Đổi mới phương pháp biểu diễn dân ca ba miền: Từ nghiên cứu đến sân khấu

Đề tài “Nâng cao chất lượng phương pháp biểu diễn một số ca khúc mang âm hưởng dân ca ba miền tại Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội” là một hướng đi mới, có ý nghĩa thiết thực trong việc nâng cao hiệu quả giảng dạy và đào tạo nghệ sĩ thanh nhạc trong bối cảnh hiện nay. Bên cạnh đó, đề tài cũng đóng góp tích cực vào việc bảo tồn và phát triển âm nhạc dân gian trong môi trường học thuật quân đội hiện đại.

Thượng tá, Thạc sĩ, NSƯT Nguyễn Thị Hương Giang biểu diễn ca khúc dân ca.

Báo cáo tại Hội nghị, Thượng tá, Thạc sĩ, NSƯT Nguyễn Thị Hương Giang chủ nhiệm đề tài cho biết, đề tài đã tập trung đánh giá thực trạng giảng dạy và biểu diễn ca khúc mang âm hưởng dân ca ba miền tại Khoa Thanh nhạc, Trường Đại học Văn hóa nghệ thuật (VHNT) Quân đội trong những năm qua, đã tổ chức thực hành biểu diễn một số ca khúc mang âm hưởng dân ca tiêu biểu ba miền. Trên cơ sở đó, đã tiến hành, phân tích đánh giá và đề xuất nhiều giải pháp, kết luận và kiến nghị phù hợp. Trong đó, nhấn mạnh những giải pháp thiết thực tập trung cải thiện các nhân tố tác động đến chất lượng biểu diễn ca khúc mang âm hưởng dân ca.

Theo đó, đề tài có kết cấu hai chương. Chương 1, tập trung xây dựng hệ thống lý luận nền tảng và định hướng phương pháp biểu diễn ca khúc mang âm hưởng dân ca một cách khoa học, toàn diện. Nhóm tác giả định nghĩa rõ các khái niệm "ca khúc", "dân ca" và "ca khúc mang âm hưởng dân ca", tạo cơ sở chung cho nghiên cứu và thực hành. Đồng thời, phân tích sự đa dạng của dân ca ba miền giúp nhận diện sâu sắc bản sắc văn hóa vùng miền. Trình bày tiến trình hình thành, phát triển của ca khúc mang âm hưởng dân ca, khẳng định vai trò quan trọng của dân ca trong đời sống tinh thần dân tộc, đồng thời kêu gọi bảo tồn và phát huy di sản văn hóa...

Chương 2, tập trung tiếp cận một cách toàn diện và hệ thống vấn đề nâng cao chất lượng phương pháp biểu diễn ca khúc mang âm hưởng dân ca tại Trường Đại học VHNT Quân đội. Mở đầu là phần đánh giá thực trạng biểu diễn dân ca của HV-SV, chỉ ra những ưu điểm và tồn tại trong quá trình giảng dạy và thực hành biểu diễn. Trên cơ sở đó, tác giả đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng phương pháp biểu diễn ca khúc mang âm hưởng dân ca ba miền tại Trường Đại học VHNT Quân đội.

Tặng hoa chúc mừng nhóm nghiên cứu đề tài được đánh giá, xếp loại Xuất sắc.

“Xuất phát từ việc định vị rõ ràng vấn đề nghiên cứu, phương pháp biểu diễn ca khúc mang âm hưởng dân ca là tập hợp những kỹ thuật, kỹ năng và cách thức mà người nghệ sĩ sử dụng để truyền tải nội dung, cảm xúc và ý nghĩa của ca khúc đến khán giả một cách hiệu quả và lôi cuốn nhất, nhóm tác giả đã đề xuất 4 nhóm giải pháp để nâng cao chất lượng biểu diễn ca khúc mang âm hưởng dân ca ba miền tại Trường Đại học VHNT Quân đội: Xây dựng chương trình đào tạo đa dạng; Đề xuất phương pháp biểu diễn mới; Tăng cường các hoạt động giao lưu kết nối; Sử dụng công nghệ trong biểu diễn…”, Thượng tá, Thạc sĩ, NSƯT Nguyễn Thị Hương Giang chia sẻ.

Điểm nhấn của buổi nghiệm thu là chương trình nghệ thuật thực hành biểu diễn minh họa gồm 10 ca khúc mang âm hưởng dân ca tiêu biểu ba miền như: Dáng đứng Bến Tre (Nguyễn Văn Tý), Giận mà thương (Trần Hoàn), Về Quê (Phó Đức Phương), Gọi Trăng (Hồ Trọng Tuấn)… Các tiết mục biểu diễn được thể hiện qua hình thức hát Beat kết hợp với vũ đạo, cùng với các điều kiện kỹ thuật hỗ trợ được chuẩn bị công phu như: Hòa âm, phối khí, trang phục, âm thanh, ánh sáng, đạo cụ, phối cảnh sân khấu.

Đây không chỉ là phân minh chứng thuyết phục cho tính ứng dụng của đề tài, mà còn là cơ hội để truyền tải những giá trị cốt lõi nội dung đề tài mong muốn đạt được thông qua việc nâng cao chất lượng giảng dạy và biểu diễn ca khúc mang âm hưởng dân ca ba miền sẽ góp phần lan tỏa âm nhạc truyền thống trong cộng đồng.

Tại Hội nghị, các thành viên Hội đồng nghiệm thu, với sự chủ trì của Đại tá, TS, NSND Nguyễn Xuân Bắc, Phó hiệu trưởng Nhà trường đã đánh giá cao tinh thần nghiên cứu khoa học và thực hành biểu diễn nghiêm túc, chất lượng khoa học cũng như tính ứng dụng thực tiễn của Đề tài. Trong đó đã xác định rõ những nhiệm vụ, giải pháp để nâng cao chất lượng biểu diễn ca khúc mang âm hưởng dân ca ba miền. Đó là tập trung cải thiện việc hiểu rõ và vận dụng đúng bản sắc văn hóa của từng vùng miền, khả năng cảm thụ âm nhạc và kỹ thuật biểu diễn để đảm bảo sự hài hòa giữa yếu tố truyền thống và hiện đại.

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế và sự phát triển mạnh mẽ của các loại hình nghệ thuật đương đại, việc nâng cao chất lượng phương pháp biểu diễn ca khúc mang âm hưởng dân ca ba miền tại Trường Đại học VHNT Quân đội không chỉ là nhiệm vụ trọng tâm mà còn là yêu cầu cấp thiết, góp phần gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.

XL/Báo Tin tức và Dân tộc