Đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp trong giáo dục đại học: Phải gắn với cuộc sống, tạo giá trị cho cộng đồng

Đổi mới sáng tạo dưới góc nhìn chuyên gia quốc tế

Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Quốc gia (NIC) trực thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư vừa phối hợp với Mạng lưới Đổi mới Sáng tạo và Khởi nghiệp Đại học Cao đẳng Việt Nam (VNEI) đồng tổ chức Hội thảo với chủ đề "Đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp trong Giáo dục đại học Việt Nam: Năng động và Hợp tác".

Đây là một trong những sự kiện chính của chuỗi hoạt động kỷ niệm 05 năm thành lập NIC và Ngày hội Đổi mới Sáng tạo Việt Nam 2024.

Ông Hub Langstaff, Giám đốc Việt Nam của Chương trình SwissEP, Thụy Sỹ chia sẻ về các phương thức kết nối, hợp tác giữa khu vực đại học và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.

Ông Hub Langstaff, Giám đốc Việt Nam của Chương trình SwissEP, Thụy Sỹ trình bày về các phương thức kết nối, hợp tác giữa khu vực đại học và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.

Ông cho biết chương trình hỗ trợ của Thụy Sỹ về xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp triển khai ở 7 nước đang phát triển trong đó có Việt Nam. Đồng thời ông nhấn mạnh tới tiềm năng to lớn của đổi mới sáng tạo ở Việt Nam hiện nay. Cũng như nêu một số khuyến nghị cần triển khai khắc phục để hệ sinh thái đổi mới sáng tạo thực sự phát huy hiệu quả.

Đồng quan điểm này, TS. Sarah Mamiese, Giám đốc AFD Campus, cơ quan phát triển Pháp đánh giá cao tới các hoạt động đổi mới sáng tạo của Việt Nam trong thời gian gần đây, nhất là với việc hình thành phát triển NIC như một biểu tượng thành công của đổi mới sáng tạo hướng tới tương lai cùng với tinh thần nhiệt huyết đam mê của Việt Nam.

Trong phần tham luận của mình, TS. Sarah cũng chia sẻ về đổi mới và mô hình hiện nay liên quan tới đổi mới sáng tạo mà chúng ta đang theo đuổi. Bà nhấn mạnh, đổi mới là yếu tố quyết định trong bối cảnh cả thế giới đang tìm kiếm giải pháp để phát triển hiệu quả bền vững, phát triển kinh tế mà không gia tăng tác động đến môi trường.

TS Sarah Mamiese, Giám đốc AFD Campus, cơ quan phát triển Pháp đánh giá cao tới các hoạt động đổi mới sáng tạo của Việt Nam trong thời gian gần đây

Theo bà hiện nay, các định hướng kinh tế tuần hoàn có thể cho phép dung hòa phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường và nhân loại….do đó, việc tiến hành hoạt động nghiên cứu thực tế theo hướng tiếp cận đổi mới để tìm ra các giải pháp thực sự hiệu quả, tránh bẫy đổi mới và làm chủ đổi mới vì một tương lai tốt đẹp là hết sức cần thiết.

Cũng tại Hội thảo, TS Nguyễn Trung Dũng, Chủ tịch VNEI, Tổng giám đốc BK Holdings, Đại học Bách Khoa Hà Nội đề xuất, có thể đưa các lãnh đạo của các trường đại học của Việt Nam đi tham quan, khảo sát thực tế các mô hình đổi mới sáng tạo của các trường đại học trên thế giới để thấy được tính thiết thực cũng như hiệu quả của đổi mới sáng tạo trong đại học, gắn bó thiết thân với mục tiêu phát triến kinh tế - xã hội quốc gia.

Tránh đổi mới sáng tạo chỉ trên ý tưởng

Dưới những câu hỏi và sự dẫn dắt của ông Phạm Tuấn Hiệp, Giám đốc BK Fund, BK Holdings, 6 diễn giả gồm: TS Trần Nam Tú, Phụ trách Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường, Bộ Giáo dục và Đào tạo; PGS.TS Bùi Quang Hưng, Phó Giám đốc ĐH Kinh tế TP Hồ Chí Minh; PGS.TS Lê Anh Phương, Giám đốc ĐH Huế; ông Hoàng Nam Tiến, Phó Chủ tịch Trường ĐH FPT; PGS.TS Nguyễn Phú Khánh, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Phenika; PGS.TS Trương Ngọc Kiểm, Giám đốc Trung tâm chuyển giao tri thức và hỗ trợ khởi nghiệp, ĐH Quốc gia Hà Nội đã có những thảo luận, đánh giá và đưa ra những góc nhìn của mình về đổi mới sáng tạo nói chung và trong các trường đại học nói riêng.

Các chuyên gia giáo dục đến từ 6 cơ sở đã có cuộc thảo luận sôi nổi về chủ đề đổi mới sáng tạo trong trường đại học

Ông Hoàng Nam Tiến, Phó chủ tịch Trường ĐH FPT thắng thắn chỉ ra “tránh đổi mới sáng tạo chỉ trên ý tưởng, mang giá trị “vị nghệ thuật”, có nghĩa là chỉ phục vụ cho các cuộc thi để rồi bỏ ngỏ để đó. Thay vào đó, đổi mới sáng tạo phải mang lại giá trị cho cuộc sống, tạo ra giá trị cho cộng đồng.

Các hoạt động cụ thể theo ông là kết nối ươm tạo và hỗ trợ, có đầu vào đầu ra theo chuỗi để thực hành hiệu quả, từ nhà trường bước thẳng vào doanh nghiệp, thương mại hóa sản phẩm ngay từ trường đại học với mạng lưới tạo hệ sinh thái đổi mới sáng tạo gắn bó chặt chẽ với học sinh, sinh viên.

Theo PGS.TS Nguyễn Phú Khánh, đổi mới sáng tạo là làm những điều mới mẻ. Ông cho hay Trường ĐH Phenika là một đơn vị còn khá mới, tuy nhiên trường đã nắm bắt nhanh công cuộc đổi mới sáng tạo, có những quyết sách riêng và đạt được những chuyển biến nhất định.

Đối với ĐH Quốc gia Hà Nội - một đơn vị lớn, có tiền đề vững chắc, PGS.TS Trương Ngọc Kiểm cho biết, nhà trường xác định phải là đơn vị “dẫn dắt” và “tiên phong” trong đổi mới sáng tạo.

Ban tổ chức cũng công bố 15 thành viên mới của VNEI nâng tổng số thành viên mạng lưới lên là 71

Dưới góc nhìn của nhà quản lý, về mặt chính sách, TS. Trần Nam Tú, Phụ trách Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường, Bộ Giáo dục và Đào tạo đồng tình với các ý kiến trao đổi, chia sẻ tại Hội thảo đồng thời cho rằng, trong hệ thống giáo dục đại học hiện nay, cần nghiên cứu thống kê có bao nhiêu cơ sở có điều kiện triển khai đổi mới sáng tạo trong giáo dục và có những cơ sở nào có điều kiện mà không triển khai đổi mới sáng tạo, bởi thực tế cho thấy hoạt động này phụ thuộc lãnh đạo, tập thể lãnh đạo cùng môi trường của cả hệ thống.

TS. Trần Nam Tú cho biết, tới đây, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ ban hành 2 Đề án về “Đào tạo nguồn nhân lực phục vụ phát triển công nghệ cao giai đoạn 2025-2035 và định hướng tới năm 2045” và “Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu của Cách mạng công nghiệp 4.0”.

Hai đề án này đều hướng tới việc chuẩn bị dồi dào nguồn nhân lực công nghệ cao, nhất là đội ngũ đông đảo chuyên gia về trí tuệ nhân tạo và vi mạch bán dẫn, đưa nguồn nhân lực này trở thành lợi thế cạnh tranh của Việt Nam trong thu hút đầu tư từ các tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới, góp phần chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế và phát triển bền vững đất nước dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh.

Trong khuôn khổ Hội thảo, Ban tổ chức cũng đã công bố 15 thành viên mới của VNEI nâng tổng số thành viên mạng lưới lên là 71. Đồng thời, Ban tổ chức cũng công bố sáng kiến VINC FORUM - một giải pháp nhằm tăng cường mạng lưới giao lưu trao đổi về đổi mới sáng tạo giữa các trường đại học trong và ngoài nước cùng các Tập đoàn, doanh nghiệp, các nhà quản lý chính sách...

Hưng Anh