Đóng cửa mỏ than và chuyển đổi năng lượng: Ngành than đá có thể mất 1 triệu việc làm
Theo một nghiên cứu của Tổ chức Giám sát Năng lượng Toàn cầu (GEM) vừa được công bố ngày 10/10, đến năm 2050, khoảng 1 triệu việc làm ở mỏ than, tương đương 37% lực lượng lao động hiện tại đang vận hành các mỏ, sẽ không còn tồn tại, ngay cả khi không có cam kết nào nữa về khí hậu hoặc chính sách loại bỏ than đá của các nước sở tại.
Hàng trăm mỏ than sử dụng nhiều lao động dự kiến sẽ đóng cửa trong những thập kỷ tới khi chúng hết tuổi thọ và các quốc gia thay thế than đá bằng các nguồn năng lượng sạch ít carbon hơn. Tuy nhiên, hầu hết các mỏ có khả năng sẽ đóng cửa đều “không có kế hoạch kéo dài thời gian hoạt động hoặc quản lý quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế hậu than đá”, GEM cảnh báo. Từ đó, kêu gọi ngành này lập kế hoạch cho các chiến lược chuyển đổi trong tương lai.
Tiffany Means, đồng tác giả của báo cáo, cho biết: “Ngành than đá có một danh sách dài các mỏ sẽ đóng cửa trong thời gian tới - nhiều trong số đó là doanh nghiệp nhà nước có cổ phần của chính phủ… Do đó, các chính phủ cần chia sẻ gánh nặng để đảm bảo quá trình chuyển đổi có quản lý cho những người lao động và cộng đồng này khi chúng ta chuyển sang nền kinh tế năng lượng sạch”.
GEM đã xem xét việc làm của gần 2,7 triệu công nhân khai thác than tại 4.300 dự án và mỏ than đang hoạt động và được đề xuất trên khắp thế giới, cùng chịu trách nhiệm sản xuất hơn 90% sản lượng than toàn cầu. Tổ chức này phát hiện ra rằng hơn 400.000 công nhân hiện đang làm việc trong các mỏ sẽ ngừng hoạt động trước năm 2035.
Theo ước tính của GEM, nếu các kế hoạch được thực hiện để giảm dần lượng than đá nhằm hạn chế sự nóng lên toàn cầu ở mức 1,5 độ C, thì chỉ cần 250.000 thợ mỏ - tức chưa đến 10% lực lượng lao động hiện tại - trên toàn thế giới.
Trung Quốc, Ấn Độ có thể chịu ảnh hưởng nặng nề nhất
Báo cáo cho thấy triển vọng “đặc biệt nghiệt ngã” đối với Trung Quốc và Ấn Độ, hai trong số những nhà sản xuất than lớn nhất thế giới, nơi dự báo sẽ sa thải nhiều nhân công nhất trên toàn cầu.
Trung Quốc có hơn 1,5 triệu công nhân khai thác than, sản xuất 50% lượng than của thế giới. Trong số 1 triệu việc làm toàn cầu trong ngành này dự kiến sẽ mất đi vào năm 2050, chỉ riêng tỉnh Sơn Tây của Trung Quốc ước tính sẽ cắt giảm hơn 240.000 vị trí.
Trong khi đó, Ấn Độ - nhà sản xuất than lớn thứ hai thế giới, đang tuyển dụng khoảng 337.400 thợ mỏ tại các mỏ đang hoạt động. Báo cáo cho biết, Công ty than Ấn Độ thuộc sở hữu nhà nước sẽ phải đối mặt với nguy cơ sa thải 73.800 công nhân vào năm 2050.
Trước viễn cánh đó, bà Dorothy Mei, Giám đốc dự án Global Coal Mine Tracker của GEM, cho rằng các chính phủ cần lập kế hoạch để đảm bảo người lao động không bị ảnh hưởng bởi quá trình chuyển đổi năng lượng. Theo bà, việc đóng cửa các mỏ than là tất yếu, nhưng khó khăn kinh tế và xung đột xã hội đối với người lao động thì không phải là không thể tránh được.
“Đã đến lúc những người thợ mỏ được đào tạo và trang bị những bộ kỹ năng mới có thể đảm bảo cho họ một sinh kế an toàn, lành mạnh và phù hợp trong thời kỳ hậu than”, Giám đốc điều hành nhóm môi trường People of Asia for Climate Solutions nhấn mạnh.