Đổi mới, nâng cao hiệu quả doanh nghiệp Nhà nước

Thực hiện Nghị quyết số 12-NQ/TW ngày 3-6-2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) về tiếp tục cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp Nhà nước, Tỉnh ủy đã ban hành Chương trình hành động số 17-CT/TU ngày 1-8-2017; UBND tỉnh ban hành Kế hoạch 87-KH/UBND ngày 31-8-2017. Theo đó, tỉnh đề ra mục tiêu: Tiếp tục cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp Nhà nước nhằm huy động, phân bố và sử dụng hiệu quả các nguồn lực xã hội, bảo toàn và phát triển vốn Nhà nước tại doanh nghiệp để doanh nghiệp Nhà nước giữ vững vị trí then chốt và là một lực lượng vật chất quan trọng của kinh tế Nhà nước, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế và thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội.

Công ty Cổ phần Công trình đô thị Nam Định đang thực hiện thoái phần vốn Nhà nước đạt trên 14% (tương đương với 2 tỷ 715 triệu đồng. (Trong ảnh: Công nhân Công ty chăm sóc cây xanh đô thị).

Đồng chí Trần Anh Dũng, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư cho biết: Thực hiện các văn bản chỉ đạo của Trung ương, Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã tập trung chỉ đạo việc sắp xếp, điều chỉnh cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước thuộc tỉnh. Đã cơ bản thực hiện cổ phần hóa những doanh nghiệp mà Nhà nước không cần giữ 100% vốn; giao khoán, bán kinh doanh các doanh nghiệp quy mô nhỏ, không cổ phần hóa được và Nhà nước không cần nắm giữ; thực hiện chế độ công ty trách nhiệm hữu hạn đối với doanh nghiệp Nhà nước giữ 100% vốn. Cụ thể, từ năm 2016-2018, đã hoàn thành cổ phần hóa 3 công ty (hiện nay đang triển khai thoái vốn tại 2 công ty) theo Quyết định 1232/QĐ-TTg ngày 17-8-2017 của Thủ tướng Chính phủ: Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Công trình đô thị Nam Định (năm 2016); Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Môi trường Nam Định (năm 2016); Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Kinh doanh nước sạch Nam Định (năm 2017). Sau khi được cơ cấu, sắp xếp lại, tính chủ động trong hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp được nâng cao. Các doanh nghiệp cơ cấu lại quản trị doanh nghiệp, ban hành các quy chế hoạt động và định mức kinh tế kỹ thuật; tái cơ cấu, sắp xếp lại các phòng ban; xây dựng và thực hiện các quy chế làm việc như: quy chế về quản trị, quy chế điều hành sản xuất, kinh doanh... Về lĩnh vực tài chính, các doanh nghiệp được sắp xếp, cơ cấu lại chuyển đổi sang mô hình công ty cổ phần trên địa bàn tỉnh đều là doanh nghiệp hoạt động dịch vụ công ích; bộ máy, người lao động được sắp xếp hợp lý, phù hợp với trình độ, năng lực của người lao động và đặc thù của doanh nghiệp. Sau cổ phần hóa, trước yêu cầu đòi hỏi ngày càng cao của thị trường, môi trường kinh doanh, các doanh nghiệp coi trọng công tác ứng dụng khoa học, kỹ thuật cao trong quản trị và sản xuất, phát triển khách hàng. Từ ngày 1-1-2018, Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Kinh doanh nước sạch Nam Định thực hiện chuyển đổi thành Công ty Cổ phần Cấp nước Nam Định; tổng vốn điều lệ của Công ty là 343 tỷ 117 triệu đồng (vốn Nhà nước nắm giữ 49,5%). Quá trình cổ phần hóa, Công ty đã thực hiện đúng các trình tự: Định giá tài sản, phê duyệt phương án cổ phần, công khai thông tin, phát hành cổ phiếu lần đầu… theo quy định của pháp luật, đảm bảo quyền lợi Nhà nước khi thực hiện cổ phần hóa. Đồng thời tuân thủ quy định của pháp luật về quản lý vốn, tài sản Nhà nước, không để thất thoát vốn tài sản. Thực hiện chuyển đổi mô hình hoạt động sản xuất, kinh doanh theo cơ chế quản lý mới, dưới sự lãnh đạo của Đảng ủy, Ban giám đốc, Công ty đã thực hiện tốt nhiệm vụ được giao, bảo toàn và phát triển vốn sản xuất, kinh doanh, nâng cao thu nhập cho người lao động. Công ty thực hiện nghiêm quy trình đảm bảo cấp nước theo tiêu chí “An toàn - Chất lượng - Hiệu quả”. Chất lượng thương phẩm nước sạch của Công ty được kiểm tra, theo dõi đảm bảo chất lượng trên mạng lưới đường ống đạt tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước ăn theo quy định hiện hành; tạo sự tin tưởng đối với người tiêu dùng và khách hàng. Trong công tác kiểm tra, quản lý chống thất thoát, thất thu nước sạch, Công ty phát hiện kịp thời và khắc phục các sự cố vỡ ống, giảm thiểu lượng nước thất thoát với tổng số trên 490 mối chảy đường trục lớn và trên 2.000 mối chảy nhỏ từ các cụm đồng hồ gia đình. Năm 2018, số lượng sử dụng nước sạch của Công ty là 132.150 khách hàng, tăng 3,8% so với năm 2017. Doanh thu tiền nước đạt trên 200 tỷ đồng, vượt 104,9% so với năm 2017; nộp ngân sách 23,7 tỷ đồng, vượt 153,9% so với năm 2017. Đồng chí Trần Đăng Quý, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Cấp nước Nam Định cho biết: Năm 2019, Công ty tiếp tục nâng cao chất lượng dịch vụ cấp nước; thực hiện có hiệu quả công tác chống thất thoát, thất thu nước sạch, tiết kiệm năng lượng, vật tư hóa chất. Chủ động nối mạng, phát triển khách hàng, cải tạo và nâng công suất các nhà máy, đáp ứng nhu cầu dùng nước của nhân dân, nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh.

Bên cạnh kết quả đạt được, công tác cơ cấu lại, đổi mới doanh nghiệp Nhà nước trên địa bàn tỉnh vẫn gặp nhiều khó khăn, thách thức. Tiến độ thực hiện cổ phần doanh nghiệp Nhà nước còn chậm so với kế hoạch đề ra. Các doanh nghiệp thực hiện cổ phần hóa đều là đơn vị hoạt động sự nghiệp, tài sản nhiều loại, có giá trị lớn, một số đã xuống cấp, chưa khấu hao được nhiều nên khó đưa vào tính giá trị của doanh nghiệp. Công ty Môi trường Nam Định thực hiện cổ phần từ năm 2016 với vốn điều lệ hơn 21 tỷ 944 triệu đồng (Nhà nước nắm giữ 66,04% vốn điều lệ). Thực hiện thoái vốn theo Quyết định 1232/QĐ-TTg ngày 17-8-2017 của Thủ tướng Chính phủ, Công ty thực hiện thoái vốn đạt tỷ lệ 15,04% (tương đương với 3 tỷ 300 triệu đồng). Đồng chí Triệu Đức Kiểm, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cho biết: Hiện nay, nguyên nhân thoái vốn chưa đạt tiến độ là do vướng mắc tại 2 khu đất số 18 Tức Mạc, phường Lộc Vượng do chưa được UBND tỉnh ký điều chỉnh và khu đất 1B Thành Chung, phường Cửa Bắc do tham vấn cộng đồng cư dân phường chưa nhất trí với mục đích sử dụng điều chỉnh sang đất thương mại. Theo đồng chí Triệu Đức Kiểm, trong thực hiện thoái vốn, Công ty còn gặp nhiều khó khăn về cơ chế, chính sách; chưa có quy định cụ thể việc hạch toán đối với tài sản hoạt động sự nghiệp công ích do công ty cổ phần đầu tư tài sản. Việc xác định giá trị được tạo bởi quyền sử dụng đất thuê vào giá trị doanh nghiệp theo quy định tại điểm 1, khoản 12, điều 1, Nghị định 32/2018/NĐ-CP ngày 8-3-2018; tuy nhiên, Bộ Tài chính mới ban hành Thông tư 59 có hiệu lực từ 1-9-2018, ảnh hưởng đến tiến độ hoàn thiện hồ sơ xác định giá trị doanh nghiệp và giá khởi điểm.

Trong Chương trình hành động số 17-CT/TU ngày 1-8-2017; Kế hoạch 87-KH/UBND ngày 31-8-2017 của UBND tỉnh, mục đích của việc tiếp tục thực hiện cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp Nhà nước theo Kế hoạch 87-KH/UBND ngày 31-8-2017 của UBND tỉnh, năm 2019 và những năm tiếp theo cần nâng cao hiệu lực quản lý, điều hành của các cấp chính quyền, sự phối hợp chặt chẽ giữa các sở, ban, ngành trong thực hiện nhiệm vụ cơ cấu lại và hỗ trợ việc đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp Nhà nước thuộc tỉnh. Đến năm 2020, duy trì doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước đối với Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Xổ số kiến thiết Nam Định và 7 công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Khai thác công trình thủy lợi. Thực hiện thoái vốn đối với Công ty Cổ phần Môi trường Nam Định và Công ty Cổ phần Công trình đô thị Nam Định. Cổ phần hóa Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Nông nghiệp Rạng Đông, Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Bạch Long theo Nghị định 118 ngày 17-12-2014 của Chính phủ. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước đối với doanh nghiệp Nhà nước; rà soát, cụ thể hóa các quy định, cơ chế, chính sách đối với doanh nghiệp Nhà nước về vốn, tài sản Nhà nước. Nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, giám sát của cơ quan quản lý Nhà nước; phòng ngừa, phát hiện và xử lý nghiêm những hành vi vi phạm, tiêu cực, tham nhũng, lãng phí./.

Bài và ảnh: Việt Thắng