Đổi mới tuyển sinh đại học: Chờ trung tâm khảo thí

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Hoàng Minh Sơn. (Ảnh: Bộ GD-ĐT)

Bài 3: Thứ trưởng Bộ GD-ĐT: Trung tâm khảo thí độc lập sẽ tự hình thành

Trước nhiều ý kiến liên quan đến tuyển sinh và xu hướng thành lập trung tâm khảo thí độc lập, phóng viên Báo Điện tử VietnamPlus đã có trao đổi với Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Hoàng Minh Sơn về vấn đề này.

Sẽ không có quá nhiều kỳ thi

- Thưa Thứ trưởng, hiện có nhiều cơ sở giáo dục đại học tổ chức tuyển sinh riêng. Nhiều ý kiến lo ngại điều này sẽ gây áp lực cho thí sinh. Quan điểm của ông như thế nào?

Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn: Trước hết, tôi muốn đứng từ góc nhìn thí sinh. Việc các trường tổ chức thêm nhiều kỳ thi sẽ có thêm cơ hội cho các em. Nếu các em muốn có thêm cơ hội thì dự thi. Nhưng thực tế, các em không cần dự nhiều kỳ thi vì đại đa số các trường vẫn sử dụng kết quả kỳ tốt nghiệp trung học phổ thông để xét tuyển.

Những em muốn thi vào những trường, ngành có tính cạnh tranh cao mới lựa chọn thêm các kỳ thi riêng. Hiện có nhiều kỳ thi nhưng có những kỳ thi mang tính đặc thù theo lĩnh vực khác nhau. Chẳng hạn, kỳ thi của khối trường công an là một phạm vi riêng dành cho các trường trong khối này, hay kỳ thi của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội và Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh cho nhóm trường sư phạm, kỳ thi của Đại học Bách khoa Hà Nội thiên về tự nhiên và kỹ thuật.

Các kỳ thi có tính sử dụng chung và phổ quát nhiều hơn là kỳ thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh. Chúng tôi cũng rất vui khi hai đại học quốc gia đã sử dụng kết quả chung của nhau và ở hai miền, thí sinh không phải thi hai lần.

Thực ra, các em không cần phải lựa chọn nhiều mà chỉ cần lựa chọn một kỳ thi riêng để xét vào trường có sử dụng kết quả kỳ thi đó. Dựa trên kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông cộng với kỳ thi của một trường chúng tôi nghĩ là đủ. Các em thi nhiều hơn chưa chắc đã thêm nhiều cơ hội.

Theo Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn, thí sinh không nên tham gia quá nhiều kỳ thi. (Ảnh minh họa: TTXVN)

Nhìn từ góc độ các trường tổ chức các kỳ thi này, trường tổ chức thi do yêu cầu riêng cho một số ngành có tính cạnh tranh cao và cần có thang thước đánh giá có độ tin cậy cao hơn, phù hợp với yêu cầu của trường mình. Nhưng chắc chắn các trường sẽ thấy, nếu các trường tổ chức một kỳ thi mà kết quả đó không được nhiều trường sử dụng thì sẽ không hiệu quả và thí sinh cũng sẽ không dự thi nhiều.

Chúng tôi tin rẳng trong một vài năm tới chúng ta sẽ không có quá nhiều kỳ thi. Xu hướng mở rộng nhiều kỳ thi sẽ không xảy ra vì các trường sẽ đều phải tính đến hiệu quả. Đó là hiệu quả tổ chức thi, hiệu quả mang lại qua công tác xét tuyển. Sẽ chỉ một phần nhỏ các trường tổ chức.

Định hướng của bộ từ lâu đã mong các trưởng ngồi lại với nhau để thống nhất chỉ dừng lại ở một, hai kỳ thi, có thể có những đặc thù khác nhau, để tạo điều kiện cho các trường dùng chung và thí sinh có thể sử dụng kết quả đó xét tuyển cho nhiều trường.

- Có ý kiến cho rằng việc các trường tổ chức các kỳ thi riêng với điểm tổ chức thi hạn chế sẽ làm giảm cơ hội của thí sinh và ở góc độ nào đó vi phạm nguyên tắc công bằng trong cơ hội tiếp cận như Quy chế về tuyển sinh vào các trường đại học, trường cao đẳng sư phạm mầm non của bộ đã quy định. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?

Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn: Khi xây dựng quy chế, chúng tôi đã tính rất kỹ điều này và đưa ra điều khoản về sự công bằng khi tiếp cận kỳ thi để điều chỉnh.

Các trường có điểm tổ chức thi hạn chế nhưng hiện nay, các trường không chỉ lấy kết quả kỳ thi riêng để xét tuyển mà vẫn dựa trên kết quả kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông. Thí sinh theo đó cũng không mất cơ hội vì các em vẫn còn kỳ thi tốt nghiệp. Nếu trường nào chỉ xét tuyển dựa trên đúng một kỳ thi mà địa bàn tổ chức kỳ thi hạn chế, dẫn đến hạn chế khả năng tiếp cận của thí sinh thì bộ sẽ có ý kiến.

Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn kiểm tra công tác tổ chức thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2022. (Ảnh: Cao Thành Đạt/TTXVN)

Trung tâm khảo thí độc lập

- Thưa Thứ trưởng, trong các hội nghị giáo dục đại học gần đây, bộ có nhắc đến xu hướng thành lập trung tâm khảo thí độc lập. Ông có thể chia sẻ thêm về vấn đề này?

Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn: Việc hình thành các trung tâm khảo thí độc lập là một định hướng đúng đắn, tuy nhiên Bộ sẽ không đứng ra thành lập. Các công ty tư nhân cũng khó có thể đứng ra thành lập trung tâm khảo thí độc lập ngay trong thời gian tới vì đơn giản là sẽ khó có trường đại học nào sẵn sàng sử dụng kết quả thi, và khi không trường nào sử dụng thì không có thí sinh nào dự thi.

Xu hướng là đến một lúc nào đó, các trường đại học tổ chức các kỳ thi được nhiều trường, nhiều thí sinh sử dụng, ví dụ như hai đại học quốc gia, sẽ thành lập các trung tâm độc lập với các cơ sở giáo dục đại học. Có thể trung tâm đó được thành lập bởi nhiều trường, hay một hiệp hội, một câu lạc bộ, một nhóm trường nào đó là bình thường.

Đó là định hướng đúng đắn vì kỳ thi muốn tồn tại, phát triển, trước hết phải được các trường sử dụng. Như vậy nó phải có uy tín, có chất lượng. Và khi đó, các trung tâm này, để mang tính độc lập khách quan, sẽ phải tách ra thành các trung tâm độc lập.

- Thứ trưởng có thể cho biết Bộ có sự chuẩn bị về xây dựng hành lang pháp lý như thế nào cũng như có cơ chế, chính sách gì để thúc đẩy sự hình thành các trung tâm này, thưa Thứ trưởng?

Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn: Bộ đã có những quy định về tổ chức các kỳ thi riêng, kỳ thi độc lập trong Quy chế tuyển sinh. Sắp tới, hệ thống phần mềm hỗ trợ tuyển sinh chung sẽ được nâng cấp, để các trường, nhóm trường tổ chức thi có thể đưa kết quả lên cơ sở dữ liệu chung, qua đó tạo điều kiện thuận lợi cho thí sinh cũng như các trường trong công tác tổ chức đăng ký nguyện vọng và xét tuyển, tương tự như với dữ liệu kết quả học tập từ học bạ trung học phổ thông.

Trong các lần sửa đổi, bổ sung quy chế tuyển sinh sau này, bộ sẽ lưu ý để có những quy định cụ thể hơn cho việc thúc đẩy và quản lý hoạt động của các trung tâm khảo thí độc lập.

- Xin trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!./.

Phạm Mai (Vietnam+)