Đồng lòng 'nói không' với mua bán người

Tận dụng kỹ thuật công nghệ để nhận diện và triệt phá các đường dây mua bán người

Con số thanh niên toàn cầu hiện nay là gần 2,4 tỷ người. Trong số 281 triệu người di cư quốc tế, khoảng 11,3% là người dưới 24 tuổi. Tại Việt Nam, có hơn 22 triệu người trẻ trong độ tuổi từ 16 đến 30 và nhiều bạn trẻ đã và đang cân nhắc tìm kiếm nơi có cơ hội làm việc và học tập tốt hơn. Đây cũng chính là “cơ hội” được các tổ chức tội phạm mua bán người trên thế giới quan tâm và lợi dụng. Theo ghi nhận từ Báo cáo thực trạng nạn mua bán người vào các tổ hợp lừa đảo trực tuyến tại Đông Nam Á của Tổ chức Di cư Quốc tế (IOM), số ca bị mua bán được nhận hỗ trợ của IOM trong khu vực đã tăng hơn 3 lần từ 296 vào năm 2022 lên 978 vào năm 2023.

Những thông tin trên đã được đưa ra tại buổi tọa đàm hưởng ứng Ngày Thế giới phòng, chống mua bán người năm 2025. Từ thực tiễn có thể nhận thấy, để phòng, chống mua bán người hiệu quả thì việc nâng cao nhận thức của người dân về những xu hướng mới của mua bán người; tăng cường năng lực của các cơ quan thực thi pháp luật; tăng cường hợp tác quốc tế; tận dụng kỹ thuật công nghệ để nhận diện và triệt phá các đường dây mua bán người; bảo đảm các chính sách luôn đặt tiếng nói của nạn nhân làm trung tâm là rất quan trọng.

Theo bà Pauline Tamesis, Điều phối viên thường trú Liên hợp quốc tại Việt Nam, Việt Nam đang chuẩn bị đăng cai lễ ký kết Công ước Hà Nội (dự kiến ngày 25 - 26/10/2025). Đây là hiệp ước toàn cầu đầu tiên nhằm giải quyết tội phạm mạng, đánh dấu một bước ngoặt trong hợp tác quốc tế nhằm chống lại các tội phạm sử dụng công nghệ, bao gồm cả mua bán người. “Chúng ta cần cùng nhau khẳng định cam kết bảo vệ các nạn nhân, đặc biệt là cộng đồng dễ bị tổn thương và trẻ em, đồng thời triệt phá các mạng lưới tội phạm có tổ chức trong kỷ nguyên số”, bà Pauline Tamesis nhấn mạnh

“Luật Phòng, chống mua bán người năm 2024, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, đã bổ sung các nguyên tắc quan trọng nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn, phù hợp với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, đặc biệt là nguyên tắc “lấy nạn nhân làm trung tâm”, mở rộng đối tượng được bảo vệ cũng như chế độ hỗ trợ cho nạn nhân”, Đại tá Lê Hoàng Dương, Phó Cục trưởng Cục Đối ngoại, Bộ Công an cho biết tại buổi tọa đàm hưởng ứng Ngày Thế giới phòng, chống mua bán người.

Huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, các Bộ, ban, ngành và mọi người dân

Quan điểm nhất quán của Đảng, Nhà nước Việt Nam là ghi nhận, bảo vệ và bảo đảm các quyền con người, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em. Tại Việt Nam, chương trình quốc gia về phòng, chống mua bán người các giai đoạn đều huy động sự vào cuộc, tham gia của cả hệ thống chính trị, các Bộ, ban, ngành và mọi người dân; trong đó, lấy phòng ngừa là chính, là yếu tố căn bản trong triển khai các mặt công tác.

Việc nâng cao kiến thức, kỹ năng cho học sinh người dân tộc thiểu số ở vùng cao của tỉnh Tuyên Quang để bảo vệ các em khỏi nạn mua bán người là hết sức cần thiết. (Nguồn: Trung Kiên/Plan Việt Nam)

Ngày 19/9 vừa qua, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) tỉnh Tuyên Quang phối hợp với Plan International Việt Nam đã tổng kết dự án “Tăng cường các kiến thức và kỹ năng an toàn trên không gian mạng nhằm bảo vệ thanh, thiếu niên khỏi các hình thức bạo lực giới và buôn bán người”. Được triển khai từ tháng 10/2021 đến tháng 9/2025 trên địa bàn 4 huyện Yên Minh, Mèo Vạc, Hoàng Su Phì và Xín Mần cũ, dự án hướng tới mục tiêu trang bị các kỹ năng an toàn mạng và nâng cao hiểu biết về Internet nhằm giúp giảm tỷ lệ bạo lực trên cơ sở giới, nạn buôn người và tảo hôn cho 22.000 trẻ em, đặc biệt là nhóm trẻ em dễ bị tổn thương tại 56 trường THCS trên địa bàn tỉnh. Qua đó, các em cảm thấy tự tin thách thức những định kiến giới còn tồn tại và bảo vệ bản thân tốt hơn khỏi những nguy cơ bị xâm hại, mua bán người và bạo lực trên không gian mạng. Song song với đó, dự án tập trung hỗ trợ tăng cường năng lực cho cán bộ ngành Giáo dục và giáo viên các trường thuộc dự án nhằm xây dựng nhận thức và kỹ năng cho thanh, thiếu niên, hướng tới phòng ngừa và giải quyết bạo lực trên cơ sở giới, buôn bán người và tảo hôn.

Trải qua 4 năm thực hiện, những can thiệp của dự án đã mang lại nhiều kết quả đáng ghi nhận, nổi bật là việc xây dựng hệ thống 24 bài học trực tuyến về phòng, chống bạo lực học đường, an toàn mạng, phòng, chống tảo hôn và mua bán người do Sở GD&ĐT quản lý. Thông qua hoạt động của dự án, 574 thầy, cô giáo viên chủ nhiệm và gần 22.000 học sinh được nâng cao năng lực và hưởng lợi từ các chương trình truyền thông và 46 lớp tập huấn về kỹ năng số và hệ thống e-Learning. Đặc biệt, dự án đã hướng dẫn và hỗ trợ vận hành 128 câu lạc bộ thủ lĩnh của sự thay đổi tại 56 trường THCS. Qua đó, hơn 3.100 tiết dạy e-Learning đã được tổ chức cho 3.356 em học sinh là thành viên CLB. Nhận thấy lợi ích của việc tham gia các bài học e-Learning, từ năm thứ 2 của dự án, toàn bộ các trường dự án đã chủ động tổ chức 5.912 tiết e-Learning cho học sinh toàn trường, với sự tham gia của 21.747 học sinh tại 574 lớp…

Ông Lâm Thế Hùng, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Tuyên Quang cho biết: “Dự án góp phần giải quyết được phần nào những thách thức mà hiện nay toàn giới trẻ, các bậc phụ huynh, ngành Giáo dục cũng như toàn xã hội đang phải đối mặt, đó là hiện tượng mất an toàn trên không gian mạng. Với đối tượng là học sinh người dân tộc thiểu số ở vùng cao của tỉnh Tuyên Quang thì vấn đề về nâng cao kiến thức và kỹ năng để bảo vệ các em khỏi các hình thức bạo lực về giới, nạn tảo hôn và nạn mua bán người là hết sức cần thiết”.

Nguồn: ST

Theo cô giáo Nguyễn Thị Lan, giáo viên Trường THCS Hữu Vinh, tỉnh Hà Giang cho biết: “Khi dự án mới đến trường, chúng tôi cảm thấy rất vui mừng vì đây là một chương trình có mục tiêu rõ ràng, cụ thể nhằm khắc phục nạn tảo hôn, mua bán người, bạo lực mạng và bảo vệ cho các em học sinh. Tôi mong rằng thông qua các bài học e-Learning, các em sẽ học được các bài học bổ ích để tự tin và vững vàng hơn trước những thông tin xấu độc hay lừa đảo trên môi trường mạng”.

“Chúng tôi tin rằng việc nâng cao năng lực, kỹ năng an toàn số cho trẻ em, thông qua đó góp phần giảm thiểu các hành vi xâm hại trẻ như bạo lực, tảo hôn và buôn bán người mà dự án đã triển khai là một hướng đi đúng đắn, cần được tiếp tục duy trì, nhân rộng và lồng ghép vào các chương trình bảo vệ trẻ em hiện có. Chúng tôi sẽ tiếp tục đồng hành cùng với Sở GD&ĐT tỉnh Tuyên Quang cũng như các đối tác địa phương khác trong nỗ lực bảo vệ trẻ em trước các nguy cơ, rủi ro bị xâm hại như bạo lực trên cơ sở giới, tảo hôn và buôn bán người trong kỷ nguyên số”, ông Dương Văn Tuy, Quản lý Chương trình vùng Tuyên Quang của tổ chức Plan International Việt Nam khẳng định.

Cùng ngày, tại Hà Nội, Tổng đài điện thoại quốc gia về phòng, chống mua bán người 111 đã được khai trương, không chỉ đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc mở rộng các dịch vụ hỗ trợ, bảo vệ nạn nhân và công tác phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm mua bán người tại Việt Nam, mà còn khẳng định cam kết của Việt Nam trong công tác bảo vệ quyền con người, bảo đảm bảo “không ai bị bỏ lại phía sau”.

Trước đó, ngày 29/6/2025, Chính phủ ban hành Nghị định số 162/2025/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng, chống mua bán người, trong đó có quy định Tổng đài điện thoại quốc gia về phòng, chống mua bán người sử dụng số điện thoại ngắn (111) của Tổng đài điện thoại quốc gia bảo vệ trẻ em để tiếp nhận tố giác, tin báo về hành vi mua bán người.

Sau 12 năm hoạt động, Tổng đài 111 đã tiếp nhận và xử lý 30.170 cuộc gọi, kết nối và chuyển tuyến 700 ca, đồng thời giải cứu, hỗ trợ 785 nạn nhân và người bị nghi là nạn nhân bị mua bán. Phát biểu tại Lễ khai trương Tổng đài điện thoại quốc gia về phòng, chống mua bán người 111, ông Nguyễn Tri Thức, Thứ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh: “Sự kiện hôm nay không chỉ là lễ khai trương một dịch vụ công quan trọng, mà còn là minh chứng cho sự chung tay, đồng lòng của các cơ quan, tổ chức trong nỗ lực phòng, chống mua bán người”.

Bà Jane Parrot, Trưởng Bộ phận nhập cư và di cư, Đại sứ quán Vương quốc Anh tại Việt Nam đánh giá cao vai trò của Tổng đài 111: “Mua bán người là một thách thức to lớn trong thời đại chúng ta. Mua bán người gây ra tổn thương thể chất, chấn thương tâm lý, mất tự do, bị bóc lột, nhiều gia đình tan vỡ và dẫn đến những tổn thương về cảm xúc và xã hội lâu dài. Những tác động đến trẻ em đặc biệt nghiêm trọng và rất đáng quan ngại. Tôi muốn ghi nhận công sức của tất cả nhân lực liên quan; các lãnh đạo, các cán bộ tư vấn và nhân viên Tổng đài 111 vì những nỗ lực tận tâm của họ. Công việc của các bạn là rất quan trọng và có thể thay đổi cuộc sống của nhiều người”.

Hồng Minh