Đờn ca tài tử vẫn tràn đầy sức sống

Ngày 5-12-2013, nghệ thuật đờn ca tài tử (ĐCTT) Nam bộ được UNESCO ghi danh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Trong 10 năm qua, bộ môn nghệ thuật này tiếp tục có sức ảnh hưởng lớn trong phạm vi 21 tỉnh, thành phía Nam. Trong đó, TP.Hồ Chí Minh, Bạc Liêu, Tiền Giang và Bình Dương là những tỉnh, thành có nhiều người tham gia bộ môn ĐCTT nhất.

Các văn nghệ sĩ Hội Văn học - Nghệ thuật Bình Dương biểu diễn tiết mục “Long ngâm” tại Lễ giỗ tổ và kỷ niệm Ngày Sân khấu Việt Nam (12-8 âm lịch)

Ngày càng tỏa sáng

Bình Dương tuy không phải là cái nôi của nghệ thuật ĐCTT - cải lương Nam bộ, nhưng đã từng xuất hiện những tài danh trong lĩnh vực sáng tác, biểu diễn sân khấu. Từ năm 1975 đến nay, có thể kể ra các tên tuổi như nghệ nhân Mười Phú đã sáng tác bản Ngũ khúc long phi, nghệ nhân Út Búng sáng tác bản Tây thi quảng, bài ca ĐCTT mang hơi quảng độc đáo của Bình Dương.

Trong thời kỳ hoàng kim của nghệ thuật sân khấu cải lương, nhiều soạn giả Bình Dương đã sáng tác ra những vở tuồng cải lương nổi tiếng, được nhiều đoàn cải lương dàn dựng, như: Soạn giả Quy Sắc với vở tuồng “Khi rừng mới sang thu”, “Trăng thề vườn Thúy”; soạn giả Loan Thảo với “Chuyện tình Lan và Điệp”; soạn giả Mộc Linh với “Tiếng hát Muồng Tênh”; soạn giả Thế Châu với “Bên cầu dệt lụa” và không thể không nhắc đến soạn giả Hoàng Song Việt và nữ soạn giả Nguyễn Thu Phương cũng là người Bình Dương.

Về biểu diễn nhạc cụ, Bình Dương có Nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) Nguyễn Văn Còn (tức Tư Còn) với danh hiệu Danh cầm đờn nguyệt; nghệ nhân Nguyễn Văn Còn (tức Ba Còn), người đã sáng tạo ra hệ thống dây Ngân giang trên cây đàn ghi ta phím lõm nổi tiếng. Diễn viên sân khấu có nghệ sĩ Thanh Hải, nghệ sĩ Hoàng Sơn, NSƯT Phương Quang.

Theo nhạc sĩ Phạm Đắc Hiến, Chủ tịch Hội Văn học - Nghệ thuật tỉnh, vào những năm 80 thế kỷ trước, Nghệ nhân nhân dân (NNND) Thu Hồng cùng với nghệ nhân ưu tú (NNƯT) Cao Thị Thắng và nghệ sĩ Kim Lệ Thy đã được công nhận là ba giọng ca cổ nhạc tiêu biểu của đất Bình Dương lúc bấy giờ. Từ 2015 đến nay, Bình Dương đã có 17 nghệ sĩ được Chủ tịch nước phong tặng các danh hiệu: 1 NNND và 16 NNƯT. Tiếp nối các thế hệ đi trước, Bình Dương có NNƯT Ngọc Kiều Oanh, các nghệ sĩ: Thanh Hoàng, Dương Thị Phương Thảo đến Huỳnh Kim Thoa, Nguyễn Thị Hàn Ni… đã đạt các giải cao khi tham gia các Festival ĐCTT Quốc gia, Liên hoan ĐCTT các tỉnh, thành phía Nam hay các cuộc thi tài năng như Bông Lúa Vàng, Chuông vàng vọng cổ… làm nức lòng giới nghệ sĩ sân khấu và khán thính giả mộ điệu cải lương Bình Dương.

Lan tỏa mạnh mẽ

Trong dịp giỗ tổ ngành sân khấu 2023 vừa qua, nhiều nơi trong tỉnh đã tổ chức lễ giỗ tổ và kỷ niệm Ngày Sân khấu Việt Nam (12-8 âm lịch). Đây là dịp để các văn nghệ sĩ khắp nơi tựu về Bình Dương tri ân tổ nghiệp và hội ngộ cùng nhau để ôn lại truyền thống, cũng như thăm hỏi, chia sẻ cùng nhau kinh nghiệm trong quá trình làm nghề.

Ông Trương Ngọc Vũ, Giám đốc Trung tâm Văn hóa Thông tin - Thể thao TP.Dĩ An, cho biết được sự quan tâm của lãnh đạo các cấp chính quyền, nhiều câu lạc bộ được thành lập tại các phường đã góp phần tạo sân chơi lành mạnh, đáp ứng nhu cầu hướng thụ văn hóa văn nghệ cho quần chúng và người hâm mộ. Đơn vị cũng đã tổ chức nhiều cuộc liên hoan, hội thi, hội diễn, biểu diễn giao lưu… thu hút các ngành, các đơn vị phối hợp tổ chức đạt kết quả cao, tạo được khí thế trong phong trào của địa phương, nhất là vào dịp lễ, tết, các sự kiện trọng đại của dân tộc. Hy vọng, thời gian tới, mỗi nghệ nhân, nghệ sĩ, mỗi thành viên các câu lạc bộ tiếp tục cống hiến nhiều hơn nữa trong phong trào văn hóa văn nghệ của địa phương, đặc biệt là lĩnh vực sân khấu truyền thống.

Trong khi đó, theo ông Nguyễn Tứ Hải, Trưởng phòng Văn hóa và Thông tin TP.Thuận An, để bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống, trong đó có nghệ thuật sân khấu, ngành đã kêu gọi các nghệ sĩ, các cộng tác viên của các câu lạc bộ, đội nhóm và các xã phường tích cực sáng tác, tìm hiểu các loại hình nghệ thuật. Điều này nhằm đáp ứng theo nhu cầu của công chúng, khán giả, chú trọng quảng bá về nghệ thuật ĐCTT Nam bộ với nhiều hình thức nhằm giáo dục ý thức tiếp cận và mức độ cảm thụ đến với công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ.

Báo Bình Dương đang phát động cuộc thi tác phẩm báo chí về chủ đề “Tôi yêu Bình Dương” lần 2 - năm 2023. Để biết thêm thông tin chi tiết về cuộc thi, mời quý độc giả quét mã QR:

THỤC VĂN