cũng là dịp người lớn dành sự quan tâm, chăm sóc đặc biệt đến thế hệ trẻ. Cũng có nơi đồng bào còn gọi Tết Xíp xí là Tết trẻ con bởi lẽ vào ngày này, trẻ em được người lớn may cho những bộ quần áo rực rỡ sắc màu để mặc đi chơi Tết.

Lãnh đạo tỉnh Sơn La chuyển trao chứng nhận cho lãnh đạo huyện Quỳnh Nhai (Sơn La).

Vào Tết Xíp xí, người Thái trắng có mâm lễ vật thờ hồn vía để cầu xin sự may mắn cho từng cá nhân, gia đình, dòng họ trong bản; cầu xin mưa thuận, gió hòa; cầu mong thần thánh, tổ tiên phù hộ cho con trẻ được mạnh khỏe, hay ăn chóng lớn, không ốm đau bệnh tật.

Nghi lễ dâng vật cúng.

Lễ vật cúng gồm: thịt vịt, thịt gà, thịt lợn hun khói, lạp sườn, cá nướng (Pa pỉnh tộp), nộm rau cải, canh bon, canh chua, khẩu cắm (cơm nếp nhuộm 5 màu hoặc 7 màu), bánh ít, bánh chưng gù.

Tết Xíp xí thường không thể thiếu “nhứa tô pết” (thịt vịt) bởi vịt gắn bó với đồng ruộng, sông suối, cúng thịt vịt là muốn con vịt ăn hết sâu bọ hại lúa, con vịt mang điều không may mắn, điềm xấu trôi theo dòng nước.

Sau khi cúng, các thành viên trong gia đình sẽ cùng ngồi quây quần bên mâm cỗ; con cháu chúc người già sống lâu trăm tuổi, người lớn cầu mong lớp trẻ yên vui, khỏe mạnh.

Người dân dâng lễ tạ Đền Nàng Han, huyện Quỳnh Nhai (Sơn La)

Trong bữa ăn, các thành viên sẽ trò chuyện vui vẻ, chúc nhau những lời chúc tốt đẹp nhất, vui chơi ca hát “khắp chúc muôn” (hát chúc mừng), “khắp khoắm son cún” (hát dạy làm người), “khắp long te” (hát bè trên sông), “khắp báo sao” (hát trao duyên), hát lúc ăn uống, lúc thăm nhau. Ngày hôm đó, con trẻ sẽ được đi vui chơi với nhau thỏa thích.

Tiết mục hòa tấu đàn tính tại chương trình nghệ thuật nhân dịp “Tết Xíp Xí”

Trong 2 ngày 16 và 17/8/2024, tại huyện Phù Yên và Quỳnh Nhai (Sơn La) đã tổ chức Lễ đón nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tập quán xã hội và tín ngưỡng nghi lễ Tết Xíp xí của người Thái trắng.

Cao Thiên