Động lực nâng lãi suất trong mùa thu 'hâm nóng' cuộc họp tháng 7 của Fed
Ngân hàng trung ương Mỹ gần như chắc chắn nâng lãi suất lên mức cao nhất trong 22 năm trong cuộc họp tháng 7. Vậy điều gì đang thu hút sự quan tâm của thị trường?
Mặc dù cuộc họp chính sách của Fed trong tháng 7 chưa diễn ra, nhưng có vẻ như kết quả đã được dự đoán trước: Nhiều quan chức trong các bài phát biểu và phỏng vấn gần đây đều đánh tín hiệu sẽ ủng hộ việc nâng lãi suất thêm 0,25 điểm phần trăm, lên mức cao nhất trong vòng 22 năm.
Cuộc tranh luận thực sự diễn ra trong cuộc họp ngày 25 và 26/7 tới có lẽ sẽ tập trung vào yếu tố khiến Fed tiếp tục nâng lãi suất trong tháng 9 hay trong mùa Thu năm nay. Lạm phát đã giảm đáng kể trong tháng 6, làm tăng triển vọng rằng đợt nâng lãi suất trong tháng 7 sẽ là đợt cuối cùng trong chiến dịch chống lạm phát của Fed.
Tháng trước, Fed đã giữ nguyên lãi suất tham chiếu trong khoảng 5%-5,25% sau 10 lần liên tiếp nâng lãi suất kể từ tháng 3/2022. Trong cuộc họp tháng 6, hầu hết quan chức dự kiến sẽ có thêm 2 đợt nâng lãi suất trong năm nay nếu như nền kinh tế Mỹ tăng trưởng một cách khiêm tốn và sức ép lạm phát giảm dần.
Bất chấp thông tin về lạm phát giảm được công bố trong hôm 12/6, giới chức Fed vẫn có lý do để nâng lãi suất trong tháng này, một phần là bởi tình trạng tuyển mộ lao động và các hoạt động của nền kinh tế vẫn mạnh mẽ hơn so với dự kiến. Thêm vào đó, một số quan chức muốn thấy lạm phát tiếp tục giảm trước khi ngừng nâng lãi suất.
Chỉ số lạm phát cơ bản trong tháng 6, đã loại trừ giá thực phẩm và năng lượng, cho thấy mức tăng theo tháng nhỏ nhất trong hơn 2 năm, dưới 0,2% nếu so với tháng trước đó. Chỉ số giá cơ bản đã tăng khoảng 0,4% mỗi tháng trong suốt giai đoạn 6 tháng trước đó.
“Tôi muốn nói rằng chúng ta đã ở sát đích đến, nhưng vẫn còn một số việc cần làm”, Michael Barr, Phó chủ tịch Fed, nói trong một cuộc phỏng vấn hôm đầu tuần này.
Thống đốc Fed Christopher Waller, trong bài phát biểu tại New York vào chiều ngày 13/7, cho biết ông muốn có thêm bằng chứng cho thấy đợt giảm lạm phát gần đây không chỉ là may mắn tạm thời. Ông nói rằng báo cáo mới "đem lại niềm tin, nhưng tôi cần chính sách dựa trên lý trí và không thể chỉ dựa trên một đợt dữ liệu duy nhất".
Chủ tịch Fed Jerome Powell trước đó khẳng định rằng quyết định ngừng nâng lãi suất trong tháng trước chỉ là để giới chức có thêm thời gian nghiên cứu tác động của các đợt tăng lãi suất trước đó. Họ cũng muốn hiểu rõ hơn về tác động của chi phí vốn cao hơn của ngân hàng đối với nền kinh tế, đặc biệt sau sự sụp đổ của ba ngân hàng vừa vào đầu năm.
Chủ tịch Fed DAllas Lorie Logan cho rằng lạm phát khó có thể tiếp tục giảm theo hướng bền vững (Ảnh: Reuters)
Làn sóng ủng hộ nâng lãi suất
Mặc dù một số quan chức muốn nâng lãi suất trong tháng trước, nhưng ông Powell vẫn đảm bảo được sự ủng hộ của số đông trong Ủy ban Thị trường Mở (FOMC) một phần là nhờ đánh tín hiệu sẽ có thêm nhiều đợt nâng lãi suất nữa.
Những quan chức này, được coi là có quan điểm “diều hâu”, muốn có thêm nhiều đợt nâng lãi suất bởi họ lo ngại rằng sẽ khó giảm lạm phát nếu như hoạt động của nền kinh tế và tuyển mộ lao động không suy giảm.
“Tôi vẫn rất quan ngại về việc lạm phát có trở về mức mục tiêu kịp thời và bền vững hay không”, Chủ tịch Fed Dallas Lorie Logan, một thành viên bỏ phiếu của FOMC trong năm nay, cho hay.
Các đợt tăng lãi suất có tác động đến nền kinh tế thông qua thị trường tài chính bằng cách làm giảm giá trị tài sản và tăng chi phí vay mượn. Các quan chức của Fed lo ngại rằng việc duy trì lãi suất không đổi trong tháng 7 - mặc dù nhiều nhà đầu tư kỳ vọng vào một đợt tăng lãi suất - có thể gây ra sự gia tăng đồng loạt trên các thị trường, làm nới lỏng điều kiện tài chính và khó khăn hơn cho Fed trong việc kiềm chế lạm phát.
Bà Logan nói rằng bà bỏ phiếu ủng hộ đợt ngừng nâng lãi suất trong tháng 6 mặc dù muốn điều ngược lại là bởi các quan chức đánh tín hiệu mạnh mẽ rằng các đợt nâng sắp tới là cần thiết. “Tại thời điểm này, việc quan trọng là FOMC phải làm đúng với tín hiệu mà chúng tôi đã đưa ra trong tháng 6”, bà nói.
Chủ tịch Fed Atlanta Raphael Bostic cho rằng giới chức nên chờ đợi (Ảnh: Bloomberg)
Cuộc tranh luận thực sự trong cuộc họp tới
Trong cuộc họp tổ chức vào cuối tháng 7, những quan chức có quan điểm “diều hâu” có thể đưa ra luận điểm rằng Fed nên chuẩn bị nâng lãi suất một lần nữa trong tháng 9. “Tôi đã nghe từ các đầu mối doanh nghiệp trong khu vực của tôi nói rằng, nếu các anh cho rằng nên tiếp tục nâng lãi suất, thì hãy làm đi”, Chủ tịch Fed Cleveland Loretta Mester trả lời trong một cuộc phỏng vấn hôm đầu tuần.
Ông Waller trong hôm 13/7 nói rằng, nếu lạm phát không tiếp tục giảm và hoạt động kinh tế không có dấu hiệu chậm lại, ông sẽ ủng hộ việc nâng lãi suất trong tháng 9. “Nếu như dữ liệu cho thấy chúng tôi đang có tiến triển và chỉ số CPI trong tháng 7 và tháng 8 cũng giảm như trong tháng 6, vậy thì dữ liệu đó cho thấy chúng tôi nên ngừng lại”, ông nói.
Trong tháng trước, có 2 quan chức cho rằng Fed không cần phải nâng lãi suất một lần nữa trong năm nay. Ngân hàng trung ương Mỹ nên “chờ đợi và để chính sách có tác động”, Chủ tịch Fed Atlanta Raphael Bostic nói với các phóng viên.
Các nhà hoạch định chính sách đã nâng lãi suất với nhịp độ cao trong hầu hết năm 2022 và sau đó giảm dần vào cuối năm. Những quan chức cho rằng các đợt nâng lãi suất chưa phát huy hết hiệu quả có khả năng sẽ ủng hộ việc Fed nên chờ đến tháng 11 hoặc 12 năm nay để quyết định liệu có tiếp tục tăng lãi suất hay không.
Vào thời điểm đó, nếu nền kinh tế Mỹ hạ nhiệt hơn, các quan chức có thể quyết định không nâng lãi suất nữa và chuyển sang giai đoạn mới trong chiến dịch thắt chặt chính sách – trong đó giữ nguyên lãi suất khi lạm phát chậm lại. Điều này sẽ dẫn đến tình huống lãi suất đã điều chỉnh theo lạm phát, hay còn gọi là lãi suất thực, tăng cao hơn.
Các quan chức của Fed sẽ có thêm hai tháng để theo dõi dữ liệu về việc làm và lạm phát trước cuộc họp tháng 9, và một tháng để theo dõi dữ liệu trước khi đưa ra quyết định trong cuộc họp tháng 11.
“Sẽ có thêm rất nhiều thông tin xuất hiện trước khi họ đưa ra quyết định về đợt nâng lãi suất thứ hai”, David Wilcox, nhà kinh tế học đến từ Bloomberg Economics và Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, nhận định./.