Độc lạ luật 'trả lương' ông bà trông cháu

Kể từ đầu tháng 7 Thụy Điển đưa vào thực thi một luật mới ban hành mà theo đó ông bà được "trả lương" khi trông cháu giúp con cái.

Có thể hình dung luật như sau: Cha mẹ có bé sơ sinh ở Thụy Điển được nghỉ phép có lương để chăm sóc con.

Song Cơ quan Bảo hiểm Xã hội của Thụy Điển cho phép các cặp vợ chồng có thể chuyển tối đa 45 ngày nghỉ phép có lương của họ sang những người khác chăm sóc con họ và ông bà cũng nằm trong diện này.

Với cha hoặc mẹ đơn thân thì số ngày phép có lương được quyền chuyển cho người chăm sóc bé sơ sinh của họ - kể cả ông bà - là 90 ngày.

Thực tế tại Thụy Điển, “những người chăm sóc khác” thường là ông bà của bé sơ sinh.

Thoạt nhìn, chính sách này nghe có vẻ khá vô lý khi ông bà được trả tiền cho việc trông cháu – một trong những trách nhiệm và niềm vui chính của họ. Tuy nhiên, theo hãng tin Bloomberg, nếu xem xét kỹ chính sách của Thụy Điển, mọi người có thể thấy rằng nó tuân thủ khá tốt một số nguyên tắc kinh tế cơ bản và mang lại lợi ích cho tất cả các bên liên quan.

Ở Thụy Điển, ông bà có thể được nhận trợ cấp của chính phủ để trông cháu bé sơ sinh. Ảnh: ISTOCK

Cả nhà điều vui

Việc cho phép cha mẹ có con sơ sinh nghỉ phép có lương để chăm sóc con được xem là một chính sách có giá trị lâu dài và phản ánh chính sách phúc lợi của Thụy Điển.

Tuy nhiên, không phải ai cũng sẵn sàng ở nhà và nhận mức phúc lợi này. Theo Bloomberg, đối với những bác sĩ, luật sư người Thụy Điển có nhiều mong muốn thăng tiến trong sự nghiệp, nhiều người trong số họ nhận ra rằng không phải lúc nào họ cũng có đủ thời gian và sự kiên nhẫn cần thiết để ở nhà chăm sóc các bé sơ sinh. Trong trường hợp đó, những người này thường muốn quay lại làm việc sau khi sinh con.

Theo luật trước đây, những người này không thể vừa làm việc, nhận mức lương bình thường mà vẫn nhận được đầy đủ chi phí quyền lợi chăm sóc con cái. Do đó, nhiều người sẽ chọn ở nhà và nhận tiền trợ cấp, dù rất muốn đi làm.

Tuy nhiên, kể từ tháng 7, mọi chuyện đã khác.

Nếu ông bà có thể được trả tiền để chăm sóc các cháu, cả đại gia đình không bị mất tiền khi cha mẹ quay trở lại làm việc. Ngoài ra, số tiền đó được chuyển cho ông bà nên cha mẹ cũng cảm thấy hài lòng.

Nhiều ý kiến trái chiều

Những người ủng hộ chính sách này cho rằng nó có thể giúp nhiều người quay trở lại làm việc và cũng khiến ông bà hạnh phúc hơn. Các bé sơ sinh cũng có thể được hưởng lợi vì được chăm sóc kỹ hơn.

Theo Bloomberg, chính sách này có thể có lợi cho những cha hoặc mẹ đơn thân vì họ gặp nhiều khó khăn khi một mình chăm sóc con cái. Ngoài ra, với những cha hoặc mẹ đơn thân, việc nghỉ làm trong thời gian dài ảnh hưởng rất lớn tới họ vì có thể họ là trụ cột duy nhất trong gia đình.

Dù vậy, chính sách này vấp phải một số chỉ trích. Một số người cho rằng chính sách này thực chất là nhà nước trả trước cho các cha mẹ một số tiền, sau đó để họ đi làm và đóng thuế lại cho nhà nước.

Một thực tế kéo theo là nếu cha mẹ quay trở lại làm việc và hưởng thu nhập cao thì doanh thu thuế của chính phủ sẽ tăng lên. Doanh thu thuế tăng sẽ giúp chính phủ có thêm tiền thanh toán cho chính sách phúc lợi.

Một số người khác lập luận rằng chính sách này biến các mối quan hệ gia đình thành hàng hóa.

KHOA ĐIỀM